ترس در محیط کار با ما چه می کند؟/ چرا در کارمان پیشرفت نمی‌کنیم؟

شاید برای شما هم اتفاق افتاده است که در یک شرکت، کارخانه یا سازمانی استخدام شده و بعد از مدتی به ضعف مدیریتی مدیر مربوطه پی برده و به ناچار مجبور به فعالیت زیر نظر چنین فردی شده اید. بسیار اتفاق می افتد که در برخی از شرکت های دولتی و خصوصی مدیرانی به طور اشتباهی (!) استخدام شده و طی دوران فعالیت خود، کار مفیدی انجام نمی دهند و تنها نام مدیریت را یدک می کشند. البته گاهی ممکن است در دیگر شرکت ها مدیری کارآمد و لایق بر سر کار بیاید اما نیروی انسانی شرکت مذکور، توانایی انجام کارش را نداشته باشد و تنها راندمان کاری آن شرکت را پایین آورد. اما چه اتفاقی می افتد که افرادی ناکارآمد بر سر کار آمده و کارهایشان را به خوبی پیش نمی برند؟ دانشگاه ها چگونه دانشجویان را به بازار کار می فرستند؟ نیروی انسانی زیربنای توسعه فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی هر جامعه را تشکیل می‌دهد. به همین جهت، تربیت انسانهای کاردان، آگاه، دانا، توانا و متناسب با تقاضای بازار کار در صدر وظایف و اهداف مراکز تربیتی، حرفه‌ای و علمی، به‌ویژه نظام آموزش‌عالی در کلیه کشورها اعم از توسعه‌یافته و یا در حال توسعه قرار می‌گیرد. اما این روزها شکاف ارتباطی میان دانشگاه و بازار کار سبب شده که 96 درصد فارغ التحصیلان دانشگاهی فاقد مهارت بوده و تنها چهاردرصد آنان تحصیلاتی متناسب با بازار کسب و کار داشته باشند! متاسفانه سال گذشته 300 هزار نفر از طریق کاریابی ها برای فعالیت معرفی شدند که 100 هزار نفر از آنها مهارت کافی برای انجام فعالیت را نداشته اند. نبود رابطه میان صنعت و دانشگاه موضوع تازه ای نیست و سال هاست که دانشگاه ها از محلی برای آموزش مهارت های لازم به دانشجویان به محلی برای ارائه مدرک تبدیل شده اند. زیرا که تحصیلات در کشور ما چه در مقطع دبیرستان و چه در دانشگاه به نحوی نیست که افراد را برای ورود به بازار کار آماده کند. متاسفانه نمره مهمترین اتفاقی است که در دانشگاه های ما رخ می دهد، حتی استخدام ها بر اساس نمره دانشگاهی صورت می گیرد! اما جالب است که بدانید در آمریکا مهمترین اتفاق فنونی است که افراد یاد می گیرند؛ فنونی که کارفرما آنها را در محیط کار از افراد مطالبه می کند. ترس؛ مانع اقدامات موثر شاغلین در این میان هستند افرادی که تمام تلاش شان را می کنند و از هر راهی که شده در سازمانی استخدام شده و کار خود را آغاز می کنند. اما ضعف این افراد در انجام فعالیت شان آسیب هایی را به سازمان وارد می سازد. در این رابطه مجید ابهری، پژوهشگر، رفتار‌شناس و آسیب‌شناس اجتماعی به خبرنگار فردا می گوید: ترس از تصمیم گیری عامل اصلی ضعف مدیریت است. در بین ناهنجاری های رفتاری فوبیا به عنوان ترس منشا نارسایی های مختلف می باشد. وی می افزاید: ترس از تاریکی، ترس از ازدحام و شلوغی، ترس از ارتفاع و بلندی انواع مختلف فوبیا می باشد. یکی از مهم ترین انواع این عارضه دیساید فوبیا یا ترس از تصمیم گیری می باشد. این آسیب شناس اجتماعی بیان می کند: در پژوهشی که گروه تحقیق بنیاد علوم رفتاری در سه سال گذشته در بین مدیران سطوح دوم و سوم موسسات دولتی و خصوصی نموده این ترس به طور قابل توجهی مشاهده شده است و می توان گفت 40 درصد از شاغلین به خاطر دارا بودن این ترس قادر به انجام اقدامات موثر نیستند. در پژوهش یاد شده دلایل زیر به عنوان علت های اصلی ترس از تصمیم گیری بیان شده است: 1. روشن نبودن مسئولیت و نگرانی از تنبیه (اخراج، کاهش رتبه، انتقال) 2. نداشتن ظرفیت علمی و تجربی برای شغل مورد نظر به شکلی که فرد بدون زمینه قبلی در پست جدید مشغول به کار می شود و هیچ سابقه اجرایی در آن ندارد. 3. ترس از تمسخر توسط همکاران یا افراد مافوق که باعث آشکار نکردن ضعف می گردد و فرد سوالات مورد نظر را به خاطر این وحشت نمی پرسد. 4. ضعف حمایت مدیران مافوق از کارکنان زیردست که باعث می شود یک مدیر به خاطر این فرآیند رفتاری حتی نکات مثبت ابتکارها و راه حل های خود را عرضه نکند. ابهری در مورد راه حلی برای از بین بردن ترس شاغلین عنوان می کند: آموزش قبل از اشتغال و حین کار، ارزیابی های نامحسوس از عملکرد مدیران، عدم دخالت روابط و رعایت ضوابط و استانداردها، برقراری تشویق و تنبیه براساس شرایط روز، برقراری روابط دوستانه (پدر و فرزندی) با کارکنان در جهت کاهش ترس آنها و تشکیل جلسه هایی برای انتقاد از خود، راه های اصولی در کاهش و مقابله با این ترس می باشد که عامل رکود اداری و انباشته شدن مشکلات مردم می گردد.