دولت یازدهم کشور به هم ریخته‌ای را تحویل گرفت

سرویس اقتصادی « فردا » - سه بازار ارز، سکه و بورس در طول ماه های گذشته تحت‌تاثیر فضای انتظاری شکل‌گرفته در حوزه سیاسی، تعیین‌موقعیت کرده‌اند و فعالان این بازارها دایره دید و فعالیت خود را متناسب با این عوامل و در قالب بازه‌های زمانی کوتاه‌مدت تنظیم کرده‌اند. مهم‌ترین عاملی که این روزها در سناریو‌های پیش‌روی این 3 بازار وارد شده، مذاکرات ایران با طرف‌های غربی است. به‌گفته تحلیلگران، این مذاکرات که با هدف نزدیکی دیدگاه‌ها در تدوین پیش‌نویس توافق جامع هسته‌ای در حال انجام است، به‌دقت از سوی بازارها دیده‌بانی می‌شود. از همین‌رو نوسانات روزانه در بازار‌، تحت‌تاثیر این عامل تحلیل می‌شود و اعتقاد فعالان بر این است که واکنش آتی بازار‌ها متناسب با نتیجه اتفاقات در این مذاکرات است. در این بین اما بازار بورس طی ماه های اخیر روند چندان جالبی نداشته و افت محسوسی پیدا کرده است. در این خصوص محمدرضا خباز کارشناس مسائل اقتصادی کشورمان علت این امر را تصمیم گیری های غلط مجلس و نمایندگان می داند. گفتگوی « فردا » با محمدرضا خباز را در ادامه بخوانید. به نظر شما چه عاملی سبب شد که بازار بورس از روند رو به رشدی که داشت به یکباره روندی نزولی به خود بگیرد؟ در حال حاضر و به ویژه بعد از تصویب بودجه سال 93 در اثر برخی تصمیم گیری های اشتباه توسط برخی ارگان ها، خسارت هایی به بورس وارد شد. به عنوان مثال اولین اتفاق در مجلس افتاد. یعنی وقتی که خوراک پتروشیمی که 6 سنت بود، یک باره مجلس این را به 15 سنت افزایش داد. طبیعتا وقتی خوراک یکباره بالا رود توجیه اقتصادی سرمایه گذاری در بورس را کم می کند. شاید در همان تصمیم گیری بیش از 5 یا 6 هزار میلیارد تومان به بازار سرمایه لطمه وارد شد. اینگونه تصمیم گیری ها که گاهی اوقات خیلی مدبرانه نیست سبب می شود اقتصاد از بین برود. - نظر دولت در خصوص این تصمیم گیری مجلس و نمایندگان چه بود؟ دولت در آن دوران از مجلس خواست که مانند سایر حامل های انرژی که از سوی مجلس تعیین تکلیف نشد و اختیار آن به دولت واگذار شد، اختیار خوراک پتروشیمی ها را هم به دولت واگذار کنید تا با شیب ملایم این افزایش قیمت را انجام دهیم و تا پایان سال به 10 سنت برسانیم. اما خوب پافشاری نمایندگان مجلس باعث شد به محض تصویب این قیمت، روند نزولی بورس نیز آغاز شود. اما در مجموع به نظر من بهترین راه سرمایه گذاری در بورس است. من فکر می کنم در حال حاضر دولت هم بر این نظر باشد که باید به بازار سرمایه کمک کرد. درست است که در این بازار عده ای هم سود می برند. خوب ما نباید از سود بردن عده ای ناراحت شویم بلکه باید تصمیم گیران کشور کمک کنند تا همه مردم ثروتمند شوند و ثروت عمومی مردم بالا رود. اما اگر امروز بازار سرمایه روند نزولی پیدا کرده، باید گفت که این خاصیت خرید و فروش است. اگر قرار باشد در سرمایه گذاری تماما سود باشد که می شود ربا. در مجموع باید گفت آثار مثبت سرمایه گذاری در بورس از سایر مکان های سرمایه گذاری بیشتر است. - یعنی در این شرایط هم بهترین مکان برای سرمایه گذاری را بازار سرمایه می دانید؟ به نظر من یکی از بهترین جاهایی که می توان در آن سرمایه گذاری کرد، بورس است. اما در شرایط فعلی باید با نظر کارشناسان این کار انجام شود. بورس علاوه بر اینکه ارتباط زا هست، سرمایه گذاری در آن به نفع منافع کشور نیز خواهد بود. مثلا اگر یک فرد 10 میلیون تومان سرمایه دارد، هر جایی سرمایه گذاری کند به اندازه بورس نخواهد بود. بورس می تواند با راهکارهایی که دارد این مبالغ را در اختیار دستگاه های تولیدی قرار دهد و طبیعتا از یک سو فردی که برای سود بردن در بورس سرمایه گذاری کرده است را به سود برساند و از سوی دیگر به منافع کشور کمک کند. - در این خصوص چه پیشنهادی در خصوص حضور سرمایه گذاران و مردم به بورس دارید؟ کسانی که در بورس سرمایه گذاری می کنند باید پول های اضافی خود را سرمایه گذاری کنند. گرفتن وام برای سرمایه گذاری در بورس کار اشتباهی است. به دلیل اینکه در سرمایه گذاری بورس صبر و حوصله هم نیاز است. فرد سرمایه گذار نباید عجله داشته باشد. یقینا اگر یک روز بورس رو به افت گذاشت، آن فرود یک روز به فراز و اوج نیز خواهد رسید. بنابراین یکی از راه های حضور در بورس این است که افراد برای سرمایه گذاری در این بازار با افراد مطلع و کارشناس مشورت کنند و فقط به اطلاعات خود اعتماد نکنند، در مرحله دوم نیز صبر و حوصله داشته باشند. بنده در حال حاضر به تمام نزدیکان خود نیز این توصیه را می کنم که بهترین مکان برای سرمایه گذاری بازار بورس است و در کنار این مسئله این نکته را هم به آنها می گویم که باید صبر را نیز سرلوحه این سرمایه گذاری قرار دهند. - با توجه به اشاره ای که خود شما نیز درباره شیب ملایم قیمت ها داشتید، آیا به نظر شما این شیب ملایمی که دولت در افزایش قیمت ها مطرح کرد تا بحال رعایت شده است؟ اونهایی که در اختیار خود دولت بوده به نظر من رعایت شده است. ببینید دولت کشوری را تحویل گرفت که از سر تا انگشتان پا همه مشکل داشت. اقتصاد بیمار، صنعت بیمار، سیاست داخلی و خارجی بیمار و فرهنگ هم بیمار است. خوب دولت یک کشور کاملا به هم ریخته ای را تحویل گرفته است. تا به الان هم که تلاش کرده اند که کشور را به سمت ثبات ببرند خیلی کار بزرگی انجام داده اند. وقتی قانون گذار مثلا خوراک پتروشیمی را از 6 سنت به 15 سنت می برد بعد کاهش پیدا می کند به 13 سنت، این که دیگر در اختیار دولت نیست. قانون گذار تصویب کرده و دولت موظف به اجراست. اینکه آقایان دولتی قول دادند با شیب ملایم قیمت ها را اداره کنند درخصوص آنچه که در اختیار خودشان بوده قول داده اند. - بنابراین بخش از به هم ریختگی اقتصاد را شما به دلیل تصمیم گیری های غلط نماینگان مجلس می دانید. بله دقیقا همین است. - روند فعالیت های اقتصادی دولت در طول یکسال گذشته را چگونه ارزیابی می کنید. به نظر دولت در طول یکسال اخیر به قول هایی که به مردم در زمینه اقتصاد داد تا حدود بسیاری زیادی عمل کرد. دولتی ها قول دادند ثبات اقتصادی ایجاد کنند که به این مسئله دست یافتند. ارز حدود 4 هزار تومان را کاهش داده و ثبات در آن ایجاد کردند. یا سکه بالای یک میلیون تومان را به زیر یک میلیون کاهش دادند. تورم 43 درصد را آورده اند به 27 درصد. البته کاهش این نرخ تورم به این معنا نیست که ارزانی آمده، یعنی تورمی که با سرعت بالا در حال حرکت بود را کاهش داده و از سرعت رشد آن جلوگیری کرده اند. کاهش تورم ارزانی نیاورده اما جلوی گرانی ها را گرفته است. کارهایی که دولت کرده این است.