بهترین فرصت برای خروج از اقتصاد نفتی

سرویس اقتصادی «فردا» - با ابلاغ سیاست‌های کلی «اقتصاد مقاومتی» از سوی رهبر انقلاب ‌ ایشان تأکید داشتند که اقتصاد مقاومتی خواهد توانست الگویی الهام‌بخش از نظام اقتصادی اسلام را عینیت بخشد و زمینه و فرصت مناسب را برای نقش‌آفرینی مردم و فعالان اقتصادی در تحقق حماسه اقتصادی فراهم کند. با توجه به تأکیدات رهبری بر این مقوله، بسیاری از کارشناسان اقتصادی، اقتصاد نفتی و اقتصاد رانتی که سال ها دولت با آن دست به گریبان بوده است را مانع اصلی پیشرفت و توسعه اقتصاد مقاومتی در ایران عنوان کرده اند. در این باره حجت الاسلام مجید رضایی یکی از کارشناسان اقتصاد اسلامی، در گفتگو با «فردا» اقتصاد مقاومتی را لازمه اصلی خروج کشور از شرایط بحرانی اقتصادی می داند و گفت: با توجه به اقتصاد مقاومتی می توان در شرایط مختلف تصمیمات عالی برای کشور گرفت از ضربه پذیری کشور در سیاست های خارجی جلوگیری کرد. وی افزود: در این شرایط باید نقاط ضعفمان را پیدا کنیم و تنها نباید برای درآمد زایی به موضوع نفت بها داد. کشور ما سال هاست که با اقتصاد نفتی نتوانسته است به رشد و توسعه برسد با این تدبیر، زمان آن رسیده است که در آمدزایی دیگری غیر از صنعت نفت برای کشور در نظر گرفته شود. این استاد دانشگاه یادآور شد: از نکات مهم اینکه باید درآمدزایی برای دولت ایجاد شود که پول آن در بازار ارز به کار آید. همچنین دولت ملزم است که از تحمیل هزینه هایی بی مورد جلوگیری نماید و به دنبال راهی برای درآمدزایی و خروح از اقتصاد نفت داشته باشد. تغییر ساختار بودجه ای کشور که براساس نفت شکل پیدا کرده است نیز از مهم ترین اقدامات می‌تواند باشد. این کارشناس اقتصادی گفت: باید نگاه خود را به بودجه‌نویسی تغییر دهیم، چرا که این شیوه بودجه‌نویسی کشور را به سمت خود‌کفایی و تحقق اقتصاد مقاومتی حرکت نمی‌دهد، باید توجه داشت که از همه ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های موجود در تمام بخش‌ها استفاده کنیم. یکی از شاخص‌ها برای آنکه متوجه شویم به سمت اقتصاد مقاومتی حرکت می‌کنیم یا خیر، میزان وابستگی به نفت است. ، لذا تنها راهکار سرعت دادن به حرکت و توجه به پتانسیل‌های موجود است. اخذ مالیات و اینکه از چه کسانی مالیات گرفته شود بسیار مهم است. وی درباره اینکه از چه کسانی باید مالیات اخذ شود گفت: کسانی که پول‌های بادآورده دارند و نه از تولید کنندگان باید مالیات گرفته شود. همچنین باید سیستم آماری و اطلاعاتی کشور نیز تغییر کند. بخش مالیاتی باید روی بخش تولید و اطلاعاتی بیشتر کار نماید و از کسانی که کار مولد انجام می دهند مالیات دریافت نشود. دکتر رضایی با بیان اینکه اقتصاد مقاومتی به معنای استقلال اقتصادی و تأمین حداقل‌های مورد نیاز کشور و مردم است اظهار داشت: یکی از پایه‌های استقلال کشور استقلال اقتصادی است و تا زمانی که استقلال اقتصادی محقق نشود، استقلال سیاسی تحکیم پیدا نمی‌کند. برای تحقق این موضوع باید از اقتصاد نفتی اقتصاد رانتی جدا شویم و تولید و فضای کسب و کار را رونق دهیم تا حداقل‌های مورد نیاز کشور را تأمین کنیم. در چند سال گذشته وابستگی به نفت زیاد شده و راهکار اصلی رسیدن به اقتصاد مقاومتی رهایی از اقتصاد نفتی است. این استاد دانشگاه افزود: باید با توجه به اصل 44 و انجام خصوصی سازی به درآمدزایی بیشتر کمک شود به نحوی که اگر بسیاری از شرکت ها از بخش دولتی به بخش خصوصی ارجاع داده شوند میزان دریافت مالیات از آنها نیز بیشتر خواهد شد. در این صورت بهره وری و نیروی کار و سرمایه بالا خواهد رفت . همچنین در این شرایط انتظار می رود که بخش علمی و مدیریتی کشور نیز تقویت شود و مشکل بازار کار و سرمایه و نظام کسب و کار حل شود. وی تصریح کرد: بها دادن به سرمایه ملی، حمایت از کار و سرمایه ایرانی به ویژه در بخش صنعت و کشاورزی اقتصاد مقاومتی را محقق می‌کند. اگر کشاورزی و صنعت و معدن را رونق دهیم، می‌توانیم نیازهای داخلی را برطرف کرده و به جای واردات به سمت صادرات رویم. بهره وری تا زمانی که بالا می‌رود، می توان امیدوار بود که اقتصاد رانتی جای خود را به اقتصاد مقاومتی داده است. این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه باید تلاش داخلی را بیشتر مورد توجه قرار داد نیز گفت: اشتغال از مهمترین ارکان یک اقتصاد سالم است. باید بیکار کاهش یابد البته نباید توقع داشته همه این اتفاقات یک شبه انجام شود اقتصاد رانتی یک شبه به این شکل درنیامده که یک شب قابل حل باشد. در حال حاضر از تمام ظرفیت‌های کشور استفاده نمی‌ شود، در صورتی که کشور ایران سرشار از پتانسیل‌های انسانی است. باید سیستم اقتصاد علمی کشور تقویت شود. دکتر رضایی همچنین با تاکید بر استفاده از نیروهای متخصص در عرصه های مدیریتی نیز گفت: یک کشور زمانی پیشرفت می کند که افراد براساس تخصص هایشان در جایگاه های خود قرار داشته باشند اگر بهره‌وری علم و مدیریت افزایش یابد قدرت تولید اقتصادی توسعه می‌یابد و بالعکس آن هم امکانپذیر است. این کارشناس اقتصادی در پایان تاکید کرد: در شرایط فعلی که تحریم ها باز نشده است می توان از آن به عنوان یک فرصت استفاده کرد. اینکه به دنبال آن باشیم که تحریم ها را از میان برداریم اقدام بسیار مفیدی است اما این شرایط می تواند به رشد و توسعه اقتصادی کشور با بهره گیری از نیروهای داخلی کمک نماید. تنها راه خروج از بحران اقتصاد نفتی و اقتصاد رانتی تکیه به داشته های داخلی با یک مدیریت جهادی می باشد.