درباره صابون‌های ضد باکتری بیشتر بدانیم

عصر ایران: نتایج مطالعه‌ای جدید نشان داده است صابون‌های ضد باکتری (آنتی باکتریال) حاوی ماده شیمیایی تریکلوزان نسبت به صابون‌های معمولی عملکرد بهتری در نابودی باکتری‌ها ندارند. این مساله پرسش‌ها درباره ضرورت استفاده از مواد شیمیایی که بالقوه خطرناک شناخته می‌شوند در صابون‌های ضد باکتری را افزایش داده است. بازار صابون ضد باکتری کسب و کار بزرگی محسوب می‌شود که ارزش سالانه آن تنها در آمریکا یک میلیارد دلار است. ماده ضدعفونی کننده‌ای که بیشتر در این صابون‌ها استفاده می‌شود تریکلوزان است که با مقاومت آنتی بیوتیکی، آلرژی و تداخل در سیستم هورمون پستانداران مرتبط است. نتایج مطالعه‌ای دیگر حتی خطر سرطان‌زا بودن این ماده را نشان داده است. این آثار بالقوه خطرناک حتی سازمان غذا و داروی آمریکا را بر آن داشته تا ایمنی تریکلوزان و محدود کردن استفاده از آن را مورد بررسی قرار دهد. طی مطالعه اخیر، اثر تریکلوزان بر 20 باکتری خطرناک از جمله اشریشیا کلای، لیستریا مونوسیتوژنز و سالمونلا بررسی شده است. پژوهشگران این باکتری‌ها را در ظروف آزمایشگاهی حاوی صابون ضد باکتری و صابون معمولی قرار داده و از 22 درجه سلسیوس تا 40 درجه سلسیوس به مدت 20 ثانیه حرارت داده‌اند تا شرایط مواجهه با آب گرم یا داغ شبیه‌سازی شود. افزون بر این آزمایش، پژوهشگران آزمایش صابون ضد باکتری در زندگی واقعی را نیز انجام داده‌اند تا نتایج تنها بر مبنای کارهای آزمایشگاهی نباشد. داوطلبان دست‌های خود را به باکتری سراشیا مارسیسنس (گونه ای که اغلب در حمام یافت می‌شود) آلوده کردند و سپس از آنها خواسته شد تا به مدت 30 ثانیه دست‌های خود را یک بار با صابون ضد باکتری حاوی 0.3 درصد تریکلوزان، بیشینه مجاز در محصولاتی که در امارات، کانادا، استرالیا، چین و ژاپن به فروش می‌رسند و یک بار با صابون معمولی شستشو دهند. پس از شکست در یافتن تفاوت در اثر ضد باکتری بین صابون‌ها، پژوهشگران مدت زمانی که طول می‌کشد تا تریکلوزان باکتری‌ها را نابود کند را بررسی کردند. با استفاده از غلظت پیشین آن‌ها دریافتند این ماده تنها زمانی موثر است که میکروارگانیسم‌ها برای نه ساعت خیس بخورند. به گفته پژوهشگران، افرادی که صابون های ضد باکتری خریداری می‌کنند باید از این نکته آگاه باشند که این محصولات ممکن است طی شرایط شستشوی عادی آن گونه که ادعا شده موثر نباشند.