غرب در تدارک 10 سال تحریم و بهانه جویی

همانگونه که سخنگوی دولت یازدهم اعلام کرده است رئیس جمهور و تیم مذاکره کننده هسته ای خود را مقید می دانند که تا آخر ماه مارس 2015 با گروه 1+5 به توافق برسد و در این راستا تمام توان خویش را روی مذاکرات با امریکا متمرکز کرده اند. چند دور مذاکره فشرده بعد از تمدید توافق ژنو، در حال به نتیجه رسیدن است و تیم مذاکره کننده ایران و امریکا روی تعهدات طرف ایرانی به توافق رسیده اند. مهمترین مفاد این توافق که تاکنون به صورت رسمی منتشر نشده و از طرف غربی در اختیار رسانه های بیگانه قرار گرفته است، بیش از 10 سال محدودیت در برنامه هسته ای، کاهش تعداد سانتریفیوژها از 19 هزار به 5 تا 6 هزار، کاهش ذخایر اورانیوم غنی شده از 8500 کیلو به 300 تا 500 کیلو، تعطیلی سایت غنی سازی فردو و تبدیل آن به مرکز تحقیقاتی، تغییر وضعیت رآکتور آب سنگین اراک که به معنای تعطیلی و حتی نابودی آن است، محدودیت گسترده برای تحقیقات هسته ای، وضع نظام بازرسی های گسترده و فراتر از پروتکل الحاقی و محدودیت استفاده از سانتریفیوژهای پیشرفته بوده است. بسیاری از صاحبنظران این نگرانی را دارند که این تعهدات که با نظارت آژانس و احتمالا با رضایت طرف ایرانی در شورای امنیت سازمان ملل متحد تحت فصل هفتم به تصویب خواهد رسید، به ویژه به زیاده خواهی و غیرقابل اعتماد بودن طرف مقابل، منجر به نابودی صنعت هسته ای و دستاوردهای آن در جمهوری اسلامی شود. اما از طرف مقابل اهداف هسته ای ایران از ورود به مذاکرات هسته ای یعنی به رسمیت شناخته شدن حقوق هسته ای ایران مطابق معاهده NPT و حفظ و گسترش دستاوردهای هسته ای نه تنها به دست نمی آید، بلکه وعده اصلی آقای روحانی و تیم مذاکره کننده هسته ای مبنی بر لغو یک جای همه تحریم های غیرقانونی و ظالمانه نیز نه تنها رخ نخواهد داد که با توجه به اظهارات مقامات امریکایی 95 درصد از تحریم ها باقی خواهد ماند. اکنون سه نظام تحریمی در برابر جمهوری اسلامی وجود دارند که عبارتند از : 1- تحریم های شورای امنیت 2- تحریم های اتحادیه اروپا 3- تحریم های امریکا بر اساس اخبار منتشر شده، در توافق نهایی، تحریم های اتحادیه اروپا تعلیق می گردد اما تحریم های شورای امنیت چون نیاز به مصوبه مجدد این شورا دارد در یک پروسه حقوقی قرار می گیرد که نتیجه آن احتمالا مصوبه مجددی باشد که برخی از تحریم ها را لغو و برخی مانند تحریم های موشکی را مجددا مورد تایید قرار می دهد. در این صورت جمهوری اسلامی در یک دو راهی دو سر باخت قرار می گیرد؛ در صورت پذیرش قطعنامه احتمالی باید فعالیت های موشکی و نظامی متوقف شود و در صورت عدم پذیرش قطعنامه، به عنوان مخل امنیت جهانی، تحت فصل هفتم منشور سازمان ملل قرار خواهد گرفت که عواقب جبران ناپذیری برای کشور دارد. نظام تحریم های امریکا نیز بر دو پایه فرمان های اجرایی رئیس جمهور و مصوبات کنگره استوار است. این تحریم ها به 4 دلیل متفاوت تصویب شده اند که عبارتند از: 1- عدم اشاعه (هسته ای) 2- تروریسم 3- حقوق بشر 4- موارد دیگر به گزارش رمز عبور، در توافق ژنو ذکر شده است که تنها تحریم های هسته ای لغو خواهند شد و بدین صورت 95 درصد تحریم ها که منشا دیگری مانند اتهام تروریسم و نقض حقوق بشر داشته و یا منشا مشترک داشته باقی خواهد ماند. حتی در صورت اعطای تمام امتیازات هسته ای از سوی ایران، این تحریم ها که شاکله اصلی تحریم های غیرقانونی و ظالمانه علیه ایران هستند برطرف نخواهند شد. از جمله تحریم معروف به CISADA که مربوط به تحریم نفتی و بانکی ایران است چون دارای منشا 4 گانه است، لغو و حتی تعلیق نخواهد شد. در نتیجه نه ایران قادر خواهد بود که تحریم بانکی را پشت سر بگذارد و نه به میزان فروش نفت ایران اضافه خواهد شد و ساختمان اصلی تحریم ها که شامل تحریم نفتی و بانکی است باقی خواهد ماند. با روی کار آمدن جمهوری خواهان در کنگره امریکا هم امید به لغو مصوبات کنگره به ناامیدی بدل شده است. همچنین در توافق نهایی، مبلغ 10 میلیارد دلار از پول های بلوکه شده ایران در چند قسط به ایران پرداخت خواهد شد. قابل ذکر است که میزان پول های بلوکه ش ایران در دوران تحریم بیش از 100 میلیارد دلار ارزیابی می شود و در دوره یک سال و سه ماه گذشته پس از توافق ژنو، حدود 11 میلیارد دلار در اقساط مختلف به ایران پرداخت شده که مقدار قابل توجهی از آن به دلیل تحریم های بانکی وصول نشده است. قابل ذکر است امریکا تصمیم به تعلیق بخش بسیار کوچکی از تحریم ها در دوران 10 ساله دارد و لغو این تحریم ها به مشخص شدن مباحثی همچون تجهیزات موشکی ایران و بازرسی های گسترده و سرزده بی سابقه موکول می شود.