سرویس سبک زندگی فردا: برای دیدن کلکسیونی از ماهیهای عجیب و غریب باید زحمت یک مسافرت را به خودتان بدهید و به تونل آکواریوم اصفهان بروید. یک تونل شش کیلومتری، آن هم در عمق شش متری زمین! دور تا دور تونل با آکواریومهایی پوشانده شده که در آنها، همه مدل ماهیای وجود دارد. زادگاهشان هم زیاد فرق نمیکند. از هر قاره، اقیانوس، دریا، دریاچه و رودخانه معروفی که فکرش را بکنید یک نمونه ماهی اینجا میبینید. در ادامه این مطلب را به نقل از بیتوته بخوانید.
نکته شگفتانگیزتر این مجموعه این است که شما میتوانید با پستانک و شیشه شیر و یا با دست به ماهیها غذا بدهید و اوقات لذتبخشی در کنار بهترین گونههای ماهیهای جهان داشته باشید. حالا اگر دلتان میخواهد در مورد تونل آکواریوم اصفهان و ماهی های عجیب و غریب آن بیشتر بدانید خواندن این گزارش را از دست ندهید. برای دیدن ۳۵۰ گونه از زیباترین و نادرترین ماهی های پنج قاره جهان نیازی نیست به دور دنیا سفر کنید. فقط کافی است نوک دماغتان را بگیرید و به مجموعه آکواریوم بزرگ اصفهان بروید. جایی که بیش از پنج هزار موجود زنده دریایی را در خود جای داده است. یک تونل عریض و طویل که کنارهها و سقف آن برخلاف تونلهای معمولی با شیشههای آکواریوم پوشیده شده است، طوری که با چند ساعت قدم زدن در این تونل آکواریوم، میتوانید زیباترین و کمیابترین گونههای دریایی را ببینید و بودن در فضای اقیانوس و عمق ۳۵ متری آن را تجربه کنید. اولین و بزرگ ترین تونل آکواریوم کشور تونل آکوریوم اصفهان، ۳۳ آکواریوم پنج تا ۱۰ متری را در خود جای داده است. یعنی شما با بازدید از این مجموعه میتوانید حضور در عمق ۳۵ متری بزرگترین اقیانوسهای جهان را تجربه
کنید. «در ۳۳ آکواریوم این تونل، گونههای مختلف آّبزیان، ماهیهای آبهای شور و شیرین و ستارههای دریایی از پنج قاره مختلف جهان در معرض دید عموم قرار دارند. آکواریومهای تماتیک، سیلندر آکواریوم یا آکواریومهای استوانهای و آکواریومهای لمسی نمونههایی از آکواریومهایی است که ما در این مجموعه از آن استفاده کردهایم.» این حرف ها را مهدی تقی پور، مدیر روابط عمومی مجموعه آکواریوم بزرگ اصفهان به ما میزند و در ادامه میگوید: «هرکدام از این آکواریومها متناسب با نوع، اندازه، خوراک، محیط زندگی و... ماهیها تنظیم شده است. مثلا آکواریوم های تماتیک با ابعاد چهار در ۱۰ متر اقیانوس مناطق دیگر را تمیثل میکند و یا آکواریومهای لمسی یک برش واقعی از رودخانه آمازون در آمریکای جنوبی است و برخی از ماهیهای موجود در رودخانه آمازون مثل گربه ماهی دم قرمز (ردتیل)، پاکو، اسکار، بوفالو و سفره ماهی آب شیرین را در خود جای داده است.» البته این فقط نمونهای از ماهیهایی است که شما در آکواریومهای این مجموعه مشاهده میکنید. ماهیهای رودخانهای آسیا، ماهیهای رودخانههای استرالیا، کلون فیش، دلقک ماهیها، آنتن ماهی، خفاش ماهی و... از
دیگر گونههایی هستند که در این مجموعه نگهداری میشوند. «در سیلندر آکواریومها، خانواده دلقک ماهیها، انواع مارماهیهای مورن و ماهی کوپی باله بلند زندگی میکنند. به طور کلی این ماهیها براساس طبع و نوع محیطی که باید در آن زندگی کنند دسته بندی شده اند. ۱۰۰ قطعه از این آبزیان جزو خطرناکترین، نادرترین و عجیب ترین گونه از ماهیها هستند و حتی قرار است شش کوسه هم به مجموعهمان اضافه کنیم.» ماهیهای تک همسر! بدون شک اسبهای دریایی یکی از شگفت انگیزترین گونه از ماهیهایی هستند که تا به حال مشاهده کردهاید. میپرسید چرا؟ آقای تقی پور جواب این سوالتان را این طور میدهد. «اسب دریایی از جهاتی با ماهیهای دیگر تفاوت دارد. در این گونه، نوع ماده مانند دیگر ماهیها تخم نمیریزد و آنها را به حال خود رها نمیکند بلکه تخمها را درون کیسهای در بدن اسب دریایی نر میگذارد تا جنس نر تا هنگام خروج نوزاد از این تخمها محافظت کند.»
طول مدت حاملگی اسب دریای معمولا بین دو تا سه هفته متغیر است و در این مدت، این جنس نر است که کار محافظت از تخمهای ماهی را بر عهده دارد. «اسبهای دریایی از خانواده سوزن ماهیان هستند و در آبهای معتدل زندگی میکنند. طزر شنا کردن این ماهیها هم کمی خاصتر از بقیه ماهیهاست. اسبهای دریای قد بلند و غیرمعمول دارند و سرشان هم به شکل اسب است. برای همین به سمت بالا شنا میکنند.» البته این ماهی ها به ساکن بودن در یک نقطه هم معروف هستند. «اسب های دریایی میتواند مدت زمان زیادی را بدون حرکت باقی بمانند. یعنی با گیر دادن دم چسبیده خود بین مرجان ها و جلبک های دریایی میایستند و درواقع این حرکتشان نوعی استتار در مقابل دشمن است. بدن اسب دریایی از صفحات کوچک استخوانی پوشیده شده و نوعی اسکلت خارجی دارد.» خصوصیات منحصر به فرد اسبهای دریایی به همین جا ختم نمیشود. تک همسری یکی دیگر از خصوصیات غیرعادی این گونه از ماهیهای آّبهای معتدل است که هنوز هم محققان برای چرایی این مسئله به جوابی نرسیدهاند. «معمولا ماهیها برای تخم ریزی و تولید مثل با انواع ماهیهای ماده و همنوع خودشان جفت میشوند اما اسب های دریایی در این
زمینه نادر هستند و تنها گونه از ماهیهای تک همسر بر روی کره زمین به شمار میروند.» غذا دادن به ماهیها با شیشه شیر و پستانک! ماهی کوی یا کپور ژاپنی از کشور ژاپن به آکواریوم اصفهان آمده است. نکته جالب توجه این گونه از ماهیها این است که شما میتوانید دقیقا مثل یک نوزاد با استفاده از شیشه شیر و پستانک به این ماهیها غذا بدهید. «غذا دادن به این ماهی توسط شیشه شیر و پستانک در آکواریوم اصفهان وجود دارد و تمامی بازدیدکنندگان میتوانند به راحتی این کار را انجام دهند و لذت این کار را ببرند.»
البته به این نکته هم باید دقت کنید که رفتار این ماهیها دقیقا مثل یک نوزاد و بسیار حساس است. برای همین باید خیلی با احتیاط کار غذا دادن شان را انجام دهید. «کویها در محیطهای صخرهای زندگی میکنند و انواع تزیینی و رنگارنگ دارند. این ماهیها به قدری زیبا هستند که به آنها «کپور زربفت» هم میگویند.» کویها در تمام دنیا طرفداران زیادی دارند و نماد عشق و دوستی خوانده میشوند. ماهیهایی که گلهای زندگی میکنند «ماهی پاکو ماهیای صلح جو است که معمولا به ماهیهای کوچکتر از خودش آسیب نمیزند. این ماهیها گیاهخوار هستند و در دمای ۲۲ تا ۲۸ درجه زندگی میکنند. اندازه پاکوها به ۱۱۰ سانتیمتر هم میرسد.» تقی پور میگوید پاکوهایی که قرمزی شکم شان بیشتر و همچنین بالههای پشتشان نوک تیزتر باشد نر هستند و به این صورت جنسیتشان تشخیص داده میشود. «این ماهیها باید به صورت گلهای زندگی کنند و فقط به صورت گروهی نگهداری میشوند. پاکوها از تنهایی ترس و وحشت بسیاری دارند. حتی ماهیهای بالغ به راحتی دچار ترس و وحشت میشوند و عادت به فرار ناگهانی و کوبیدن خود به شیشه دارند که انجام این کار توسط یک ماهی ۸۰ سانتی متری واقعا
یک فاجعه در پی خواهد داشت. برای همین است که این ماهیها را به صورت گروهی نگه میداریم تا مشکلی پیش نیاید.» جراح ماهی لب ماتیکی پزشک متخصص! یکی دیگر از ماهیهای شگفتانگیزی که در تونل آکواریوم اصفهان به چشم میخورد جراح ماهی ناسو یا همان جراح ماهی لب ماتیکی است. این ماهیها، مرجانها را تست میکنند تا ببینند این مرجانها قابل زندگی هستند یا خیر. در واقع میتوان گفت که جراح ماهیهای ناسو پزشک متخصص مرجانها به شمار میروند. «این دسته از ماهیان انتخاب خوبی برای کنترل رشد جلبکها در آکواریوم هستند. همچنین مرجانهایی که دیگر قابل زندگی نیستند را شناسایی و از محیط زندگیشان بیرون میکنند تا دچار بیماریهای پوستی و حساسیتی نشوند. چرا که جراح ماهیها نسبت به این بیماریها حساس هستند و خیلی زود از پا در میآیند.
جراح ماهیها دارای بدنی خاکستری تا قهوهای رنگ، دوکی شکل و کشیده هستند. یک نوار زرد زیبا هم از بالای سر ماهی تا اطراف لبها ادامه پیدا میکند. باله دمی این ماهی با خطوط افقی سیاه و سفید پوشیده شده و در انتهای آنها یک خط عمودی زرد رنگ زیبا وجود دارد که از انتهای باله دمی به سمت بیرون با دو رشته دراز و باریک گسترش پیدا کرده است. «رنگ نارنجی لبهای این مایه، زیبایی خاصی به آن بخشیده و به همین دلیل به آن ناسوی لب ماتیکی هم میگویند.» تقی پور میگوید استفاده از نام جراح برای این خانواده در حقیقت به دلیل وجود یک تیغه در انتهای بدن و بر روی ساقه دمی است که از ستون فقرات ماهی منشا میگیرد و حاوی سمی است که میتواند بر روی شکارچیان کوچک تاثیر فلج کنندهای داشته باشد اما در انسان فقط باعث درد میشود. «این تیغ در یک شیار در زیر پوست ماهی قرار گرفته که ماهی میتواند در هنگام خطر آن را گسترش داده و از آن برای دفاع از خودش استفاده کند. این تیغه به وسیله ماهیچههایی به ستون فقرات ماهی متصل شده و زمانی که باز میشود بسیار شبیه به تیغ جراحی است.» تقی پور دیگر ویژگی عجیب جراح ماهیها را این طور برایمان توضیح میدهد.
«جراح ماهیهای ناسو با توجه به شرایط روحیای که دارند میتوانند رنگ خودشان را تغییر دهند. مثلا زمانی که این ماهیها در معرض استرس شدید قرار بگیرند پشت صخرهها مخفی میشوند، رنگشان به رنگ مشکی تغییر میکند و لکههایی خاکستری رنگ روی بدنشان نمایان میشود.»
دیدگاه تان را بنویسید