«لغو عمره» اقتدار ما و منفعت سعودی ها / آبی از آب تکان می خورد؟

سرویس فرهنگی فردا؛ بعد از اعلام رسمی لغو عمره از سوی ایران در مکه و مدینه چه خبر است؟ خبرنگار فردا در این گزارش از مشاهدات خود در مکه و مدینه و نظرات زائران ایرانی و مردم در کوچه و بازار می گوید.

کسی اطلاعی ندارد

یکی از اتفاق های جالب و شاید غیر قابل باور در عربستان این است که غالب مردم اینجا در مورد ماجرای جده اطلاعی ندارند. ابوعامر مغازه دار است، یک مغازه چندکاره از میوه های تازه تا لوازم آشپرخانه و سوپرمارکت، وقتی از او در مورد ماجرای جده و آزار دو نوجوان ایرانی پرسیدم در ابتدا با تعجب به من نگاه کرد و گفت مگر می شود؟ درست است ما با ایرانی ها مشکلات زیادی داریم اما این که بخواهیم نوجوانان صغیر و کوچک را آزار دهیم، اصلا نمی شود. به نظر می رسد سیستم بسته کشور عربستان در کنترل افکار عمومی و جلوگیری از انتشار داخلی اخبار مربوط به رسوایی اخلاقی مامورین فرودگاه جده، موفق بوده است.

ایرانی ها عامل نا امنی اند!

عمرو مهندس کامپیوتر است و در حال حاضر مسئولیت نگه داری سیستم های نرم افزاری و ایترنت چند هتل در شارع مدینه النبی، در مکه را هم برعهده دارد. او هم این خبر را نشنیده، او با اینکه در شبکه های مجازی عضویت دارد می گوید چنین خبری صحت ندارد، ضمن این که در صورت صحت ماجرا داشتن هم مشکلی با این جریان ندارد. او معتقد است ایرانی ها عامل نا امنی اند پس می شود به آن ها آسیب رساند. عمرو در دانشگاه الصوره ریاض درس خوانده است. او تاکنون سفری به ایران نداشته است اما می گوید اطلاعات زیادی در مورد ایران و مردم ساکن آن دارد. او حتی یک دوست ایرانی در فیس بوک هم دارد. جالب است که دوست ایرانی او نظرش با عمرو یک است!

تلخ، عجیب و متفاوت

اما در این بین نظرات بعضا متفاوت، تلخ و حتی عجیب هم وجود دارد. مثل این که ایرانی ها حق شان است. یا اینکه ایرانی ها عامل نا امنی اند. محمد الغذیف یک راننده تاکسی است، یمنی الاصل و 7 سال است در مکه با تاکسی کار می کند. او در مورد حادثه جده شنیده است و معتقد است ایرانی ها با این که مسلمان هستند، اما باید بخاطر جنایت هایشان(!) تنبیه شوند! او معتقد است ایرانی ها عامل ناامنی منطقه هستند، نکته جالب در مورد صحبت های محمد این است که او در ماجرای یمن هم ایران را مقصر می داند در حالیکه برای اثبات دخالت و حضور ایران در یمن هیچ مصداقی برای ارائه ندارد. با این که او هیچ اطلاع و نظر دقیقی در باره منبع صحبت هایش ندارد؛ صرفا معتقد است ایران مقصر است و قاسم سلیمانی عامل اصلی خراب کاری های یمن محسوب می شود.

نگران منفعت اقتصادی

بعد از ماجرای لغو پرواز ها هتلدارها نیز کمی نگران اوضاع اقتصادی شان هستند، ابواعلا مسئول یکی از هتل های مکه می گوید، هتل اش بیشتر با زائران ایرانی تکمیل می شود، زائران دیگر کشورها به لحاظ مدت و مدل اقامت مثل ایرانی ها نیستند. ایرانی ها بازه زمانی اسکان و وعده های غذایی کامل و مناسبی دارند. او می گوید با چند تن از دوستان مدیر هتل همکارش هم صحبت کرده است، آن ها هم نگران کم شدن وضعیت و سود اقتصادی شان بعد از لغو عمره ایرانی ها هستند. ابواعلا کار سربازان فرودگاه جده را حماقت دانست و گفت: کارهای این چنینی هیچ فایده ای برای هیچ کس نداشت و تنها باعث ضررهای متفاوتی برای سعودی ها شد.

رفتن تدریجی زائران ایرانی پیش از هر چیز خود را در خلوت شدن بازارها و مجتمع های تجاری نشان می دهد. این خلوت شدن از بازارهای مدینه شروع شده و بعد از چند روز به مکه هم خواهد رسید.

باید مقتدارانه بایستیم

بعد از انتشار خبر لغو موقت پروازهای عمره به کشور عربستان در بین ایرانی های حاضر در مکه هم نگاه های متفاوتی وجود دارد. ر.رمضانی دانشجو است، سفر سوم اش به مکه است. او معتقد است این لغو باید زود تر از این اتفاق می افتاد؛ او می گوید: وقتی در سال 87 برای اولین بار از دانشجویان ایرانی انگشت نگاری شد و از قرنیه چشم تصویر برداری کردند، زمزمه این جریان بود ولی اتفاق عملی ای رخ نداد. قرار بود همان سال ها موقت عمره تعطیل شود تا عربستان تکلیف را مشخص کند. او از شنیدن این خبر ابراز خوشحالی کرد و گفت امیدوار است که دولت این بار مقتدرانه پای لغو بایستد.

به نفع سعودی ها

رضا.پ از مدیران کاروان های اعزامی ایران در مورد لغو پروازها معتقد، این عمل در اصل نشان دهنده خوبی برای این عمل عربستان است اما با این خروج این وضعیت به نفع عرب ها هم تمام می شود. آن ها چند سالی است که می خواهند به بهانه های مختلف پای زائران ایرانی از حج و عمره قطع شود و شاید به این وسیله این امر محقق شود.

وی در خصوص ضرورت حضور ایران در ایام عمره و حج می گوید: خواه نا خواه بیت الله الحرام محل تجمع مسلمین است و به نوعی محوریتی در جهان اسلام دارد و حذف ایران از این جمع احتمالا به نفع جمهوری اسلامی نیست. به نظر من این حذف می تواند مقدمه ای برای بیرون راندن ایران از جامعه مسلمین شود و به تحقق ای گزاره که جامعه عرب مساوی است با جامعه مسلمان، کمک می کند.

معاون کاروان رضا که شاهد صحبتهای ماست این نکته را اضافه می کند که نگرانی او تنها ماندن جامعه شیعیان عربستان است. او می گوید نمی داند با رفتن ایرانی ها چه اتفاقی برای شیعیان مکه و مدینه خواهد افتاد که به شدت تحت فشار حکومت سعودی هستند.

نباید می گذاشتیم به اینجا بکشد

مهتاب.ب یکی دیگر از زائران ایرانی، معتقد است در جریان این اتفاقات که اخیرا رخ داده، لغو عمره تنها و آخرین ابزار اعمال فشار بر عربستان است تا نشان بدهیم ما در مورد چنین اتفاقاتی منفعل نیستیم. او می گوید در مقابل بی احترامی های متعدد و دامنه دار عربستان به زائران و حجاج ایرانی باید ایران زودتر از این واکنش های جدی نشان می داد تا کار به اینجا نکشد و مجبور به لغو عمره نشویم چرا که چنین اتفاقی در مجموع به نفع ما نیست.

ترکیه جای ایران را می گیرد

این بانوی ایرانی می گوید قبل از اعزام به عمره مطالعات زیادی در این خصوص انجام داده است. او با اشاره به حجم بالای عمره گزارانی که از دیگر کشورهای مسلمان به خصوص ترکیه در مکه و مدینه حضور دارند پیش بینی می کند با لغو عمره ایرانی ها کشور ترکیه جای ایران را خواهد گرفت و نگرانی عربستان را در این خصوص کاهش خواهد داد. چرا که هم ارتباط سیاسی خوبی با سعودی ها دارد و هم با الگو برداری از ایران در این سالها حجم اعزام های خود را افزایش داده است و بر خلاف ایرانی ها، زائران ترک از سوی سعودی ها به شدت مورد احترام هستند.

گفته می شود در حال حاضر حدود 5 میلیون نفر از مردم ایران در صف عمره هستند و در جریان ثبت نام های عمره مبالغ زیادی نزد دولت قرار گرفته است. تا پیش از این اتفاق و تصمیم دولت ایران بر لغو عمره، فیش عمره به مبلغ دو میلیون تومان در بازار آزاد خرید و فروش می شده است.