حساسیت بهزیستی خانواده‌ها را از گرفتن فرزند پشیمان کرده است/ ثروتمند بودن ملاک خوشبختی کودکان است؟

سرویس اجتماعی فردا: فرزندخواندگی یعنی اعطای سرپرستی کودکان بدون سرپرست شناخته‌شده تحت سرپرستی سازمان بهزیستی به خانواده‌های متقاضی که واجد شرایط قانون جاری حمایت از کودکان بی‌سرپرست باشند. اما به زبان ساده یعنی یک زوج جوان که توانایی بچه‌دار شدن ندارند یک کودک بی‌سرپرست را به فرزندی بپذیرند. طبق قانون سازمان بهزیستی، کودکانی به فرزندی سپرده می‌شوند که والدین یا جد پدری آنها، شناخته شده نباشد، یعنی بچه‌هایی نباشند که به هر دلیلی به طور موقت در پرورشگاه زندگی می‌کنند و قرار است به خانواده‌شان بازگردانده شوند. از طرف دیگر این کودکان باید تحت سرپرستی سازمان بهزیستی قرار گرفته باشند، به عبارتی قبل از سپردن کودکان به پدر و مادر جدید باید از طریق مراجع قضایی سرپرستی آنها به سازمان بهزیستی سپرده شده باشد.

اولین قانون حمایت از کودکان بی سرپرست اما در سال 1353 تصویب شد که به دلیل ایراداتی که داشت در سال 87 اصلاح شد اما تصویب نشد تا اینکه قانون جدید فرزندخواندگی، پس از چندین سال کار کارشناسی و کش و قوس‌های فراوان و تغییرات زیاد مردادماه گذشته به تصویب رسید. از سال گذشته تاکنون که این قانون به تصویب رسیده کمیته‌های مختلف مشغول تدوین راهکارهای اساسی برای اجرایی شدن آن هستند که یکی از آنها ثبت‌نام اصلی والدین در شناسنامه کودک است که باید با همکاری چندین سازمان انجام شود که البته به گفته مسئولان سازمان بهزیستی مراحل پایانی را می‌گذراند. یکی از شرایط داشتن فرزندخوانده این است که از زندگی مشترک زوج‌های متقاضی فرزندخواندگی باید حداقل 5 سال گذشته باشد مشروط به اینکه حداقل یکی از آنها بیش از ۳۰ سال سن داشته باشد و باید با یکدیگر تقاضا بدهند، به دلایل پزشکی بچه‌دار نشوند و سابقه کیفری و سوء پیشینه هم نداشته باشند. از سوی دیگر در قانون جدید زنان مجرد بالای 30 سال هم می توانند فرزند دختر به فرزندی بگیرند. همچنین برخورداری از سلامت جسمی و روانی، وضعیت اجتماعی و اقتصادی خوب و نداشتن اعتیاد از شرایط دیگر فرزندخواندگی است و از سوی دیگر والدین جدید باید یک‌سوم اموال خود را بسته به شرایط زندگی شان به نام فرزندخوانده کنند. این قانون درحال بازنگری و کامل شدن است. حساسیت سازمان بهزیستی خانواده ها را از گرفتن فرزند پشیمان کرده است همین چند وقت پیش بود که رئیس شعبه 45 دادگاه عمومی انقلاب تهران در انتقاد به سخت گیری ها در این خصوص گفت: قرار نیست هر کسی که پول دارد کودکی را به فرزندی قبول کند، هدف اصلی فرزندخواندگی تامین منافع مادی و معنوی کودکان بی‌سرپرست است. او با اشاره به اینکه قانون حمایت از کودکان بی‌سرپرست در تاریخ 29 اسفند 1353 با 17 ماده به تصویب رسید،‌ گفته: این قانون در کشور ما سابقه طولانی دارد و قانون جدید به نوعی قانون قدیمی را گسترش داده است. حجت‌الاسلام موسوی در ادامه گفت: فرزندخواندگی موجب ارث بردن فرزند از والدین نمی‌شود و بعد از فوت والدین فرزند هیچ ارثی نمی‌برد اما متاسفانه دوستان ما در سازمان بهزیستی آنقدر روی موضوع ارث بردن حساسیت نشان دادند که خانواده‌ها کلا از گرفتن فرزند پشیمان می‌شوند. او افزود: بر اساس قانون زن و شوهری که صاحب اولاد نیستند، زن و شوهری که صاحب اولاد هستند اما بچه می‌خواهند و خانم‌های مجردی که 30 سال به بالا دارند می‌توانند کودکی را به فرزندخواندگی بپذیرند. او با اشاره به اینکه در قانون قبلی حمایت از کودکان بی‌سرپرست زوجین ایرانی مقیم خارج از کشور نمی‌توانستند فرزندی را بگیرند، بیان کرد: در قانون جدید این موضوع اصلاح شده است. متقاضیان فرزندخواندگی باید "ملک" به نام آن کودک کنند! / آیا ثروتمند بودن ملاک خوشبختی آن کودک است؟ در راستای پاسخ به این سوال که دلیل سخت گیری سازمان بهزیستی برای متقاضیان فرزندخواندگی چیست؟ خبرنگار فردا با ابراهیم وفایی معاون امور اجتماعی بهزیستی شهرستان های استان تهران، گفتگو کرده که در ادامه می خوانید: امسال چند خانواده موفق شدند که فرزندی از بهزیستی را به فرزندخواندگی قبول کنند؟ نسبت به سال گذشته این تعداد افزایش یافته یا کاهش؟ در سال 93 تعداد فرزنداني كه به خانواده هاي متقاضي واگذار شده اند نسبت به سال گذشته تغيير خاصي نداشته است. ضمن آن كه حدود 1000 خانواده متقاضي فرزندپذير در نوبت مي باشند. شخصی را می شناسم که برای به عهده گرفتن سرپرستی یکی از کودکان بهزیستی تلاش بسیاری کرد اما موفق نشد. زیرا این شخص می خواست کودکی تا سن یک تا دو سال را به سرپرستی قبول کند تا در آینده ذهنیت فرزندشان این باشد که آنها پدر و مادر حقیقی او هستند اما متاسفانه بعد از تلاش های بسیار موفق نشد! حال سوال من این است که در شرایطی که زوجین به دلیل اینکه بچه دار نمی شوند و می خواهند که یک کودک از بهزیستی را به فرزندی قبول کنند بهتر نیست شرایطی فراهم شود که آنها تشویق شوند؟ نه اینکه موانع سر راهشان قرار گیرد؟ چرا چنین شرطی گذاشته شده که کودکان کمتر از 5 سال را برای سرپرستی به متقاضیان نمی دهند؟ فرآيند انجام سرپرستي دائم (فرزندخواندگي) مطابق دستورالعمل تخصصي مراقبت و پرورش كودكان تحت سرپرستي سازمان بهزيستي صورت مي پذيرد و در نهايت كميته فرزندخواندگي وظيفه اصلي تصميم گيري در مورد انتخاب بهترين والدين از بين متقاضيان براي فرزندان تحت سرپرستي سازمان و تامين حداكثر منافع عاليه براي آنان است. ضمن آن كه تعداد كودكان داراي شرايط واگذاري به خانواده هاي متقاضي حداقل يك پنجم خانواده هاي متقاضي مي باشد و همه فرزندان ارجاعي به سازمان بهزيستي داراي شرايط فرزندخواندگي را ندارند و لازم است كه خانواده ها در نوبت قرار گيرند كه اين مساله با توجه به حساسيت موضوع از نظر كارشناسي به هيچ وجه ايجاد سد و موانع نمي باشد. شرط دیگری که برای سرپرستی کودکان بهزیستی گذاشته شده است این است که افراد متقاضی باید ملکی به نام آن کودک کنند! این خود سوالی را به ذهن می رساند که آیا ثروتمند بودن ملاک خوشبختی آن کودک است؟ و این ملک تضمین می کند که کودک مورد آزار و اذیت قرار نگیرد؟ دلیل این شرط چیست؟ در خصوص تامين امنيت مالي كودك به صراحت قانون جاري، هيچ يك از سرپرستان و كودك تحت سرپرستي از يكديگر ارث نمي برند، كه در مشاوره هاي فرزندپذيري اين موضوع به صورت دقيق به متقاضيان عنوان مي گردد. همچنين با توجه به اين كه يكي از اهداف سرپرستي كودكان تامين منافع مادي كودك مي باشد، ضروري است بررسي هاي كارشناسي در خصوص وضعيت تمكن مالي متقاضيان به منظور اداره يك زندگي سالم و طبيعي، تامين و تضمين آتيه كودك از نظر اقتصادي مورد توجه سازمان بهزيستي و قوه قضاييه قرار گيرد. همچنين در صورتي كه خانواده فاقد ملك باشند در يكي از دفاتر رسمي تعهد بذل يك سوم دارايي شان پس از فوت انجام مي پذيرد. يا در نهايت افتتاح حساب پس انداز مسكن، بيمه و .... تضميني براي تامين منافع كودك در آينده مي باشد. زمانی که کودکی به سرپرستی گرفته می شود بعد از آن سازمان شرایط کودک را بررسی می کند؟ که شرایط زندگیش به چه صورت است؟ پس از تحويل كودك به خانواده طي دوره آزمايشي (شش ماهه)؛ مي بايست پيگيري و نظارت بر وضعيت كودك در خانواده فرزندپذير مطابق دستورالعمل تخصصي مراقبت و پرورش كودكان تحت سرپرستي سازمان بهزيستي توسط كارشناس مربوطه انجام پذيرد. و پس از آن با توجه به شرايط خانواده نظارت ها ادامه مي يابد.