در عراق چه میگذرد؟ از بسته شدن فرودگاه و بندر تا آتش زدن دفاتر احزاب و گروههای مختلف/همدردی مرجعیت با مردم معترض/حمله مردم به ماموران امنیتی/ مسدود شدن برخی از معابر شهری و بیرون شهری/آماری از تعداد مجروحین
اعتراضات مردمی در جنوب عراق طی ۳۶ ساعت اخیر به بالاترین سطح رسیده است. روز جمعه معترضان در شهر بصره، جاده ترانزیتی میان بندر ام قصر و شهر بصره را مسدود کردند. بندر ام قصر یکی از بزرگترین بندرهای تجاری عراق است و با مسدود شدن جاده ارتباطی بصره به ام قصر، عملا راه ارتباطی این بندر با سرتاسر عراق منقطع میگردد.
سرویس بین الملل فردا؛علیرضا مجیدی: با تشدید گرما و تداوم قطع شدن آب و برق، بیشتر استانهای شیعهنشین عراق شاهد تظاهراتهای صدها هزار نفری علیه فقر و ناکارآمدی دولتی بوده و خواستار تشکیل سریع دولتی به هدف تأمین نیازهای اولیه مردم شدند.
دور جدید اعتراضات مردمی از یکشنبه هفته گذشته آغاز شد. از یکشنبه هفته گذشته، اهالی بصره در اعتراض به قطعی مکرر برق و آب به خیابان آمدند و خواستار مشارکت گسترده مردم در تجمعات خیابانی شدند. یک روز بعد شهر «زبیر» در همین استان به موج اعتراضات پیوست و به مرور دومینوی اعتراضات به استانهای مختلف جنوب این کشور کشیده شد.
اعتراضهای گسترده تودههای مردم در استان بصره باعث شد حیدر العبادی، نخست وزیر عراق در بازگشت از سفر بروکسل شخصا به بصره بیاید تا ضمن بازدید از مراکز دولتی، برای التیام خشم معترضان تلاش کند؛ اما تداوم قطع شدن برق و آب باعث برافروخته شدن بیشتر اعتراضات شد!
حیدر العبادی در ابتدای سفر خود به بصره، به صورت فوری از مراکز دولتی مانند پالایشگاه، نیروگاه برق و... بازدید و با مقامات محلی مانند فرمانده ارتش در این استان، استاندار بصرف، مدیر شرکت توزیع برق و... دیدار کرد. او همچنین در دو نوبت با سران و شیوخ قبائل و عشائر استان دیدار و گفتگو کرد. در همین راستا یکی از نزدیکان خیدر العبادی به شبکه اسکای گفت: «ما برای خدمت به اهالی گرانقدر بصره به اینجا آمدهایم و دستهای خود را برای همکاری با آنان دراز میکنیم. همه ما میخواهیم با حداکثر توان تلاش کرده تا خدماتی را به فرزندان این مرز و بوم تقدیم کنیم. در همین راستا بودجههای ویژهای به استان بصره اختصاص یافته است.»
در همین راستا حیدر العبادی روز پنجشنبه به تمام وزرای نفت و کشور دستور داد تا در استانهای جنوبی عراق، کلیه افراد بازنشسته شده در وزارت نفت، شرکت توزیع برق و نهادهای امنیتی از حقوق مستمری بازنشستگی برخوردار باشند!
از روز چهارشنبه به مرور استانهای دیگر نیز شاهد اعتراضات گسترده بود. شروع اعتراضات به واکنش خشن ارتش عراق در استان بصره برمیگشت که روز سه شنبه برای ممانعت از نزدیک شدن معترضین به میدان نفتی «القرنه»، از گلولههای جنگی استفاده کرد که باعث کشته شدن یک نفر و زخمی شدن سه نفر شد.
در استان ذی قار (به مرکزیت ناصریه) معترضان خواستار تغییر استاندار، مدیر اداره برق، شهردار و محاکمه کلیه مفسدان و ارائه برق و آب به شهروندان شدند. آنها با پلاکاردهایی ضمن اعلام همبستگی کامل و تام با معترضین در بصره، خواستار تشکیل دولتی شدند که «حکومت ملی باشد و صرفا از ملت دستور پذیرد نه از همسایگان و محورهای منطقهای و بینالمللی!»
اعتراضهای ناصریه از این جهت مشکوک به نظر میرسد که علاوه بر شعارهای تند سیاسی علیه همسایگان عراق، به دفاتر احزاب سیاسی و گروههای بسیج مردمی عراق حمله شد و تصاویر بسیاری از رهبران مذهبی عراق مانند «شهید محمد باقر صدر»، «آیت الله محمد باقر حکیم» و... توسط معترضین به آتش کشیده شد! حمید الغزی، استاندار ذی قار در همین زمینه خواستار جلسه اضطراری پارلمان محلی برای بررسی وضعیت اعتراضات در ذی قار شد.
در درگیریهای ناصریه حداقل ۲۵ نفر از معترضین زخمی و دهها نفر بازداشت شدند؛ ضمن اینکه ۵ نفر از معترضین نیز به طرز مشکوکی کشته شدهاند. این در حالی است که پلیس محلی استان ذی قار رسما اعلام کرده جمعا ۴۲ نفر اعم از نیروهای امنیتی و معترضین در درگیریهای ناصریه زخمی شدهاند. شبکه سومریه نیز ادعا کرد علاوه بر معترضین، دست کم ۲۵ نفر از مأمورین ویژه ارتش و پلیس نیز در درگیریهای سطح شهر ناصریه زخمی شدهاند.
در استان دیوانیه نیز معترضین به دفتر حزب الدعوه حمله کرده و آن را شبانه به آتش کشیدند. منابع محلی از تشدید وضعیت امنیتی و حضور پررنگ نیروهای نظامی در سطح شهر دیوانیه خبر میدهند و به موازات آن، آرامش در سطح شهر حکمفرما شده است.
در استان واسط، نیروهای امنیتی در برابر معترضین در شهر کوت (مرکز استان) از گاز اشکآور و گلولههای پلاستیکی استفاده کردند و همین موضوع باعث شد تجمعات به سرعت پراکنده شود. در مجموع امنیت نسبی در سطح شهر کوت برقرار است؛ اما هنوز در شبکههای اجتماعی معترضین امیدوارند بار دیگر به خیابان بریزند!
در همین حال روز گذشته نیز معترضان در شهر نجف برای ساعاتی فرودگاه را تصرف کردند که باعث اختلال در فعالیت هواپیماها شد به طوری که تعدادی از پروازها مجبور شدند به صورت اضطراری در فرودگاه بغداد بر روی زمین بنشینند. در پی تصرف این فرودگاه، یکی از مدیران فرودگاه نجف در گفتگوی تلفنی با خبرگزاری فرانس پرس گفت: «معترضان در حال نصب چادر و خیمه برای تحصن بلندمدت در فرودگاه هستند. تمام هواپیماهای موجود فرودگاه را ترک کرده و آخرین آنها همراه با برخی تجهیزات خاص به بغداد منتقل شد.»
در واکنش به تصرف فرودگاه توسط معترضان، یگانهای ویژه مبارزه با شورش خیابانی موسوم به «مکافحة الشغب» شب گذشته از بغداد به فرودگاه نجف اعزام شده و ضمن تصرف کامل فرودگاه، معترضان را به بیرون هدایت کردند. ساعت یک بامداد به وقت محلی نیز رسانههای محلی در استان نجف از اعلام اضطراری حکومت نظامی و ممنوعیت عبور و مرور شهروندان خبر دادند. سرهنگ سرتیپ قیس خلف رحیمة المحمداوی، فرمانده کل لشکر عملیات «الفرات الوسطی» در این مورد شخصا به ارتش دستور داده تا با استقرار در خیابانهای نجف، رفت و آمدها را به شدت کنترل کنند. در همین رابطه شب گذشته حکومت نظامی اعلام و از صبح امروز با شرایط سختگیرانهای اجازه عبور و مرور داده میشود؛ اما با توقف و تجمع در لحظات اولیه به شدت برخورد میشود! در همین حال برخی منابع از حمله عناصر مشکوک به دفاتر سازمان «عصائب اهل الحق» خبر میدهند که باعث شد نیروهای مستقر در این سازمان فعال در جبهه مقاومت، برای حفاظت از خود از تسلیحات گرم استفاده کنند!
در همین راستا یکی از منابع امنیتی دولت عراق گفت: «در پی افزایش تهدیدات امنیتی در استان نجف که اوج آنها حمله به دفاتر گروههای مسلح (بسیج مردمی عراق) و فرودگاه بین المللی نجف بود، فرمانده عملیات الفرات الوسطی شخصا دستور داد تا با اعلام حالت فوق العاده، محدودیت رفت و آمد در معابر عمومی نجف اعمال شده و هر گونه تجمعی در نطفه منتفی شود!» لازم به ذکر است که در تقسیمبندیهای اداری ارتش عراق، پنج استان «المثنی» (به مرکزیت سماوه)، «القادسیه» (به مرکزیت الدیوانیه)، «نجف» (به مرکزیت شهر نجف)، «بابل» (به مرکزیت حله) و «کربلا» (به مرکزیت شهر کربلا) زیر مجموعه عملیات الفرات الاوسط قرار دارند و فرمانده این اتاق عملیات از اختیارات تام در محدوده عملیاتی خود برخوردار است.
در استان میسان درگیری میان معترضین و مأمورین امنیتی به خشونت کشیده شد که در نتیجه آن، دست کم یازده مأمور امنیتی مجروح و به بیمارستان منتقل شدند. یک منبع امنیتی در این مورد به شبکه سومریه گفت: «معترضین از جمعهشب به تخریب و استفاده از سلاح سرد و گرم روی آوردند و مأمورین امنیتی برای دفاع از خود مجبور شدند از تسلیحات استفاده کنند! همین موضوع بهانهای شد تا اغتشاشگران به مأمورین امنیتی حمله کنند که در نتیجه آن حداقل ۱۱ مأمور امنیتی از جمله یک فرمانده عالیرتبه به مراکز درمانی منتقل شدند!»
در استان بابل نیز تعدادی از معترضان با آتش زدن لاستیک، برخی معابر اصلی شهر حله مانند پلهای الهنود و باب الحسین را مسدود کردند. پلیس محلی به سرعت برای بازگشایی معابر درونشهری و بین شهری وارد عمل شد و توانست معترضان را به سرعت پراکنده کند.
در همین حال نماینده ویژه مرجعیت عالی شیعیان عراق در خطبههای نماز جمعه کربلا خواستار تحقق مطالبات معترضان و تلاش مقامات دولتی برای حل مشکل ملت شد. شیخ عبد المهدی الکربلائی، نماینده ویژه حضرت آیت الله سیستانی در خطبههای نماز جمعه حرم مطهر سید الشهدا با اشاره به تجمعات مردمی که از بصره آغاز و به چند استان جنوبی دیگر کشیده شد، گفت: «ما در این ایام در استان عزیز بصره و استانهای نزدیک به آن شاهد غلیان اعترضات مردمی بودیم. کمبودها و مشکلات حاد و بسیار جدی این ملت را آزاد میدهد؛ مواردی مانند کمبود در ارائه خدمات عمومی، قطعی مکرر آب و برق و بیکاری گسترده که خشم ملت را لبریز میکند.»
نماینده ویژه مرجعیت در ادامه افزود: «ما با ملت ستمدیده و مظلوم همدردی کرده و همبستگی خود با ملت را به اطلاع همه مقامات حکومتی میرسانیم. دور از انصاف است و نمیتوان پذیرفت که استان نفتخیز بصره مخارج بخش عمدهای از عراق را تأمین کند؛ اما شاهد این حجم از بیکفایتی مسئولین دولتی باشد. بصره نهتنها از نظر منابع نفتی بلکه در طول تاریخ یکی از ثروتمندترین استانهای عراق بوده و در سالهای اخیر نیز بیشترین حجم شهید و مجروح را در مبارزه با داعش و تروریسم داده است؛ اما امروز شاهد بیکاری گسترده و تأسفباری است که خشم هر انسانی را برمیانگیزد.»
همزمان با گسترش دامنه اعتراضات در استانهای جنوبی، جلسه ویژه کابینه امنیتی حیدر العبادی با حضور سران سازمانهای امنیتی، انتظامی و جاسوسی، سران نهادهای نظامی و وزرای کشور، دفاع و دادگستری برگزار شد. در همین راستا دفتر نخست وزیری در بیانیهای اعلام کرد: «دولت عراق حق مردم را در برپایی تظاهرات و تجمعات مسالمتآمیز به رسمیت میشناسد؛ اما عدهای فرصتطلبان طی دو روز اخیر به ادارههای دولتی و دفاتر نهادهای نظامی حمله کردهاند و همین موضوع موجب نگرانی آحاد ملت و نخبگانی شده که انتظار دارند دولت از امنیت کشور محافظت کند.»
در ادامه این بیانیه از ادبیات تهدیدآمیزی استفاده شده است: «نیروهای امنیتی ما روزی در برابر تروریسم قهرمانانه جنگیدند تا تمام مناطق استانهای صلاح الدین، دیالی، نینوی، الانبار و مرزهای سوریه آزاد گردد و امروز برای حفظ این امنیت با همان روحیه پیشین به استانهای دیگر میروند تا از اموال عمومی و خصوصی محافظت کنند. ما تعدادی از هستههای اغتشاشگر و مخل امنیت را شناسایی کرده و به تخریبگران هشدار میدهیم که تجمعات مسالمتآمیز هیچ ارتباطی با حمله به مراکز دولتی و عمومی ندارد!»
دیدگاه تان را بنویسید