اهمیت اخلاق در محیط کاری

آرمان: واقعیت اینجاست که کار، بدون چاشنی اخلاق راه به جایی نخواهد برد! در محیط کاری خود، اخلاق حرفه‌ای را رعایت کنید تا درهای موفقیت به رویتان گشوده شود؛ تنها با همین یک واژه پنج حرفی: «اخلاق». اخلاقیات در کار عبارت است از: «دیدگاهی درباره زندگی که سبب افزایش سختکوشی و بالا بردن انضباط فردی می‌شود و شما را به سمت موفقیت و کامیابی عمومی‌سوق می‌دهد. کامیابی جز در سایه خداوند به دست نخواهد آمد و نشانه‌ای از الطاف الهی است». چه چیز سبب وجود یا فقدان «وجدان کاری» می‌شود؟ نحوه نگرش افراد نسبت به دیگران و حتی نسبت به خودشان و نسبت به مفاهیمی‌چون تاثیرگذاری، ارتباطات، اعتماد، نحوه اجرا و ارزشیابی افراد چگونه است؟ دین اسلام که هدف و غایت دین را در «اتمام و اکمال مکارم اخلاق» عنوان نموده است، توجهی عمیق و دیدگاهی وسیع نسبت به مساله اخلاق به طور عام و رعایت اصول اخلاقی در امور حرفه‌ای به طور خاص دارد. علم پزشکی، طبابت جسم انسان را به عهده دارد و علم اخلاق، طبابت روح آدمی. نباید به اشتباه تصور کنید که اخلاقیات در کار یک تعریف کلی از کار، تعیین اهداف شغلی و نحوه عملکرد اجرایی شماست. اخلاقیات کاری در حقیقت قسمتی از نظام باورهای شخصی شما هستند که در طرز برخورد و رفتارتان نمودار می‌شوند. یک نظام اخلاقی که تعیین‌کننده رفتار شماست و طبق آن می‌توانید تصمیم بگیرید که آیا لازم است سخت کار کنید یا نه. این نظام به ویژه زمانی فعال می‌شود که شما تنها هستید و کسی کارهایتان را زیرنظر ندارد. احساس شما نسبت به موفقیت‌های دیگران نیز در سایه این نظام اخلاقی نمود پیدا می‌کند. مولفه‌هایی که در نظام اخلاقی شغلی شما نقش دارند به شرح زیر هستند: محیطی که در آن کار می‌کنید (دفتر کار، مدرسه، خانه، اجتماع، سیاست و ...، عزت نفس فردی و انگیزه‌های شخصی، آموزش‌هایی که به شما داده می‌شود و دانش و مهارت‌هایی که کسب می‌کنید، نوع تربیت خانوادگی و نگرش شما نسبت به ارتباط تلاش و موفقیت را چگونه تعریف می‌کنید و چه نگرشی نسبت به آنها دارید، آیا قلبا تایید می‌کنید که سختکوشی اثرات مثبتی به دنبال خواهد داشت، در اختیار داشتن اخلاقیات مثبت امری است که از برخی رفتارهای پیچیده و باورهای مرکب نشات می‌گیرد. شاید برخی‌ها تصور کنند زمانی که میانبرهای راحت ‌تری نیز برای رسیدن به موفقیت وجود دارد، برای چه خودمان را آزار دهیم و به اخلاق کاری فکر کنیم؟ اینجا دقیقا همان جایی است که عمق باورها و میزان تعهد فردی شما نسبت به آنها معنا پیدا می‌کند. همه افراد در برهه‌های مختلف زندگی خود زمانی که با مشکلات بزرگی مواجه می‌شوند، این سوال را از خود می‌پرسند؛ اما باید بدانید که همین اعتقاد و نظام ارزش‌های اخلاقی هستند که می‌توانند شما را از سد مشکلات بزرگ زندگی عبور دهند. اگر اعتقاد شدیدی نسبت به اخلاق کاری داشته باشید، آن‌وقت اعتبار شما از جایی که خودتان هم نمی‌دانید، همه جا گیر می‌شود و دیگران برای شما احترام قائل می‌شوند. فرصت‌های مختلف در مقابل شما خودنمایی می‌کنند و احساس می‌کنید که دنیا نعمت‌های کوچک و بزرگ خود را به شما عرضه می‌دارد و در موقعیتی قرار می‌گیرید که «شانس» با قاعده و بی‌قاعده به سراغتان می‌آید و در همان چارچوبی که «موفقیت» را تعریف کرده‌اید به موفقیت دست پیدا می‌کنید. عزت نفس شما افزایش پیدا می‌کند و در نظر سازمان، افراد دیگر و حتی جامعه فرد با ارزش ‌تری جلوه خواهید کرد. از ویژگی‌های بارز افرادی که اخلاق حرفه‌ای دارند: 1-مسئولیت پذیری: در این مورد فرد پاسخگوست و مسئولیت تصمیم‌ها و پیامدهای آن را می‌پذیرد؛ سرمشق دیگران است؛ حساس و اخلاقمند است؛ به درستکاری و خوشنامی‌ در کارش اهمیت می‌دهد؛ برای ادای تمام مسئولیت‌های خویش کوشاست و مسئولیتی را که به عهده می‌گیرد، با تمام توان و خلوص نیت انجام می‌دهد. 2-برتری جویی و رقابت طلبی: در تمام موارد سعی می‌کند ممتاز باشد؛ اعتماد به نفس دارد؛ به مهارت بالایی در حرفه خود دست پیدا می‌کند؛ جدی و پرکار است؛ به موقعیت فعلی خود راضی نیست و از طرق شایسته دنبال ارتقای خود است؛ سعی نمی‌کند به هر طریقی در رقابت برنده باشد. 3-صادق بودن: مخالف ریاکاری و دورویی است؛ به ندای وجدان خود گوش فرا می‌دهد؛ در همه حال به شرافت مندی توجه می‌کند؛ شجاع و با شهامت است. 4-احترام به دیگران: به حقوق و نظر دیگران احترام می‌گذارد؛ خوش قول و وقت شناس است؛ به دیگران حق تصمیم‌گیری می‌دهد و تنها منافع خود را مرجح نمی‌داند. 5-رعایت و احترام نسبت به ارزش‌ها و هنجارهای اجتماعی: برای ارزش‌های اجتماعی احترام قائل است؛ در فعالیت‌های اجتماعی مشارکت می‌کند؛ به قوانین اجتماعی احترام می‌گذارد و در برخورد با فرهنگ‌های دیگر متعصبانه عمل نمی‌کند. 6-عدالت و انصاف: طرفدار حق است و در قضاوت تعصب ندارد. 7-همدردی با دیگران: دلسوز و رحیم است؛ در مصائب دیگران شریک می‌شود و از آنان حمایت می‌کند؛ به احساسات دیگران توجه می‌کند و مشکلات دیگران را مشکل خود می‌داند. 8-وفاداری: به وظایف خود متعهد است؛ رازدار و معتمد دیگران است. افرادی که به بزرگی رسیده‌اند همیشه اظهار می‌دارند که همین «اخلاق کاری» یکی از مولفه‌های آنها برای رسیدن به موفقیت محسوب می‌شود. شما چه فرد بزرگی باشید و چه در تصورات خود احساس کنید که بزرگ هستید و به دیگران هم با این دید نگاه کنید و اخلاق کاری مثبتی را از خود به نمایش بگذارید، چیزی جز موفقیت در انتظارتان نخواهد بود.