فقط قند عامل دیابت نیست!

سیمرغ: اغلب ما بر این باوریم که فقط کسانی در معرض خطر ابتلا به دیابت هستند که قند و شکر، شکلات و شیرینی زیادی می‌خورند و به خوردن تنقلات و خوراکی‌های شیرین عادت دارند. اما خوب است بدانید مصرف کالری اضافی هم می تواند موجب بروز دیابت شود، چاقی هم یکی از عوامل خطر بروز دیابت است و فرقی نمی کند کالری بیش از حد نیاز از چه منابعی تامین شده باشد. باور غلط دیگر این است که گمان می کنیم کودکان، نوجوانان و جوانان به دیابت نوع دو مبتلا نمی شوند اما مشخص شده است امروزه به دلیل افزایش آمار چاقی در دوران کودکی، حتی بچه ها هم می توانند به دیابت نوع دو مبتلا شوند و اکنون بسیاری از کودکان در معرض خطر این بیماری قرار دارند. بر اساس مطالعات چاقی و اضافه وزن یکی از عوامل اصلی و مهم در بروز دیابت به شمار می رود. به همین دلیل افرادی که چاق هستند و یا اضافه وزن دارند بیشتر در معرض خطر دیابت قرار دارند. بنابراین در پیش گرفتن یک برنامه و سبک زندگی سالم، اهمیت ویژه ای در پیشگیری از بروز این بیماری دارد، به طوری که داشتن رژیم غذایی سالم، کنترل وزن و فعالیت ورزشی منظم و مناسب برای پیشگیری از بروز دیابت و کنترل آن به تمام افراد توصیه می شود. نکته مهم دیگری که در این زمینه وجود دارد، این است که افزایش کالری دریافتی در طول روز می تواند احتمال بروز دیابت را افزایش دهد و کسانی که مقدار زیادی کالری دریافت می کنند، بیشتر از دیگران در معرض خطر دیابت هستند. منبع دریافت کالری هم چندان تفاوتی ندارد و چه از طریق کربوهیدرات ها این کالری اضافه مصرف شود، چه از طریق چربی ها و چه پروتئین ها برای فرد خطرناک خواهد شد، زیرا دریافت کالری زیاد می تواند به بروز اختلال در عملکرد انسولین منجر شود. به همین علت نباید تصور کنیم فقط کسانی که به مقدار زیاد، شیرینی و شکلات و نان و برنج مصرف می کنند در معرض خطر دیابت هستند و افرادی که از پروتئین ها و چربی ها استفاده کرده و مصرف کربوهیدرات را محدود می کنند، هیچ وقت به این بیماری مبتلا نخواهند شد، زیرا آنچه در بروز دیابت موثر است، میزان کالری دریافتی روزانه در رژیم غذایی است و نه فقط مصرف قندها و کربوهیدرات ها. البته ذکر این نکته هم ضروری به نظر می رسد که نمی توان این طور نتیجه گرفت تمام افراد چاق و کسانی که اضافه وزن دارند، حتما به دیابت مبتلا خواهند شد یا برعکس، کسانی که وزن مناسبی دارند یا لاغر هستند، هیچ وقت در معرض خطر دیابت قرار نمی گیرند. نوع غذاهایی که در رژیم روزانه مصرف می شوند نیز در ابتلا به دیابت بسیار مهم است. خطر دیابت در میان افرادی که در رژیم روزانه شان از چربی های اشباع بیشتری استفاده می کنند، افزایش می یابد و به همین دلیل توصیه می شود مصرف روغن های جامد، کره، مارگارین و لبنیات پرچرب یا مصرف بیش از حد گوشت قرمز که می تواند احتمال بروز دیابت را افزایش دهد، را کمتر کنید. بر اساس تحقیقات کمبود برخی از مواد مغذی هم می تواند زمینه ساز ابتلا به دیابت شود. اگر میزان ویتامین D خون بیماران دیابتی کمتر از حد طبیعی باشد، نوسانات قند خون در آنها بیشتر خواهد بود. به همین دلیل توصیه می شود بیماران مبتلا به دیابت مقدار ویتامین D خونشان را کنترل کنند تا در صورت نیاز و براساس نظر پزشک و متخصص تغذیه مکمل دریافت کنند.