رویای ارزانی خانه با لغو تحریم ها/ بعد از توافق هسته ای خانه بخریم یا نخریم؟

سرویس اقتصادی فردا: "با لغو شدن تحریم ها خانه می خریم؟" این سوالی است که این روزها بسیاری از مردم می پرسند اما هنوز پاسخ روشنی به آن داده نشده است.به گفته بسیاری از کارشناسان مسکن، تحریم ها کمترین تاثیر مستقیم را روی بازار مسکن داشته و انتظار مردم برای ارزانی مسکن بعد از تحریم ها بی دلیل است. این در حالی است که مخالفان این نظر معتقدند با لغو تحریم ها و اصلاح سایر بازارها، بازار مسکن هم وضعیت بهتری خواهد یافت هر چند کمترین مواد اولیه تحریمی را این بازار به خود اختصاص داده است. در هر حال بعد از توافق هسته ای و طی چند روز گذشته هنوز گشایشی در بازار مسکن مشاهده نشده است و هنوز قدرت خرید قشر متوسط آنقدر پایین است که توانی برای خرید مسکن و برآورده کردن آرزوی دیرینه خود ندارند. واقعیت این است که با کم شدن هر روزه قدرت خرید در بازر مسکن، روز به روز از تعداد خریداران مسکن کم می شود و بر فروشندگان بازار افزوده تر می شود. پیشی گرفتن عرضه مسکن بر تقاضا سبب شده است تا وضعیت بازار با رکودی بی سابقه گره بخورد و در این بین فروشندگان هم حاضر نیستند برای کاهش نرخ کوتاه بیایند. از سوی دیگر، نرخ اجاره بهای خانه‌های ۷۰ متری به بالا آنقدر بالا رفته که هر روز سقف خانوار‌ها کوچک‌تر می‌شود. احتمالات وضعیت مسکن بعد از لغو تحریم ها این در حالی است که می‌توان گفت ایران در تولید مصالح ساختمانی خودکفاست و برداشته شدن تحریم‌ها نمی‌تواند تاثیر چندانی در بازار مسکن داشته باشد. از سوی دیگر شوک ناشی از این تفاهم حتی برخی از کار‌شناسان را نگران کرده که به بهانه رونق در بازار مسکن، گرانی بیشتر در این بازار رقم بخورد. به دلیل همین تحلیل‌های ضد و نقیض است که واکنش‌ها در این خصوص آغاز شده است. وزیر راه و شهرسازی در باره اثر تفاهم سیاسی و تاثیر آن بر بازار مسکن گفته: شوکی کوتاه‌مدت در انتظار بازارهاست اما توانایی کنترل آن در مجموعه دولت وجود دارد؛ بنابراین نگران خاصی در این مورد وجود ندارد. این در حالی است که یک کار‌شناس اقتصاد مسکن در این خصوص گفته: مذاکرات ژنو تاثیر مستقیمی بر بازار مسکن نخواهد داشت، چرا که باید ابتدا بازار جهانی و تاثیر گذار بر مسکن بهبود یابد و پس از آن منتظر تغییرات بر بازار مسکن بود. بیت‌الله ستاریان در اظهارات خود تاکید کرده: مثبت و منفی بودن نتیجه مذاکرات به زودی بازار مسکن را تحت تاثیر قرار نمی‌‎دهد بلکه می‌‎تواند در بلند مدت بازار مسکن را تحت تاثیر قرار دهد اما آنچه بیش از هر مورد دیگر بازار را تکان می‌‎دهد عرضه و تقاضا و کنترل بازار است. به گفته وی، در دو سال گذشته به دلیل رکود در بخش ساختمانی کاهش ساخت‌و‌ساز‌ها رخ داد و از طرفی دیگر کوچ سرمایه از بخش مسکن به دیگر بخش‎‌ها صورت گرفت و همین باعث شد تا سال ۹۴ هم همین اتفاقات رخ دهد و احتمال کاهش تولید برای سال جاری نیز وجود دارد. از سوی دیگر، ایرج رهبر، رئیس اتحادیه انبوه‌سازان معتقد است: افزایش قیمت مصالح ساختمانی بیشترین تاثیری بوده است که توانست این بازار را با خود به سمت رکود ببرد و تحت تاثیر تحریم‌ها قرار گیرد. او تاکید می‌کند: تحریم‌های بخش مسکن همچون دیگر بخش‌های اقتصاد کشور به صورت مستقیم تاثیر‌پذیر نیست، چرا که در بخش تولید مصالح ساختمانی کاملاً به کشورهای دیگر وابسته نیستیم و کشور تا حدودی تولیدات داخلی ساختمانی دارد. در این میان، سلطان پور کارشناس اقتصادی عنوان کرده: اگر کسی قصد خرید خانه را دارد همین الآن اقدام کند چون اگر تحریم ها برداشته شود آرامش تثبیت پیدا کرده و در این شرایط سرمایه گذاری های غیر منقول نظیر مسکن و بورس افزایش پیدا می کند. اکثر سهام موجود در بازار به دلیل شرایط تحریم بازگشت سرمایه کمی دارند و بعد از رفع تحریم شرایط بهبودی خواهند داشت. برای راه اندازی کسب و کار هم اکنون شرایط بسیار خوب است. و این تحلیل های ضد و نقیض ادامه دارند.این در حالی است که دولتی ها هنوز هم برنامه مشخصی برای رونقبازار مسکن و نرخ مسکن ندارند. بعد از توافق خانه بخریم یا نه؟ در هر حال در میان این نظرات ضد و نقیض به نظر می رسد اجماع اقتصادی ها بر عدم تاثیر مسستقیم توافق بر بازار مسکن باشد. به این ترتیب، کارشناسان می گویند توافق تاثیر چندانی بر قیمت و بازار مسکن ندارد و وضعیت بازار مسکن به رونق کل اقتصاد کشور بستگی دارد؛ اگر رونقی بعد از توافق صورت گیرد، همه بازارها را تحت تاثیر قرار می دهد. خبره های بازار مسکن نیز می گویند تجربه نشان داده که بهترین زمان برای خرید خانه شش ماه دوم سال است اما نکته اینجاست که با اعلام توافق ، تا زمانی که مفاد توافق بر چارچوب ها بنشیند و به امضای طرفین برسد و مهمتر از همه تحریم ها برداشته شود،زمان زیادی در راه است پس نباید زودهنگام امیدوار بود تا در بازار مسکن معجزه رخ دهد و همه خانه دار شوند. شاید ر شرایط فعلی صبر بهترین گزینه برای متقاضیان خرید خانه باشد. در هر حال، کارشناسان اقتصادی می گویند اگر تحریم ها برداشته شودو اقتصاد از رکود خارج شود،باز هم شاهد کاهش نرخ تورم خواهیم بود و با کاهش نرخ تورم دولت ناچار است نرخ سود بانکی را کاهش دهد،درنتیجه در بلند مدت قدرت خرید مردم برای خرید مسکن افزایش می یابد اما بازهم این سخنان به معنی ارزان شدن مسکن نیست و به نظر نمی رسد با لغو تحریم ها خانه ارزان شود.