مسیر ترافیک اینترنت جهان تغییر می‌کند

فارس« افشای ابعاد گسترده جاسوسی‌های سایبری آمریکا و امنیت شکننده اطلاعات در شبکه جهانی اینترنت، بسیاری از کشورها را به فکر بومی کردن شبکه اینترنت انداخته است تا بتوانند حجم عمده‌ای از ترافیک اطلاعات خود را تحت یک شبکه بومی به گردش درآورند . ادوارد اسنودن پیمانکار سابق آژانس امنیت ملی آمریکا در ژوئن 2013 اطلاعات طبقه بندی شده‌ای از برنامه‌های فوق سری این آژانس را در اختیار رسانه‌های غربی قرار داد؛ اسنادی که نشان می‌داد آمریکا که با حاکمیت بر شبکه جهانی اینترنت خود را کدخدای این شبکه می‌داند به خود اجازه داده تا به حریم خصوصی شهروندان خود، کشورهای دیگر، روسای جمهوری برخی کشورها و حتی شهروندان دیگر کشورها ورود پیدا کرده و چتر جاسوسی خود را روز به روز گسترده‌تر کند. اطلاعات افشا شده از سوی این همکار سابق سازمانهای جاسوسی آمریکا تاکنون شامل پروژه پریسم و کنترل اسکایپ، جمع‌آوری اطلاعات اتباع آمریکایی و افراد خارجی در خاک آمریکا و کنترل مکالمات تلفنی و پیام‌های ایمیلی، جاسوسی‌های انگلیس از خاورمیانه، استراق سمع از سازمان ملل متحد، دفتر اتحادیه اروپا و سفارتخانه‌ها، حملات سایبری به رایانه‌ها در سراسر جهان، جاسوسی از روسای جمهور برزیل و مکزیک، رخنه به داده‌های رمزدار، اشتراک اطلاعات جاسوسی‌ها با رژیم صهیونیستی، هک گذرواژه اینترنتی شهروندان، جاسوسی روی مبادلات بانکی بین‌المللی، هک کردن ایمیل، چت و سرویس‌های ابری (Cloud) و شنود میلیون ها مکالمه تلفنی شهروندان فرانسوی بوده است. در آخرین مورد سازمان امنیت ملی آمریکا بیش از 70 میلیون مکالمه تلفنی را به مدت 30 روز و در حدفاصل 10 دسامبر سال 2012 تا 8 ژانویه سال 2013 شنود کرده است. • کوچ از جهان به وطن به دنبال این افشاگری‌ها بود که بسیاری از کشورهایی که هدف این جاسوسی‌ها قرار گرفتند به فکر افتادند تا گردش اطلاعات را از انحصار آمریکا درآورند و یا با کوچ به سرویس‌های بومی به نوعی امنیت اطلاعات خود را حفظ کنند. برای نمونه بخش عمده‌ای از کاربران آلمانی با بستن اکانت‌ها و مهاجرت به سرویس‌های ملی، در پی دفاع از حریم خصوصی خود برآمدند. وزیر دادگستری آلمان٬ اعلام کرد که استفاده از ایمیل‌های ملی تنها راه گریز کاربران از رادار آژانس امنیت ملی آمریکا است. به گفته او، تا کنون 80 درصد از کاربران آلمانی به سرویس‌های بومی موجود در این کشور مهاجرت کرده‌اند. علت اصلی کوچ کاربران آلمانی به ایمیل‌های ملی٬ امکان رمزگذاری خصوصی ایمیل‌ها است٬ به‌گونه‌ای که رمزگشایی و خواندن محتوای ایمیل‌ها برای سازمان‌های جاسوسی یا نفوذگران آنلاین به سادگی میسر نباشد. در همین راستا کمپانی "دویچه تله‌کام" بزرگترین کمپانی مخابراتی آلمان پس از انتشار اسناد مرتبط با رسوایی "پریسم" سرویس ایمیلی موسوم به Email Made in Germany یا "ایمیل ساخت آلمان" راه‌اندازی کرده که امکان رمزگذاری ساده و ذخیره‌سازی داده‌ها روی سرورهای مستقر در آلمان را فراهم می‌کند. در همین حال در روزهای اخیر دویچه‌تله‌کام اعلام کرد که قصد دارد با اجرای طرحی گسترده مسیر ترافیک اینترنت کاربران آلمانی را تغییر دهد. دویچه‌تله‌کام برای تحقق این هدف قصد دارد با تغییر مسیرهای پیشین و انتقال ترافیک اینترنت آلمان به اتصالات تماماً داخلی در این کشور٬ ارتباطات دیجیتال این کشور را از گزند سیستم‌های عظیم جاسوسی آژانس امنیت ملی آمریکا و سازمان‌های اطلاعاتی مشابه در دیگر کشورها دور نگه دارد.این طرح در آینده کل حوزه شینگن را پوشش خواهد داد. پیش از این هم رئیس جمهور برزیل پس از افشای جاسوسی‌های سایبری کاخ سفید، گفته بود که باید یک شبکه کاملا بومی برای خودمان ایجاد کنیم. وی حتی معتقد بود داشتن دیتاسنتر (مرکز داده) برای خود کافی نیست و حتی باید راهی برای استفاده نکردن از تجهیزات سوئیچ و روتر سیسکو نیز پیدا کنیم. سیسکو یک تولید کننده بزرگ تجهیزات شبکه در آمریکا است. «شبکه ملی اطلاعات» که از 8 سال قبل قرار بود در کشور ما ایجاد شود حالا برای برخی کشورها یک هدف جدی و یا حتی یک مزیت به شمار می‌رود چرا که نمونه‌هایی از آن را برخوردارند. کشور هند نوعی از شبکه ملی اطلاعات را با نام شبکه ملی دانش دارد که سازمانی به نام سازمان فناوری اطلاعات در زیرمجموعه وزارت ارتباطات این کشور، مسئول شبکه ملی دانش است؛ در کویت هم نمونه مشابهی وجود دارد. برزیل شبکه‌ای شبیه به شبکه ملی اطلاعات ایران با عنوان شبکه سلامت وجود دارد. کشور کره که از نظر آمادگی الکترونیک و پهنای باند رتبه نخست را در دنیا داراست 80 درصد پهنای باندش داخلی است. یعنی شبکه‌‌ای دارد که بی‌نیاز از ارتباطات خارجی، 80 درصد ارتباطات کره در آن داخل به گردش در می‌آید. اینترانت ملی کره شمالی تحت عنوان "کوانگ میونگ"، شبکه‌هایی چون NBN استرالیا و طرح پهن باند ملی ایالات متحده آمریکا از نمونه‌‌های دیگر هستند. 8 سال گذشت... به جرات میتوان گفت که ایران در این زمینه پیشتاز بوده است و ضرورت ایجاد اینترنت ملی را دریافته است و در واقعی ضرورتی که ما 8 سال پیش به آن رسیدیم اکنون به دغدغه اصلی و هدف بسیاری از کشورها بدل شده است اما اینکه چرا هنوز شبکه ملی اطلاعات به ثمر نشسته خود جای تامل دارد. نخستین دلیلی که در سالهای گذشته مانع از تحقق این موضوع شده بود تعدد متولیان بحث اینترنت، نبود تعریف مشخص و مسایلی از این دست عنوان می‌شود با این حال مجلس در برنامه پنجم توسعه، مشخصاً وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات را مکلف به ایجاد و توسعه شبکه ملی اطلاعات کرد. با این همه علاوه بر این مشکلات، فضا سازی‌های رسانه‌ای نیز علیه این طرح صورت می‌گرفت به نحوی که در برهه‌ای تصور می‌شد اجرای این طرح به معنای قطع ارتباط با شبکه جهانی اینترنت است. در این راستا روزنامه وال استریت ژورنال همزمان با زمزمه‌های اولیه این طرح مدعی شد که ایران گام‌های زیادی به سمت شیوه جدیدی از سانسور برداشته و با ایجاد اینترنت ملی قصد دارد ارتباط فضای مجازی ایران را با دنیای خارج قطع کند. با این همه بارها از سوی مسئولان این اطمینان داده شد که اینترنت ملی به معنای قطع ارتباط با اینترنت جهانی نبوده است و کاربران در کنار اینترنت جهانی به اینترنت ملی نیز دسترسی خواهند داشت. در حالی که مدعیان تلاش می‌کردند تا اهداف شبکه ملی اطلاعات را در ایران زیر سوال ببرند، جاسوسان آمریکایی در آژانس امنیت ملی این کشور در تلاش برای جاسوسی از کشورمان بودند و اسناد فاش شده توسط ادوارد اسنودن کارمند سابق سازمان امنیت ملی آمریکا نشان می دهد ایران در میان 5 هدف نخست جاسوسی آمریکا قرار دارد. در اسنادی که از سوی اسنودن و در روزنامه گاردین منتشر شد آمده بود که آژانس امنیت ملی آمریکا (NSA) در ایران نقطه کور اطلاعاتی ندارد و در یک ماه، 14 میلیارد قطعه-داده از شبکه های تلفن و کامپیوتر کاربران ایرانی توسط آمریکا دزدیده شده است. هرچند این اسناد نشان می‌دهد که نفوذ به شبکه‌های سایبری و سرقت اطلاعات از ایران، چین و روسیه کار دشواری بوده است. زمانی برای تحقق یک رویا براساس بند الف ماده 46 برنامه پنجم توسعه، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مکلف است نسبت به ایجاد و توسعه شبکه ملی اطلاعات و مراکز داده داخلی امن و پایدار با پهنای باند مناسب با رعایت موازین شرعی و امنیتی کشور مناسب اقدام کند و با استفاده از توان و ظرفیت بخش‌های عمومی غیردولتی، خصوصی و تعاونی، امکان دسترسی پرسرعت مبتنی بر توافقنامه سطح خدمات را به صورتی فراهم کند که تا پایان سال دوم تمامی دستگاه‌های اجرائی و واحدهای تابعه و وابسته و تا پایان برنامه، شصت درصد (60%) خانوارها و تمامی کسب و کارها بتوانند به شبکه ملی اطلاعات و اینترنت متصل شوند. در حالی که دو سال تا پایان مهلت قانونی تحقق این هدف مانده ؛ وزارت ارتباطات در دولت یازدهم تحقق این هدف را مهمترین برنامه خود برشمرده است. واعظی، وزیر ارتباطات اقداماتی را برای پیگیری شبکه ملی اطلاعات انجام داده که از آن جمله می‌توان به انتصاب مجری شبکه ملی اطلاعات، مدیر و مجری زیرساخت شبکه ملی اطلاعات و تشکیل کارگروه 4 نفره تحقق شبکه ملی اطلاعات اشاره کرد. به نظر می‌رسد که آهنگ حرکت ما به سوی شبکه ملی اطلاعات، حالا که دیگر از اثبات ضرورت گذشته و به هدف عمومی در دنیا و حتی در بین هم‌پیمانان آمریکا بدل شده است باید سرعت بیشتری به خود گیرد تا نام ایران به عنوان یکی از پیشتازان ایجاد شبکه ملی اطلاعات ثبت شود.