کشف سردترین نقطه کیهان

ایسنا: این سحابی در واقع، سردتر از پس‌فروزش ضعیف بیگ‌بنگ است که دمای پس‌زمینه طبیعی فضا به شمار می‌آید. منجمان با استفاده از آرایه آلاما این شیء را با هدف آگاهی بیشتر از ویژگی‌های انجمادی آن و همچنین تعیین شکل واقعی‌اش بررسی کردند. این سحابی دارای ظاهری عجیب و روح‌مانند است. این سحابی در تلسکوپ‌های زمین‌محور کج به نظر می‌رسید و مشاهدات بعدی توسط تلسکوپ فضایی هابل نیز یک ساختار پاپیون-کراوات مانند را برای آن گزارش کرد. داده‌های جدید آلاما نشان می‌دهد تصویر هابل فقط بخشی از ماجرا را نقل می‌کند و گوشه‌های دوقلوی مشاهده‌شده در این تصویر شاید حقه نوری در طول‌موج‌های مرئی باشد. به گفته راگوندرا ساهایی، محقق و دانشمند لابراتوار پیشرانش جت ناسا واقع در کالیفرنیا، این شیء فوق‌سرد بی‌نهایت فریب‌دهنده است و آنچه از زمین مانند گوشه دوگانه یا شکل «بومرنگ» به نظر می‌رسد، در واقع، ساختاری بسیار وسیع‌تر است که به سرعت در هوا بسط می‌یابد. سحابی «بومرنگ» پنج‌ هزار سال نوری از صور فلکی قنطروس فاصله دارد و نمونه نسبتا جوانی از یک سحابی سیاره‌ای به شمار می‌آید. سحابی‌های سیاره‌ای بر خلاف نامشان، فازهای پایان زندگی ستارگانی مانند خورشید هستند که لایه‌های خارجی‌ترشان به سمت بیرون تمایل دارد و آنچه در مرکزشان باقی می‌ماند، ستارگان کوتوله سفیدی هستند، که تشعشع فوق‌بنفش شدیدی را ایجاد می‌کنند. این تشعشع موجب می‌شود گاز سحابی بدرخشد و نور را در رنگ‌های درخشان از خود ساطع کند. «بومرنگ» یک سحابی ماقبل‌سیاره‌ای و نماینده مرحله‌ای است که در آن عمر ستاره ماقبل فاز سحابی سیاره‌ای است. در این فاز ستاره‌ مرکزی هنوز به اندازه کافی برای ساطع‌کردن تشعشع مافوق‌بنفش اولیه و با هدف تولید درخشش داغ نیست. در چنین مرحله‌ای سحابی توسط نور ستاره‌ای منعکس‌شده از گردهای غبارهای آن مشاهده می‌شود. بررسی‌ها نشان می‌دهد جریان گاز از این ستاره خاص به سرعت در حال گسترش است و طی این فرایند خود را سرد می‌کند. محققان توانستند دمای گاز را در این سحابی با استفاده رصد چگونگی جذب تشعشع پس‌ز‌مینه میکروموج کیهانی اندازه‌گیری کنند. این تشعشع دارای دمای بسیار منسجم ۲.۸ درجه کلوین است. این منجمان توانستند ساختاری را که در تصویر هابل مشاهده می‌شود، فقط در نواحی درونی‌تر سحابی کشف کنند. افزون بر این، آن‌ها ابر طولانی‌تری از گاز سرد را در اطراف این جرم کیهانی کشف کردند. دانشمندان همچنین مسیر متراکمی از دانه‌های غبار به اندازه میلی‌متری احاطه‌کننده ستاره را کشف کردند که توضیح می‌دهد چرا این ابر بیرونی‌تر دارای شکلی مانند شیشه‌ساعت در نور مرئی است. دانه‌های غبار نقابی را تشکیل داده‌اند که بخشی از ستاره مرکزی را می‌پوشاند و به نور آن‌ امکان نفوذکردن (فقط در مسیرهای باریک و مخالف) را به درون ابر می‌دهد و ظاهر شیشه‌ ساعت‌مانند آن را نیز خلق می‌کنند. این موضوع امکان درک چگونگی مرگ ستارگان و تبدیل‌شدن به سحابی‌های سیاره‌ای را فراهم می‌کند. علاوه بر این، با استفاده از آلاما، دانشمندان توانستند حقایق جدیدی را در خصوص مرگ ستاره‌ای خورشیدمانند دریافتند. تحقیق جدید همچنین نشان داد حاشیه‌های بیرونی‌تر سحابی در حال گرم‌شدن هستند؛ گرچه آن‌ها اندکی سردتر از پس‌زمینه میکروموج کیهانی هستند. این فرایند گرم‌شدن می‌تواند به دلیل اثر فتوالکترکی باشد؛ اثری که نخستین بار توسط انشتین ارائه شد و بر اساس آن، نور توسط ماده‌ جامد جذب می‌شود و سپس الکترون‌ها را بازمنتشر می‌کند.