تحریم‌ها زیر تیغ، اروپایی‌ها در ایران/ کسی به حرف آمریکا گوش نمی‌کند!
شرکت‌های آلمانی هیچ گاه ایران را ترک نکردند تا اکنون بخواهند به این کشور باز گردند. حتی پس از شروع تحریم‌های جهانی علیه ایران، همکاری اقتصادی دو کشور ادامه داشت. در سال 2012, آلمان حدود 3.4 میلیارد دلار صادرات به ایران داشت. ارزش این صادرات در فاصله ژانویه تا سپتامبر 2013, بالغ بر 1.8 میلیارد دلار بوده است.
سرویس اقتصادی«فردا»: علی رغم تحریم‌های گسترده جهانی علیه اقتصاد ایران، شرکت‌های اروپایی مشتاقانه در پی آغاز دوباره مناسبات اقتصادی - تجاری خود با تهران هستند. بنجامین وینتهال در مقاله منتشر شده در فارن پالیسی، به بررسی روند هجوم شرکت‌های اروپایی به ایران پس از توافق ژنو پرداخته است. به اعتقاد او، علی رغم هشدار و درخواست مقامات آمریکایی، شرکت‌های اروپایی در پی گشودن راه خود برای مبادله با تهران هستند:
به موازات کاهش تحریم‌های کشورهای غربی علیه ایران، شرکت‌های اروپایی به سرعت در حال آماده شدن برای کسب سود از بازار ایران هستند. در حال حاضر بیش از 100 شرکت آلمانی در حال تجارت با ایران هستند. رقیبان اروپایی این شرکت‌ها نیز در صدد پیشی جستن از آنان در این میان هستند. با ورود این شرکت‌ها به عرضه نقل و انتقالات تجاری با ایران، بیش از 20 میلیارد دلار به اقتصاد ایران تزریق خواهد شد. این امر یکی از اثرات توافق شش ماهه هسته ای ایران و گروه پنج به اضافه یک است. البته تحریم‌های اصلی اتحادیه اروپا (مانند تحریم واردات گاز و نفت از ایران و تحریم بانک مرکزی این کشور) هم چنان پا برجا مانده است. با این وجود، این توافق، می‌تواند آغاز فرایندی باشد که در انتهای آن تمامی تحریم‌های اقتصادی علیه ایران منحل می‌شود. پیامد این توافق، هجوم شرکت‌های اروپایی برای مبادلات تجاری با ایران خواهد بود.
کاخ سفید اعلام کرده است که در نتیجه توافق ژنو، ایران تنها می‌تواند به 7 میلیارد دلار دست پیدا کند. از سوی دیگر آمریکا می‌کوشد مانع ورود شرکت‌های تجاری اروپایی و آمریکایی برای تجارت با ایران شوند. دیوید کوهن-معاون خزانه داری آمریکا و رییس دایره تحریم‌های ایران- اعلام کرد که: «پیام ما به همه شرکت‌های تجاری‌ای که مایل با تجارت با ایران هستند، این است که درهای ایران هنوز برای تجارت باز نیست. اکنون وقت آن نیست تا بار دیگر مشغول تجارت با ایران شوید. ممکن است آن روز فرا رسد. اما آن روز، امروز نیست»
اما شرکت‌های اروپایی به حرف‌های دیوید کوهن توجهی نمی‌کنند. در این میان آلمان-بزرگ‌ترین شریک تجاری ایران در بین کشورهای عضو اتحادیه اروپا- منادی آغاز دوباره تجارت با ایران است. در واقع، شرکت‌های آلمانی هیچ گاه ایران را ترک نکردند تا اکنون بخواهند به این کشور باز گردند. حتی پس از شروع تحریم‌های جهانی علیه ایران، همکاری اقتصادی دو کشور ادامه داشت. در سال 2012, آلمان حدود 3.4 میلیارد دلار صادرات به ایران داشت. ارزش این صادرات در فاصله ژانویه تا سپتامبر 2013, بالغ بر 1.8 میلیارد دلار بوده است. عمده این صادرات مربوط به تجهیزات مهندسی است که برای زیر ساخت‌های ایران ضروری هستند. ب ر اساس آمار های اعلام شده توسط اتاق بازرگانی ایران، در حال حاضر 136 شرکت آلمانی در اقتصاد ایران فعال هستند. بسیاری از شرکت‌های معتبر و مشهور آلمانی در این فهرست حضور دارند. دنیل برنبک-مدیر اتاق بازرگانی و صنایع ایران و آلمان- تلاش‌های بسیاری برای گسترش روابط اقتصادی دو کشور انجام داده است.
شرکت‌های آلمانی صنایع و تجهیزاتی را در اختیار ایران می‌گذارند که برای پروژه های صنعتی این کشور بسیار حیاتی هستند. برای مثال، شرکت بومافا، یکی از اصلی‌ترین شرکت‌های صادر کننده محصولات صنعتی و مهندسی به ایران است. به خاطر شرایط موجود، این شرکت اطلاعاتی درباره حجم مبادلات تجاری خود با تهران منتشر نمی‌کند. شرکت هرانکنشت تجهیزات ساخت و ساز تونل‌های مترو به ایران صادر می‌کند. ارزش صادرات این شرکت به ایران در سال 2013 مبلغی حدود 680 هزار دلار بوده است. مقامات آلمانی می‌کوشند جلوی اشتیاق روز افزون شرکت‌های آلمانی برای مبادله با ایران را بگیرند. اما آنان نیز مانند همکاران خود در واشنگتن موفق به انجام این کار نشده‌اند. مانع تراشی برای شرکت‌های آلمانی، تا کنون برای سیاست مداران آلمانی، هیچ موفقیتی به دست نیاورده است. اما این همه ماجرا نیست. برخی دیگر از سیاست مداران آلمانی می‌کوشند تا رابطه تجاری ایران و آلمان را تسهیل کنند. برای مثال، شهردار سابق برلین-والتر مومفر-خواستار رفع همه جانبه تحریم‌های جهانی علیه ایران است. او با سفارت ایران در آلمان رفت و آمد دارد و گام‌های جدی‌ای برای گسترش روابط اقتصادی دو کشور برداشته است.
شرکت‌های آلمانی تنها شرکت‌ها در اتحادیه اروپا نیستند که مشتاق برقراری روابط با ایران هستند. شرکت‌های هلندی هم پا به پای شرکت‌های آلمانی در ایران حضور دارند. این در حالی است که مقامات رسمی هلند-برخلاف عمده کشورهای اروپایی- بارها آشکارا از نقض حقوق بشر در ایران انتقاد کرده‌اند. هلند در سال 2011 در اعتراض به اعدام زهرا بهرامی، سفیر خود را از تهران فرا خواند. اما در سال 2014 گویا همه این امور فراموش شده است. اکنون سفیر آلمان در ایران در تویترش می‌نویسد: «درست است که بدنه اصلی تحریم‌ها پا برجا مانده است، اما همه ما به آینده و تحولات پیش رو خوش‌بین هستیم. فرصت‌های زیادی پیش روی ما است»
بخش انرژی ایران هنوز مشمول سرسختانه‌ترین تحریم‌های جهانی است. بخشی که برای شرکت‌های اروپایی مانند معادن طلا ارزشمند است. این شرکت‌ها مدام در پی دست یابی به راه‌هایی برای ورود به بازار انرژی ایران هستند. نمایندگان شرکت‌های نفتی شل، شرکت گاز و نفت ایتالیا و شرکت اتریشی OMV با وزیر نفت ایران در اجلاس وین که در دسامبر گذشته برگزار شد ملاقات کردند. موضوع گفتگوها آینده بالقوه توسعه صنعت نفت در ایران بود. در همین ماه، دولت وین، گروهی را از طرف اتاق اقتصادی فدرالی اتریش ( WKO ) به تهران فرستاد. در نتیجه این ملاقات، بزرگ‌ترین قرار داد تجاری ایران و اتریش در طی سالیان اخیر منعقد شد. امری که نشان می‌دهد اتریش مجدانه در پی سهم خود از بازار ایران است. ریچارد شنتز-معاون مدیر عامل WKO در این باره می‌گوید: «هیچ دلیلی ندارد که ما از قوانینی که دولت آمریکا وضع می‌کند تبعیت کنیم.»
فرانسه نیز در حال تقویت پیوند های اقتصادی-تجاری خود با تهران است. به گزارش وال‌استریت ژورنال در ماه ِآینده میلادی، نمایندگان برخی از بزرگ‌ترین شرکت‌های فرانسوی (مانند GDF , آلموست، سفران، PSA و BNP ) برای آغاز دور تازه ای از مناسبات تجاری، به تهران سفر خواهند کرد.
برای شرکت‌های اروپایی که خواستار بازگشت به بازار ایران هستند، هنوز موانع عمده ای وجود دارد. فارغ از تحریم‌ها، ممکن است پنجره ای که در طی شش ماه توافق ژنو به روی این کشورها باز شده است، در صورت عدم توافق نهایی طرفین، بسته شود. اما اشتیاق شدید شرکت‌های اروپایی برای سرمایه گذاری در ایران، علی رغم ریسک آن، نشان دهنده این است که آنان بی صبرانه خواستار این هستند که با توافق نهایی، امکان مبادله دائم تجاری با ایران فراهم شود. ایران هم خواستار عادی سازی روابط اقتصادی و سیاسی خود با کشورهای جهان است و به همین دلیل، با جدیت پیگیر از سر گیری روابط تجاری است.
دیدگاه تان را بنویسید