عوارض ‎مصرف خودسرانه آنتی‌بیوتیک‌ها

ایسنا: عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی قزوین درباره مصرف نادرست و خودسرانه دارو، از جمله آنتی بیوتیک‌ها هشدار داد و گفت: مصرف خودسرانه این‌ گونه داروها، عوارض ناگواری به دنبال خواهد داشت. دکتر علیرضا طارمی‌ها، فوق تخصص عفونی کودکان اظهار کرد: از میان پر کاربردترین آنتی بیوتیک‌ها می‌توان به پنی‌سیلین، سفالوسورین و کاربامین‌ها اشاره کرد. وی ادامه داد: این داروها کاری به سلول‌های بدن ندارند و فقط میکروب یا میکروارگانیسمی را که از بیرون وارد بدن شده، پیدا کرده، از طریق غشاء به میکروب نفوذ کرده و آن را از بین می‌برند یا به طور مستقیم به آن حمله و میکروارگانیسم را نابود می‌کنند. به گفته عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی قزوین برخی از انواع آنتی بیوتیک‌ها عوارض جدی برای سلامت فرد دارد. به عنوان مثال مصرف جنتامایسین ممکن است به کلیه‌ها آسیب رساند. طارمیها علت مقاومت دارویی به آنتی بیوتیک را مراجعه بسیاری از افراد به داروخانه و تهیه آنتی‌بیوتیک بدون نسخه و سپری نکردن دوره درمان کامل دانست. وی افزود: در مواردی نیز پزشکان قبل از تجویز آنتی بیوتیک، سابقه دارویی بیمار را به درستی نمی‌دانند یا اطلاع ندارند که بیمار چه داروهایی را مصرف کرده است. از این رو با تجویز مجدد آنتی بیوتیک جدید، ناخواسته مقاومت دارویی در بدن فرد ایجاد می‌شود. این فوق تخصص تاکید کرد: باید توجه داشت برخی میکروارگانیسم‌ها را نباید فقط با یک دارو درمان کرد، زیرا بلافاصله در برابر آنتی بیوتیک مقاوم می‌شود. بنابراین گاهی نیاز است دو تا سه دارو را همزمان تجویز کرد. به گفته وی، هزینه‌های ناشی از مصرف بی‌رویه آنتی بیوتیک یکی از چالش‌های اساسی حوزه درمان در بسیاری از کشورها از جمله ایران است، چراکه از داروهای پرمصرف است و مقاومت دارویی ناشی از مصرف نابجای آن‌ها، باعث می‌شود در بیمارستان‌ها و بخش‌های درمانی، آنتی بیوتیک‌های متفاوتی برای بیمار تجویز شود که این امر باعث افزایش طول درمان و هزینه‌ها می‌شود. طارمی‌ها مصرف بی‌رویه آموکسی‌سیلین را باعث مقاومت به این دسته از داروها دانست و تصریح کرد: برخی از میکروارگانیسم‌هایی که نسبت به داروها مقاوم شده‌اند، با آنتی بیوتیک ساده قبلی، قابل رفع شدن نیست و پزشک مجبور است همزمان از چند آنتی‌بیوتیکی که میکروارگانیسم تا به حال با آن رو به رو نشده، استفاده کند. وی با اشاره به اینکه تمام گروه‌های سنی، در معرض خطر مقاومت نسبت به داروهای ضد میکروبی هستند، گفت: دیابتی‌ها یا افرادی که در خطر ابتلا به عفونت هستند و مبتلایان به بیماری‌های قلبی یا دیگر بیماری‌های مزمن، در معرض خطر نوعی مقاومت دارویی قرار دارند که در افراد سالم، احتمال بروز آن کمتر است. عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی قزوین اضافه کرد: افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند و نسبت به داروها مقاومت پیدا می‌کنند، در معرض عفونت منتشر شده قرار می‌گیرند و سلامت جسمی آنها به شدت به خطر می‌افتد. طارمی‌ها ادامه داد: آگاهی بخشی گسترده به مردم و پزشکان، برای کاهش تجویز آنتی بیوتیک که باعث مقاومت به داروهای ضد میکروبی می‌شود و حوزه سلامت را به چالش جدی می‌اندازد، ضروری است.