ترفندهای مهار گرمازدگی در ماه رمضان

باشگاه خبرنگاران: روزه‌داران با انجام راهکارهای ساده و عملی، گرمازدگی را مغلوب خود کنند. چند سالی است که ماه مبارک رمضان با فصل گرم تابستان مصادف شده، گرمایی که روز به روز بیشتر می‌شود، به طوری که در فاصله کمتر از یک دقیقه پس از قرار گرفتن در فضای بیرون، به دلیل افزایش شدت تابش نور خورشید و رطوبت، کل بدن خیس عرق می شود و تداوم این حضور، آب بدن را تعریق می کند. حالا تصور کنید روزه گرفتن در چنین روزهایی به ویژه برای افرادی که باید ساعاتی از روز را بیرون از منازل سپری کنند تا چه اندازه سخت و طاقت فرسا خواهد بود به طوری که در برخی موارد موجب گرمازدگی میشود و از آنجا که یکی از مهمترین عوامل گرمازدگی کاهش آب بدن است توصیه می شود روزهداران با انجام راهکارهای ساده و عملی، تمهیدات لازم را برای جلوگیری از عرق بالا و تبدیل روزهای گرم تابستان به روزهای خوب و خاطرهانگیز داشته باشند. به همین منظور کارشناس تغذیه دانشگاه علوم پزشکی مازندران با بیان این که در حالت عادی درجه حرارت بدن بین 36 تا 38 درجه است گفت: گرمازدگی به حالتی گفته میشود که دمای بدن به مدت طولانی و به دلایل محیطی و استعداد فردی به بیش از 40 درجه افزایش می یابد و علائمی چون ضعف و خستگی، کشیدگی و درد عضلات، استفراغ و تهوع، پوست رنگ پریده و چسبناک، گرفتگی عضلات، سرگیجه، ضعف و غش، ادرار زرد تیره یا نارنجی، سردرد و اسهال در شخص ایجاد می شود. انتظاری با تاکید به اینکه اولین اقدام برای بهبود فرد گرمازده، قرار دادن بیمار در سایه و محیط خنك و شست و شوی او با آب ولرم و در صورت بروز اسهال، ضعف و بی حالی مراجعه به پزشک است، مصادف شدن ماه مبارک رمضان با فصل تابستان و رعایت اصول پیشگیرانه از کاهش آب و الکترولیت بدن را به روزده داران متذکر شد و برای در امان بودن از تشنگی افزود: در طول روز بدن از راه تعریق مواد مغذی و معدنی زیادی را از دست می دهد که ادامه این روند در ماه رمضان سبب تضعیف بدن خواهد شد و تنها با وعده های افطاری و سحری سالم و اصولی می توان آن را جبران کرد. وی با بیان اینکه جایگزین مواد مغذی از دست رفته از طریق نوشیدن آبمیوهها و مصرف سبزیجات و میوه های آبکی بسیار مفید است تصریح کرد: میوههایی چون مرکبات و توت فرنگی که میتوانند علاوه بر آب مواد ضروری چون کلسیم و فیبر، آهن، پتاسیم و دیگر مواد معدنی را تأمین کنند به همراه میوههای آبدار مانند هندوانه و خربزه که نقش مهمی در تأمین مایعات بدن دارند، نیز توصیه میشود در فاصله افطار و سحر مصرف شوند. این کارشناس تغدیه، به شربت آبلیمو به عنوان یکی از نوشیدنی های سنتی رایج اشاره کرد و با تاکید بر اینکه شربت آبلیمو کم شیرین سبب ترشح بزاق شده و احساس تشنگی را در روزه داران برطرف می کند افزود: شربت خاکشیر و تخم شربتی نیز خنک کننده و ضد عطش هستند و می توانند آب را درون دانه های خود نگه دارند و به تدریج آن را به بدن برسانند و نیاز بدن را به مدت طولانی تر نسبت به آب تامین کنند. انتظاری دم کرده لیمو عمانی با گل گاو زبان و نبات، مخلوط زردآلوی تازه همراه با عسل، دم کرده برگ خشک نعناع و یا مخلوط آن با عسل بین افطار تا سحر را از دیگر نوشیدنی های رافع تشنگی عنوان و توصیه کرد: شربت سکنجبین به تنهایی یا با اضافه کردن سکنجبین به خاکشیر نیز می تواند به رفع عطش و کاهش تشنگی در ایام روزه داری کمک کند. وی به پرهیز روزه داران از نوشیدن آب یخ هنگام افطار تاکید کرد و افزود: مصرف آب خنک همراه با یخ، دمای بدن را برای مدت کوتاهی پایین می آورد و از آنجا که در دراز مدت رفع عطش نمی کند، هنگام افطار باید از نوشیدن آن به طور ناگهانی پرهیز و از نوشیدنی های ولرم استفاده کرد. این کارشناس تغذیه دانشگاه علوم پزشکی مازندران همچنین سر کشیدن آب زیاد بین غذای سحری، به امید جلوگیری از تشنگی در طول روز را اشتباه اعلام کرد و با اشاره به اینکه این عمل موجب رقیق شدن شیره معده و در نتیجه نفخ و اختلال در هضم می شود، نوشیدن دست کم شش لیوان آب را حدود یک ساعت بعد از افطار تا نیم ساعت قبل از سحر، جهت تامین آب مورد نیاز بدن، توصیه کرد. انتظاری به پرهیز روزه داران از مصرف بیش از حد گوشت، مواد غذایى سرخ شده، پرچرب، شیرین، ادویه جات و غذاهایى مثل كله پاچه، سیرابى و همچنین نوشیدن چای پر رنگ در وعده های افطار و سحر تاکید کرد. به گفته وی روزه داران برای پیشگیری از عوارض هوای گرم و کاهش شدید آب بدن تنها در صورت ضرورت از منزل خارج شوند و با فاصله گرفتن از نور خورشید در طول روز و حرکت در مناطق سایه دار و خنک، استفاده از پوشش کلاه، عینک آفتابی مناسب و دستکش و همچنین کاهش فعالیتهای بدنی را از آنها خواستار شد.