جنبه‌های اقتصادی سفر رئیسی به سوریه

پس از ۱۲ سال رئیس‌جمهور اسلامی ایران به سوریه می‌رود. انتظار آن بود چنین سفری پس از پایان جنگ سوریه و برای مشارکت ایران در بازار سوریه و بهره‌مندی اقتصادی و سیاسی از صلحی که در سوریه به پشتوانه خون ده‌ها شهید ایرانی اتفاق افتاد، انجام پذیرد، اما در اولویت دولت سابق چنین سیاستی نبود. حالا که دولت جدید بر‌سرکار آمده، سیاست تغییر کرده است و می‌توان گفت فرصت افزایش و توسعه تعاملات اقتصادی ایران و سوریه فرا‌رسیده است. دولت کنونی ایران، توسعه روابط با همسایگان و کشور‌های منطقه را در اولویت قرار داده است و این میان کشوری که دوست و هم‌پیمان محسوب می‌شود، نباید در انتهای صف قرار بگیرد.

کارشناسان سیاسی، سفر سیدابراهیم رئیسی به سوریه را مهم می‌دانند و نگاه اقتصادی خود را در این زمینه پنهان نمی‌کنند.

زمان تعاملات اقتصادی ایران و سوریه رسیده است

فتح‌الله توسلی، نماینده مردم کبودرآهنگ در مجلس شورای اسلامی در گفتگو با مهر می‌گوید: سوریه علاوه بر اینکه کشوری مسلمان است، به دلیل حضور جدی در محور مقاومت، برای ایران ارزش بالایی دارد. این کشور همچنین در جریان تحولات حوزه شامات، لبنان و فلسطین در مباحث مختلف حضوری پررنگ داشته است. علاوه بر این سوری‌ها در جریان جنگ تحمیلی، کنار ایران بودند و در شرایط مختلف از ما حمایت کردند.

توسلی بیان می‌کند: بعد از آن به علت حضور گروه‌های تروریستی و داعش شاهد تحولاتی در سوریه و حوزه شامات بودیم که با مقاومت دولت و ملت سوریه، حزب‌الله، جمهوری اسلامی ایران و سایر گروه‌های مقاومت، تیر کسانی که از این حملات حمایت می‌کردند، به سنگ خورد.

نماینده مردم کبودرآهنگ در مجلس تصریح می‌کند: جمهوری اسلامی ایران و مقاومت در چند سال گذشته تلاش‌های فداکارانه‌ای کردند تا به دشمنان اجازه تسلط به حوزه مقاومت را ندهند و به لطف خدا و به برکت خون شهدای این راه، با کمک تاکتیک‌هایی که اعمال شد، اجازه نابودی اماکن مقدس به دشمنان و تروریست‌ها داده نشد و آن‌ها نتوانستند به منطقه مسلط شوند یا به اهداف خود برسند.

وی تأکید کرد: اکنون در شرایطی قرار داریم که داعش و جریانات تروریستی تقریباً سرکوب شده‌اند، البته هنوز گروه‌های اندکی از آن‌ها در برخی نقاط حضور دارند ولی این حضور، تعیین‌کننده و پررنگ نیست. نکته مهم آن است که گروه‌های تکفیری و تروریست‌ها در سال‌های اخیر با اقدامات خود، زیرساخت‌های این کشور را نابود کردند و امروز این زیرساخت‌ها نیاز به بازسازی دارد. بنابراین اکنون یک ظرفیت آماده و یک سرزمین مستعد برای سرمایه‌گذاری وجود دارد.

لزوم حضور بخش خصوصی در سفر رئیس‌جمهور به سوریه

هادی حق‌شناس، استاندار سابق گلستان و کارشناس اقتصادی نیز در گفتگو با مهر، در خصوص جنبه‌های اقتصادی سفر قریب‌الوقوع رئیس‌جمهور به سوریه گفت: معمولاً رؤسای جمهور کشورمان در سفرهای‌شان بیشتر علاقه‌مند هستند روابط سیاسی را بهبود بخشند و بستر روابط اقتصادی را فراهم نمی‌کنند. اصطلاحاً در ایران می‌گوییم که اقتصاد به سیاست یارانه می‌دهد، در حالی که در دنیا این سیاست است که به اقتصاد یارانه می‌دهد.

استاندار سابق استان گلستان اظهار داشت: رؤسای جمهور سایر کشور‌ها اگر سفری انجام می‌دهند، صرفاً برای بهبود روابط سیاسی نیست بلکه برای کسب منافع اقتصادی به دیگر کشور‌ها سفر می‌کنند. در این رابطه رئیس‌جمهور امریکا که قرار نبود با بن سلمان، ولیعهد عربستان رودررو شود، اما به خاطر اینکه انرژی ارزان از عربستان دریافت کند، به ریاض سفر کرد.

حق‌شناس با تأکید بر اهمیت توسعه روابط اقتصادی با سایر کشور‌ها اظهار کرد: روابط در دنیا بر اساس منافع اقتصادی است. پس از فروپاشی شوروی سابق و قبل از اینکه ترکیه این روابط خیلی خوب را با کشور‌های آسیای میانه داشته باشد ما روابط خوبی با آن‌ها داشتیم. در واقع روابط ما با کشور‌های آسیای میانه در حد روابط سیاسی ماند و وارد روابط اقتصادی ماندگار در کشور‌های آسیای میانه نشد.

وی افزود: دو دهه گذشته که رئیس‌جمهور وقت کشورمان به پاکستان سفر کرده بود، استقبال بی‌نظیری از وی به عمل آمد، ولی این رابطه را به روابط اقتصادی ماندگار و رو به توسعه تبدیل نکردیم. متأسفانه در مورد عراق هم همین طور است.

حق‌شناس تصریح کرد: سوریه از جمله کشور‌هایی است که ایران هزینه‌های مادی و معنوی زیادی را در آنجا انجام داده است، اما این بندر لاذقیه را که قرار بود در آنجا و در کنار بخشی از معادن در اختیار ایران قرار بگیرد، هنوز به معنای واقعی نفع اقتصادی برای کشور نداشته است. حتی کالا‌های صنعتی ما هم به کندی به سوریه صادر می‌شود.

این کارشناس اقتصادی متذکر شد: به نظر می‌رسد برای اینکه این روابط خوب سیاسی ما با سوریه منتج به نهادینه شدن روابط اقتصادی شود، لازم است مدیران شرکت‌های خصوصی و شرکت دولتی اقتصادی در این سفر‌ها به صورت پررنگ حضور داشته باشند و ظاهر شوند و در ملاقات‌ها به طرف سوری معرفی شوند.

حق‌شناس بیان کرد: به نظر می‌رسد اگر ما روابط سیاسی را به روابط اقتصادی یا به عبارت ساده‌تر به منافع اقتصادی تبدیل کنیم، این روابط و منافع اقتصادی می‌تواند ضامن روابط و منافع سیاسی شود. به عبارتی دیگر در دنیا منافع اقتصادی ضمانت روابط سیاسی و عمق و گسترش یافتن رابطه‌هاست.

سوریه بازار مناسبی برای کالا‌های ایرانی است

حسن هانی‌زاده، کارشناس مسائل منطقه در گفتگو با ایرنا با بیان اینکه سفر سیدابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور وقت جمهوری اسلامی ایران از چند زاویه قابل تجزیه و تحلیل است، عنوان کرد: نخست اینکه ایران در طول این ۱۲سال در کنار سوریه قرار گرفت و کمک کرد سوریه از این بحران خارج شود.

هانی‌زاده ادامه داد: همچنین سفر رئیس‌جمهور به سوریه تأکیدی بر «عمق مناسبات استراتژیک تهران دمشق» به اعتبار اینکه سوریه در طول چهار دهه گذشته عمق استراتژیک ایران بوده است، به حساب می‌آید.

این کارشناس مسائل منطقه تصریح کرد: در سفر رئیس‌جمهور کشورمان به سوریه ایران چندین قرارداد برای سرمایه‌گذاری و همچنین بازسازی شهر‌های سوریه، احداث نیروگاه‌های برقی، آبی و البته مشارکت در ساخت چندین سد به امضا می‌رسد. این موضوع نشان می‌دهد سوریه به نقطه ثبات در منطقه رسیده است.

این کارشناس مسائل منطقه تصریح کرد: سفر برخی از مقامات کشور‌های عربی از جمله وزیر خارجه عربستان به دمشق و نیز دعوت رسمی ملک سلمان بن عبدالعزیز پادشاه عربستان از بشار اسد برای شرکت در نشست سران کشور‌های اتحادیه عرب در ریاض نشان داد کشور‌های عرب منطقه الان درصدد بازگرداندن سوریه به معادلات منطقه‌ای هستند.

وی در مورد تأثیر سفر سیدابراهیم رئیسی به سوریه بر اقدامات مؤثر دولت برای ارتقای روابط تجاری با آن کشور عنوان کرد: روابط اقتصادی، سیاسی و امنیتی ایران و سوریه روابط کاملاً پایداری است و در جریان سفر آقای رئیسی قرارداد‌های تجاری بین ایران و سوریه امضا خواهد شد، زیرا «سوریه بازار مناسبی برای کالا‌های ایرانی» است، ضمن اینکه مسافرت زائران ایرانی برای زیارت اماکن مقدس در سوریه هم در این سفر از سر گرفته خواهد شد.

منبع: روزنامه جوان