«یاد خدا» مضارع استمراری زندگی‌هایمان بشود

سرویس سبک زندگی فردا: پروردگارت را در دل خود، از روی تضرع و خوف، آهسته و آرام، صبحگاهان و شامگاهان، یاد کن و از غافلان مباش»! (سوره مبارکه الأعراف آیه ۲۰۵). در ادامه این یادداشت را به نقل از همشهری دو بخوانید.

علامه طباطبایی در مورد این آیه می‌فرمایند: ذكر مطلوبی كه در این آیه به آن امر شده، عبارت است از اینكه انسان ساعت به ساعت و دقیقه به دقیقه به یاد پروردگارش باشد. اگر احیانا غفلت و نسیانی دست داد مجددا مبادرت به ذكر كند و نگذارد كه غفلت بر او چیره شود. در واقع آنچه آیه بر آن تأكید دارد استمرار بر ذكر خدا در دل است؛ در حالت تضرع و خوف و ذكر به زبان در صبح و شام. از آیه فوق بر می‌آید كه یاد خدا وقتی غفلت‌زدایی می‌كند كه بدون تظاهر و سر وصدا باشد، وگرنه خودش نوعی سرگرمی و غفلت می‌شود. همچنین در آخر آیه از خود غفلت، نهی نكرده است بلكه از داخل‌شدن در زمره غافلان نهی فرمود، و مقصود از غافلان آن كسانی هستند كه غفلت در ایشان مستقر شده است و دیگر هیچ موقع به یاد خداوند نیستند. رهبر انقلاب در تفسیر این آیه می‌فرمایند: «یاد خدا باتضرع، پشتوانه همه‌ خیرات و همه‌ بركاتی است كه انسان می‌تواند در این مهلت زندگی به‌دست بیاورد. این یاد خدا نباید اختصاص داشته باشد به دوران‌های شدت و محنت و زحمت و فشار؛ نه، در دوران راحتی، در دورانی كه انسان دغدغه و نگرانی مادی هم ندارد، این یاد خدا را باید در دل نگه دارد.» ولی غالب ما آدم‌ها فقط وقتی سختی‌ها و مشكلاتی به ما روی می‌آورد و مانع حركتمان می‌شود، به یاد خدا می‌افتیم. درحالی‌كه انسان باید همانگونه كه حین بلا، به خدا توجه می‌كند، وقت دفع بلا و دفع گرفتاری هم به یاد خدا باشد و از آنجا كه ربوبیت خداوند، دائمی است، پس سزاوار است كه یاد او هم پیوسته، مستمر و دائمی باشد. خداوند در قرآن در جاهای مختلف، این گلایه را از انسان‌ها می‌كند كه چرا فقط وقتی دچار شدت می‌شوید، توجه پیدا می‌كنید؛ وقتی شدت برطرف شد، غفلت پیدا می‌كنید. در سوره مباركه‌ یونس ۲ مرتبه این موضوع تكرار شده است؛ یك‌بار لحن عجیبی است، لحن گلایه‌ تند الهی از ما انسان‌هاست؛ می‌فرماید: وقتی دچار سختی است، متوجه به ما می‌شود؛ دعا می‌كند، تضرع می‌كند، توجه می‌كند، در حال خواب، در حال راه رفتن، در حال نشستن وقتی مشكل برطرف شد، جوری حركت می‌كند كه انگار از ما چیزی نخواسته و ما به او چیزی عنایت نكرده‌ایم؛ این غفلت محض است! فراموش نكنیم كه یاد خدا همچون باران بهاری است كه چون بر دل ببارد گل‌های بیداری، توجه، احساس مسئولیت، روشن بینی و هرگونه عمل مثبت و سازنده‌ای را می‌رویاند.