بازار سرمایه زیر سایه تفاهم لوزان/ چرا دلار و سکه هنوز گران می‌شود؟

گروه اقتصادی فردا: «من می‌خواهم بگویم همه چیز با تدبیر و امید و با کلید تدبیر حل خواهد شد. شما بدانید (با این کلید) مسئله هسته‌ای و تحریم‌ها هم حل خواهد شد و رونق اقتصادی هم ایجاد خواهد شد.» این اولین سخنان حسن روحانی بعد از رونمایی از نماد کلید در رقابت‌های انتخاباتی سال ۹۲ است که در آن وی با وعده‌های اقتصادی بیشمار که به مردم داد به پیروزی رسید. او در‌‌ همان شروع کار دولت یازدهم نیز گفته بود: «برنامه‌های اقتصادی وسیعی از سوی دولت تدبیر و امید طراحی شده که با اجرای آن‌ها می‌توان کشور را به سرعت از بحران موجود خارج کرد.» حالا اما فعالیت دولت یازدهم به ۲ سالگی نزدیک می‌شود اما هنوز هم بسیاری از این وعده‌های اقتصادی محقق نشده است. هر چند افکار عمومی بعد از توافق ژنو به لغو تحریم‌ها امیدوار شد و حالا هم بیانیه لوزان امیدواری‌هایی را ایجاد کرده و حتی تاثیرات زود گذری بر بازارهای مختلف نیز داشته است اما با مروری بر بازارهای سرمایه می‌توان گفت عملا گشایش اقتصادی که در سبد خرید مردم احساس شود رخ نداده است و همه جا صحبت از اخبار گرانی است. نگاهی به بازار سرمایه در سالی که گذشت با نگاهی اجمالی به بازار ارز، طلا و بورس در سالی که گذشت می‌توان دریافت، با آغاز سال ۹۳ و ادامه روند نزولی و سیر واقعی بازار، روی کار آمدن دولت یازدهم و سیاستهای جدید دولتی‌ها بر شیب نزولی بازار سرمایه افزود تا جایی که پس از گذشت چند ماه و بد‌تر شدن شرایط بازار سرمایه دولت جدید تصمیم به تغییر برخی سیاست‌ها و چاره اندیشی برای تقویت بازار سرمایه گرفت. کاهش نرخ سود بانکی یکی از راهکارهای دولت برای سر و سامان دادن به بازار سرمایه بود که البته با استقبال چندانی در بازار مواجه نشد و نتوانست چندان برای کشیدن سرمایه‌های مردم به بازار سرمایه تاثیر گذار باشد. به این ترتیب بود که در سال ۹۳، بازار سرمایه در ضعیف‌ترین وضعیت خود طی دو سال اخیر قرار گرفت. کار‌شناسان اقتصادی اما در ان روز‌ها معتقد بودند، روند رکودی بازار سرمایه که مشابه روند فعلی بازارهای موازی اقتصادی است، ناشی از نوعی انتظار برای تغییر و شاید تثبیت شرایط اقتصادی و سیاسی کشور است. در هر حال، بازارهای موازی سرمایه اما در حالی درسال گذشته در رکود شدید به سر می‌بردند که اوایل خرداد ماه، وزیر اقتصاد اعلام کرده بود: ریزش‌های فعلی بازار سرمایه موقتی بوده و به سبب ویژگی ذاتی این بازار که تاثیرپذیری از عوامل هیجانی و روانی است، به وجود آمده است. با وجود این سخنان اما وضعیت بازارهای موازی سرمایه مانند ارز، سکه، طلا و بورس همچنان رکودبود و این در حالی بود که تردیدهای کار‌شناسان اقتصادی نیز افکار عمومی را از سرمایه گذاری باز می‌دارد. سال ۹۴ و وضعیت بازار بعد از تفاهم لوزان با رسیدن سال ۹۴ و جدی‌تر شدن زمزمه‌های توافق هسته‌ای از‌‌ همان روزهای ابتدایی سال نرخ دلار و طلا رو به کاهش گذاشت و مردم را امیدوار کرد. با قرائت بیانیه لوزان اما نرخ دلار به ۳ هزار تومان هم نزدیک شد تا مردم با امیدواری ارزانی‌های احتمالی پس از کاهش نرخ ارز را رصد کنند اما این اتفاق رخ نداد چرا که کاهش نرخ طلا و افزایش شاخص‌های بورس، همه و همه واکنش احساسی بازار به بیانیه لوزان بود و بعد از چند روز که مشخص شد اتفاق خاصی رخ نداده همه چیز به حالت قبل بازگشت. دلار و سکه گران شدند در هر حال نتیجه این شد که بعد از خوابیدن واکنش‌های احساسی به بیانیه لوزان، در۲ روز اخیر که به نوعی دومین هفته رسمی کاری سال هم به شمار می‌آید، دلار راه صعود در پیش گرفت. البته این روند همچنان ادامه دارد؛ به‌طوری‌که نرخ بازار آزاد دلار تا سطح سه‌هزارو ٣٩۵تومان نیز بالا رفته است. هر چند بانک مرکزی از پیش هم هشدار داده بود که با معامله‌گران غیررسمی بازار ارز یا به زبان ساده‌تر دلالان ارزی مقابله می‌کند، اما در هر حال به نظر می‌رسدبسیاری از دلالان این هشدار‌ها را چندان جدی نگرفتند چرا که بنا بر دیده‌های خبرنگار فردا از چهارراه استانبول و میدان فردوسی، دلالان همچنان به معاملات غیررسمی خود در بازار ادامه می‌دهند و بر گرانی ارز دامن می‌زنند. در این می‌ان، قیمت سکه در بازار‌های ایران تحت‌تأثیر افزایش قیمت دلار افزایش یافت. در بازار روزهای گذشته سکه طرح جدید با افزایش بیش از ١٢هزار تومان به ٩٨٠ هزارتومان رسید. دیروز در بازار آزاد تهران با شروع معاملات طلا، این فلز ‌گران‌قیمت ۱۰۰هزارو٢٠٠ تومان برای هر گرم ۱۸ عیار قیمت خورد که با ادامه معاملات به‌تدریج قیمت آن همگام با افزایش قیمت دلار افزایش یافت. قیمت سکه طرح قدیم و جدید نیز افزایش یافت و به ٩٨٠ هزار تومان رسید. افزایش قیمت سکه در ربع‌سکه و سکه گرمی نیز محسوس بود. افزایش قیمت طلا تحت‌تأثیر دلار در بازار‌های داخلی در حالی صورت می‌گیرد که همچنان نحوه نوسانات قیمت اُنس جهانی در ابهام قرار دارد. در این می‌ان، به گزارش پایگاه اینترنتی اف ایکس امپایر، سطح مقاومتی قیمت طلا در کوتاه‌مدت هزارو٢٢٠دلار خواهد بود و اگر این سطح شکسته شود می‌توان منتظر افزایش بیشتر قیمت طلا در روزهای آینده بود. انتشار آمارهای اقتصادی مهم آمریکا در روزهای آینده تأثیر زیادی بر نوسانات ارزش دلار و قیمت جهانی طلا خواهد داشت. نوسانات مربوط به تقاضای فیزیکی در بازارهای آسیایی به‌خصوص چین و هند نیز می‌تواند بر روند قیمت طلا مؤثر باشد. وضعیت بورس، قرمز! در این میان بعد از بیانیه لوزان وضعیت بازار بورس نیز نامشخص است. از یک طرف حجم معاملات صورت‌گرفته در روز‌های اخیر، نسبت به سال گذشته به‌ شدت بالا رفته که این موضوع فرصت عرضه سهام را در بازار فراهم کرده است. از طرف دیگر افزایش ارزش معاملات گویای این حقیقت است که گسیل سرمایه به این بازار افزایش داشته است. شاخص بورس تهران نیز همراه با این تحولات، الگوی رفتاری جدیدی را درپیش گرفته است. این شاخص روز گذشته بیشترین میزان افت را در سال جاری تجربه کرد. شاخص کل با ریزش هزارو ٢٣٨واحدی به کانال ۶٨ هزارواحدی سقوط کرد؛ در حالی‌که در روز‌های اخیر، حداقل با دامنه ۵٠٠واحدی نوسان داشته است. این در حالی است که شاخص کل در اولین‌ روز‌های آغاز به کار بازار پس از تعطیلات نیز رکود‌های بیش از ٢٠٠٠ واحد را در مسیر صعودی تجربه کرد. به این ترتیب، با توجه به حساسیت بازار و رصد تحولات از سوی سهام‌داران به نظر می‌رسد قیمت‌های کف سهام در حال نوسان هستند و معلوم نیست چه آینده‌ای برای این بازار رقم خواهد خورد.