وقتی از دوست فرزندتان متنفرید، ‌چه باید بکنید؟

الو دکتر: دوستان تأثیر زیادی بر فرزند نوجوان شما دارند، بنابراین این‌که فرزندتان با چه کسی دوست می‌شود بسیار حائز اهمیت است. هر پدر و مادری در نهایت با این وضعیت دشوار روبه‌رو می‌شود. به دوست جدید بی‌پروا و گستاخ فرزندتان نگاهی می‌اندازید و با خود فکر می‌کنید که: «‌اصلا به او نمی‌خورد بچه خوبی باشد.» شب‌ها بابت این مسئله خواب خوبی ندارید، مدام وول می‌خورید و داستان را از زوایای مختلف بررسی می‌کنید: -آیا نباید بگذارم دیگر همدیگر را ببینند؟ -آیا باید با والدین دوستش صحبت کنم؟ -باید مسئولین مدرسه را در جریان بگذارم؟ تحقیقات زیادی نشان داده است رفتارهای اختلال‌آمیز در بچه‌ها زمانی زیاد می‌شود که شروع می‌کنند به ارتباط برقرار کردن با نوجوانان دیگری که در رفتارهای توأم با خطر یا ریسک مشارکت می‌کنند. در این دوران، خانواده همانقدر روی این نوجوان تأثیر دارد که هم سن و سالانش خواهند داشت و بهتر است والدین در انتخاب دوستان توجه بیشتری به بچه‌ها داشته باشند. در اینجا به سه دلیل اصلی‌ می‌پردازیم که نشان می‌دهد بچه‌ها در این زمینه تحت تأثیر منفی هم‌سن و سالانشان قرار می‌گیرند. ۱.اعتماد به نفس پایین نوجوانانی که احساس ناامنی و تزلزل دارند، از ته دل خواستار پذیرفته شدن از سوی هم‌سن و سالان خود هستند. آنها عمیقا احساس کمبود خوشتن‌پذیری و هویت دارند و همین مسئله آنها را نسبت به تأثیرات اجتماعی آسیب‌پذیرتر می‌کند. هم‌سن و سالانی که قدرت اجتماعی و اعتماد به نفس زیادی دارند، برای این نوجوان، فردی بسیار وسوسه‌انگیز و اغواگر محسوب می‌شوند. به عبارت دیگر، نوجوانانی که به خود شک دارند یا اعتماد به نفس ندارند،‌ آنچه را در خود نمی‌بینند در هم‌سن و سالان خود می‌جویند. ۲. فقدان الگوی مثبت بزرگسال نوجوانان به روابط مثبت افراد بزرگسال در بیرون از حلقه خانوادگی خود نیاز دارند تا به یک رشد عاطفی سالم دست یابند. زمانی که نوجوان، یک فرد بزرگسال با الگوی رفتاری مثبت در اطراف خود نداشته باشد، به دنبال هم‌سن و سالانی خواهد بود که برایش نقش رهبر داشته باشند. این مسئله باعث ایجاد عدم تعادل شده و آنها را شدیدا تحت تأثیر دوستانی قرار می‌دهد که انتخاب می‌کنند، خصوصا دوستانی که فاقد یک هویت اخلاقی قوی و عمیق هستند. ۳.روابط ضعیف با والدین نوجوانان به طور طبیعی از زندگی خانوادگی که مدام در آن درگیری و نزاع باشد می‌گریزند. هرچه عدم اتحاد و تفرقه در خانواده‌ای بیشتر باشد، ‌تأثیر هم‌سن و سالان بر نوجوان بیشتر خواهد بود. نوجوانان خشمگین همواره نسبت به والدین خود، رفتارهای مخرب و منفی از خود نشان می‌دهند. چه باید کرد؟ اگر نوجوان شما با دوستان ناجوری برو و بیا دارد، ‌باید آن را نوعی ناتعادلی درونی تلقی کرد که خودش نشانه مشکلات عمیق‌تر است. پیش از آنکه در مسئله انتخاب دوست با فرزندتان وارد جنگ شوید، حواستان به این مسئله باشد:‌ ممکن است سرکشی و طغیان او را تحریک کنید و این مسئله باعث تشدید این وضعیت شود. هرچند محدود کردن یک رابطه همواره یک گزینه محسوب می‌شود، بهتر است این اقدامات را مد نظر قرار دهید: ۱.لیستی از وضعیت زندگی فرزندتان تهیه کنید چه چیزی را جا انداخته‌اید؟ آیا در کلاب‌های مدرسه یا ورزش خاصی شرکت می‌کند؟ آیا کار خلاقانه‌ای انجام می‌دهد؟ به دنبال فعالیت‌هایی باشید که باعث افزایش اعتماد به نفس او شده و او را در جمع بچه‌های هم‌سن و سال قرار می‌دهد که به شکل مثبتی او را تشویق می‌کنند و یا با افراد بزرگسالی ارتباط داشته باشد که مشوقان خوبی هستند. به جای حذف یک دوست بد، سعی کنید تأثیر مثبت بیشتری در زندگی فرزندتان بگذارید. ۲.برای خودتان یک حامی پیدا کنید نگرانی‌هایتان را با همسر، دوستان و یا والدین دوستان نوجوانتان به مشارکت بگذارید. درباره ترس‌ها و ایده‌هایتان با هم صحبت کنید. والدینی که به نوعی ناجیِ دوران بلوغ فرزندشان هستند، می‌توانند کمک مفیدی به شما کنند. احساس مطلوبی است که همراه با والدینی باشید که می‌دانند و درک می‌کنند که شما چه کاری می‌خواهید انجام دهید و از طرفی شما را در مسیر درست هدایت کنند. ۳.سعی کنید روابط مثبتی داشته باشید نکته‌ای که بسیار حائز اهمیت است این است که رابطه ‌نزدیکی با فرزندتان داشته باشید و وقت بیشتری با هم سپری کنید، بیشتر از حرف زدن بهتر است شنونده باشید و فعالیت‌هایی را بیابید که می‌توانید با هم از آن لذت ببرید. به خاطر داشته باشید که گوش کردن از هر نصیحت ناخواسته یا انتقادی قدرت‌مندتر است. شاید به سختی بتوان دوست خوب را از دوست بد تشخیص داد. در این نبرد و کشمکش،‌ اکثر نوجوانان به حرف والدین خود در قالب تنبیه یا محدودیت چندان توجهی نمی‌کنند. به فرزندتان فرصت اشتباه بدهید. درک و حمایت خود را به او نشان دهید. بعد می‌بینید که نوجوانتان وقتی حس کند که آسیب‌پذیر شده برای اطمینان خاطر به سمت شما می‌آید و الگوبرداری از شما را در روابطش اعمال می‌کند.