رژیم غذایی، برای کوچولوی چاق!

نی نی بان: پرسش: برادری ۸ ساله دارم که ۳۴ کیلو وزن داره خیلی غذا می‌خوره روزی چندین بار غذا می‌خوره ولی تنقلات اصلا نمی خوره. در ضمن قدش ۱۲۴ هستش ازتون راهنمایی می‌خواستم چطور کمکش کنیم که لاغر بشه و به رشدش تاثیر نذاره. پاسخ: قدش برای سنش مناسب است اما بهتر بود در این سن به ۱۲۷ می رسید. وزنش با توجه به سن و قدش بالاست و دچار چاقی است. شما نمی توانید کودک خود را به خاطر علاقه به مواد شیرین، شور یا چرب سرزنش کنید، زیرا تمام این مواد طعم دلپذیری دارند. اما می توانید میزان دسترسی آن ها به این مواد غذایی را خصوصا در خانه، کنترل کنید. اولین قدم برای داشتن «سلامتی در خانه» خرید مواد غذایی سالمی است که به سادگی می‌توانید از فروشگاه های مواد غذایی تهیه کنید. باید از مواد غذایی که شامل روغن‌های هیدروژنه (چربی اشباع شده) است برای کودکان پرهیز کرد. همچنین مواد غذایی که سدیم، قند و چربی بیشتری دارند باید در رژیم غذایی ان‌ها به حد متوسط رسانید. هنگامی که آشپزی می‌کنید، زمان بسیار خوبی برای آموزش دادن به بچه‌ها است. شما می‌توانید در حین آشپزی در مورد ارزش و تهیه‌ی وعده های غذایی با آن‌ها گفتگو کنید. والدین می‌توانند الگوی خوبی برای فرزندان خود باشند. با بهره گیری از فرایند پخت و پز هم دید مثبتی از غذاهای سالم را به بچه‌ها می‌دهند و هم در یک فضای دوست داشتنی، بیشتر در کنار یکدیگر هستند و از غذا خوردن باهم لذت می‌برند. وقتی که فشار کاری در آشپزخانه کمتر است می‌توانید از بچه‌ها دعوت کنید تا در انجام کارهای ساده تر با شما همکاری کنند. این سبب می‌شود تا کودکان و نوجوانان مسئولیت سلامتی خود را با ساختن انتخاب‌های سالم در مورد مواد غذایی که می‌خورند، به عهده بگیرند. معمولاً کودکان در برابر رژیم‌های لاغری مقاومت می‌کنند و لازم است که به جای گرسنگی دادن به آن‌ها از درِ دیگری وارد شوید. باید تغییرات اساسی ایجاد کنید که تاثیر بیشتر و طولانی مدتی دارد. اولین کاری که والدین باید انجام دهند این است که برای تمام اعضای خانواده‌ی تغذیه‌ی سالمی در نظر بگیرند. داشتن تغذیه‌ی سالم و دسته جمعی باید به فرهنگ خانوادگی تبدیل شود. این کار باعث می‌شود که عادت‌های بد غذایی کودکان اصلاح شود. الویت برنامه‌ی غذایی باید به گونه‌ای باشد که کودک را به وزن ایده آل نزدیک کند. یعنی میوه‌ها و سبزیجات، فیبرها باید در الویت برنامه‌ی غذایی قرار بگیرد. به برنج سفید، نان تهیه شده از آرد سفید و سیب زمینی سهم کمتری بدهید. در مصرف گوشت قرمز و برخی از چربی‌های مضر احتیاط کنید. منظورمان از داشتن تغذیه‌ی سالم این نیست که کودک را به طور کامل از تمام لذت‌های کوچک کودکانه‌اش محروم کنید. نباید حسرت بیسکوییت و یا مثلاً پفک را به دل او بگذارید. زیاده‌روی نکنید. چند عدد بیسکوییت یا یک پیاله‌ی کوچک پفک را از او دریغ نکنید. اگر این شیوه‌ها را رعایت کنید و تغذیه‌ی تمام اعضای خانواده سالم و درست باشد کودکان نیز در این چهارچوب به عادت‌های خوب غذایی می‌رسند و بدون اینکه احساس گناه کنند و یا گرسنگی بکشند به وزن ایده آل خود نزدیک‌تر می‌شود. حتی یک بطری هم از این نوشیدنی‌های گازدار و شیرین خریداری نکنید و به این ترتیب خطر چاقی کودکانتان را کاهش دهید. نتایج پژوهش‌های متعدد نشان می‌دهد که ارتباط زیادی بین مصرف نوشیدن‌های شیرین و چاقی کودکان و نوجوانان و حتی بزرگسالان وجود دارد. نوشیدنی‌های گازدار و انرژی زا و حتی برخی از اب میوه‌ها ارزش غذایی کمی دارند و به سلامت افراد آسیب می‌رسانند. حواستان باشد کودکتان به اندازه‌ی کافی بخوابد. معمولاً کودکانی که بد می‌خوابند و یا خواب کمی دارد اشتهای زیادی نیز به خوردن پیدا می‌کنند. در واقع به عقیده‌ی محققان ارتباط زیادی بین بی‌خوابی کودکان، نوجوانان و بزرگسالان و اضافه وزن آن‌ها وجود دارد. بی‌خوابی و بد خوابی شبانه باعث پرخوری می‌شوید. به خاطر اینکه هورمون اشتها یعنی «گرلین» بیشتر و هورمون «لپتین» (هورمون سیری) کمتر تولید می‌شود. توجه داشته باشید که کودکان به حداقل ۹ ساعت خواب نیاز دارند. ساعات تماشای تلویزیون و بازهای رایانه‌ای محدودتر شود. محققان معتقدند هرچه بچه‌ها زمان بیشتری در مقابل تلویزیون یا رایانه بگذرانند احتمال چاقی و اضافه وزنشان نیز بالا می‌رود. با وجود اینکه متخصصان هشدار می‌دهند کودکان نباید قبل از دو سالگی به صدای تلویزیون گوش و عادت کنند و کودکان بین دو تا ۵ سال نباید روزانه بیش از یک ساعت در مقابل صفحه‌ی تلویزیون بنشینند. متخصصان توصیه می‌کنند تلویزیون، بازی‌های رایانه‌ای و غیره محدودتر شود یعنی از یک یا دو ساعت در روز تجاوز نکند. بچه‌ها را تشویق کنید بازی و بدو بدو داشته باشند تا کالری‌های دریافتی را بسوزانند. به پارک بروید. اجازه بدهید بدوند و بازی کنند. کودکان باید روزانه ۶۰ دقیقه بازی و تحریک بدنی داشته باشند. راز تناسب اندام در زندگی سالم رژیم غذایی سالم و یک زندگی پویا اساس داشتن فرزندان سالم است. البته نباید کودکان را از لذت‌های کودکانه‌شان محروم و اعتماد به نفس ان‌ها را سلب کرد. اگر خود شما تغذیه‌ی سالم داشته باشید کودکانتان نیز به این سبک زندگی عادت می‌کنند و حتی در بزرگسالی نیز شیوه‌ی زندگی و تغذیه‌ی سالم را در پیش می‌گیرند. در نهایت باید بگویم برای کودک چون در سن رشد است، نمی توان رژیم لاغری در نظر گرفت بلکه باید سعی کرد تا با حذف دریافت کالری های اضافی وزن کودک ثابت بماند به مرور با افزایش قد کودک، تناسب اندام برایش به دست می آید. در این مورد نباید به کودک سس سفید، غذاهای چرب، شیرینی، مربا، قند اضافی، شکلات، چیپس، پفک، پیتزا و نوشابه بدهید. نباید این غذاها را تهیه کنید و در خانه داشته باشید. اگر در خانه از این غذاها دارید، آن را جلوی چشم کودک نگذارید. غذاهای سالم و بدون روغن برایش تهیه کنید. مهمترین نکته برای کودک شما افزایش فعالیت بدنی اش است. او را در کلاس ورزش ثبت نام کنید. ساعات تلویزیون و کامپیوترش را کم کنید و هر طور می توانید اورا به فعالیت بدنی وادار کنید.