گشت و گذاری در زورخانه‌های تهران/ زور خانه هایی که بیش از ۱۰۰ سال قدمت دارند

گاهی بد نیست کمی به عقب برگشت. به دورانی که آموختن فنون جنگی راه و روش خاص خود را داشت و جنگ‌ها تن به تن انجام می‌شد. زمانی که جنگاوران بخشی از این فنون را نه در سربازخانه‌ها که در زورخانه‌ها می‌آموختند و خود را برای جنگ نیامده، در گود ورزشگاه‌ها پرورش می‌دادند. نه فقط آداب جنگ و دفاع و زورآزمایی که آداب پهلوانی و اخلاق را هم در همین‌جا می‌آموختند. همین است که زورخانه‌ها برای ساکنان شهرهای ایران، محل‌هایی قابل احترام بود و بزرگان و پهلوانانی که به آنجا رفت و آمد می‌کردند، معروف به خوش اخلاقی و دستگیری. اگرچه این روزها با تغییر سبک زندگی، زورخانه‌ها کارکرد سابق را از دست داده‌اند، اما هنوز هم زورخانه‌های سرپای شهرها محلی برای ورزش، پرورش بدن و شنیدن مناجات با صدای خوش‌آهنگ مرشد زورخانه و دورهمی مردان و انجام دادن بعضی مراسم اجتماعی‌اند. آیین‌های پهلوانی و زورخانه‌ای ایران هم پنج سال قبل در یونسکو ثبت شد. به مناسبت 12 مرداد، روز ملی فرهنگ پهلوانی و ورزش‌های زورخانه‌ای، چند زورخانه سرپا و سالم شهر تهران را معرفی کرده‌ایم. زورخانه شیر افکن زورخانه شیرافکن یکی از قدیمی‌ترین زورخانه‌های تهران است که در خیابان قصرالدشت کوچه پیرمرادی قرار دارد؛ زورخانه‌ای که بیش از 80 سال قدمت دارد. ساعت کار این زورخانه در ایام هفته بین ساعت 17 تا 22 و روزهای پنجشنبه و جمعه ساعت 10:30 تا 14 است. طبقه دوم و سوم این زورخانه هم یک بدن‌سازی نسبتا مجهز است. این زورخانه هم مثل دیگر زورخانه‌های تهران فقط در ساعت‌های مشخصی باز است. برای گرفتن اطلاعات بیشتر می‌توانید با مدیریت زورخانه، آقای معصومی به شماره 09123761590 تماس بگیرید.

زورخانه نیروی یزدان در میدان رازی و با بیش از 100 سال قدمت قرار دارد. موسس آن مرحوم مرشد علی قدرخان بوده و امروزه سیروس قدرخان آن را اداره می‌کند. این زورخانه به دلیل فرسودگی شرایط مناسبی نداشت تا آنکه پس از دو سال تعطیلی به کلی احیا شده است تا زورخانه‌ای که زمانی بزرگانی مثل جهان‌پهلوان تختی در آن رفت و آمد داشتند بتواند به حیات خود ادامه دهد. برای گرفتن اطلاعات بیشتر می‌توانید با مدیریت زورخانه، آقای سیروس قدرخان به شماره 0935352392 تماس بگیرید. زورخانه جماران اگر در مناطق شمالی شهر تهران دنبال زورخانه می‌گردید، می‌توانید سری به محله قدیمی جماران بزنید. زورخانه جماران را با نام زورخانه شهید مهدی اژدری هم می‌شناسند، زورخانه‌ای که در سال 61 ساخته شده و در سال 87 یک بار بازسازی شد. این زورخانه نمای زیبایی از آجر و کاهگل دارد و سر در آن با کاشی‌های آبی رنگ که واژه جماران بر آن نفش بسته، خودنمایی می‌کند. در این زورخانه، بعضی مراسم اجتماعی مثل مراسم گلریزان برای نیازمندان هم برگزار می‌شود. می‌توانید از ساعت 21 تا 22:30 در روزهای زوج هفته از زورخانه شهید اژدری استفاده کنید که مدیریت آن بر عهده آقای عرفانی است.

زورخانه قائم که در میدان سرآسیاب دولاب، خیابان کرمان، کوچه مژده‌کار واقع شده، یکی دیگر از زورخانه‎های قدیمی پایتخت است که خوشبختانه هنوز سرپاست. البته زورخانه قائم که تقریبا 70 سال قدمت دارد، اواخر سال 88 به دلیل فرسودگی تخریب شده و حالا پس از بازسازی کارش را از سر گرفته. ساعت کار این زورخانه کمی محدود است و درهایش بین ساعت 20:30 تا 22:30 باز می‌شود. برای گرفتن اطلاعات بیشتر از این زورخانه می‎توانید با آقای کوشکستانی، مدیریت آن به شماره 09121235915 تماس بگیرید.

زورخانه هژبر، یک زورخانه قدیمی است اما به دلیل آنکه مدتی ورزشکاران رشته‌های دیگر در آنجا تمرین می‌کردند، کارکرد زورخانه‌ای خود را از دست داد. اما کم کم با افزایش آگاهی نسبت به ارزش‌های این ورزش سنتی ایرانی، این زورخانه امروزه تا حدودی به روال سابق برگشته. اگر سمت سه راه آذری باشید و سراغ این زورخانه را بگیرید، به شما نشانی خیابان لقمان را می‌دهند. در این زورخانه، روزهای زوج از ساعت 19 و جمعه‌ها از ساعت 11 به روی ورزشکاران باستانی باز می‌شود، برای تکمیل اطلاعات‎تان می‌توانید با شماره 09123754585 تماس بگیرید.

بیشتر زورخانه‌های تهران در مناطق قدیمی و جنوبی پایتخت قرار دارند و مناطق تازه‌ساخت‌تر از وجود زورخانه‌ها تقریبا بی‌بهره اند. زورخانه جوانمردان به نام زورخانه شهدای کن هم معروف است. با 750 متر مربع مساحت، اولین زورخانه غرب تهران نام گرفته. زورخانه جوانمردان پنجشنبه‌ها تعطیل است و جمعه‎‌ها ساعت 11 تا 14 میزبان علاقه‌مندان به این رشته باستانی است. روزهای زوج از ساعت 20:15 تا 22 و روزهای فرد از ساعت 18 تا 20 می‌توانید به آنجا بروید. مدیریت این مجموعه بر عهده آقای ربیعی با شماره تلفن 09123403957 است. منبع : ماهنامه سرزمین من مرداد 1394