مربیانی که ایران را به جام‌جهانی بردند

عرش نیوز: حشمت مهاجرانی ، والدیر ویرای برزیلی، برانکو ایووانکوویچ کروات و در نهایت کارلوس کی روش پرتغالی چهار مربی‌ هستند که ایران را رهنمون رقابت‌های جام‌جهانی کرده‌اند. به غیر از ویرا که پس از شکست ایران مقابل قطر در مقدماتی جام‌جهانی 1998 جای محمد مایلی‌کهن را گرفت، بقیه مربیان در راه رسیدن به جام‌جهانی، تیم ملی را از همان ابتدای راه رقابت‌های مقدماتی جام‌جهانی هدایت کرده‌اند. ویرا در میان این چهار مربی تنها کسی هم به شمار می‌رود که پس از مسجل‌شدن صعود ایران به جام‌جهانی جای خود را به مربی دیگری داد. حشمت مهاجرانی، اولین و تنها مربی ایرانی صعود‌کننده به جام‌جهانی همان‌طور که اشاره شد، مهاجرانی تنها مربی ایرانی است که موفق شده ایران را به جام‌جهانی ببرد. اوسیزدهم خرداد 1355 تا پانزدهم شهریور 1357 هدایت تیم ملی را در دست داشت که تیم ملی فوتبال ایران در این مدت با هدایت او 28 بازی را انجام داد که از این تعداد بازی 15 بار پیروز شد، هفت بار مساوی کرد و شش بار نیز شکست خورد. این آمار نشان می‌دهد مهاجرانی در مدت سرمربیگری خود بر تیم ملی فوتبال 54 درصد بازی‌های خود را با پیروزی پشت سر گذاشته است. او در این مدت کوتاه نه‌تنها تیم ملی را قهرمان جام ملت‌های 1976 آسیا کرد، بلکه این تیم را به مرحله یک‌چهارم نهایی بازی‌های 1976 المپیک رهنمون کرد. صعود مقتدرانه به جام‌جهانی آرژانتین نیز برگ زرین دیگری در کارنامه این مربی موفق است. پس از او هرگز مربی دیگری از ایران موفق نشد ایران را به جام‌جهانی بفرستد؛ نه علی پروین، نه محمد مایلی‌کهن و نه علی دایی. مهاجرانی در جام‌جهانی 1978 آرژانتین نیز هدایتگر تیم ملی بود. تیم تحت هدایت او ابتدا مقابل هلند 3بر صفر مغلوب شد، در برابر اسکاتلند یک بر یک مساوی شد و در نهایت مقابل پرو تن به شکست 4 بر یک داد. ویرا، تیم ملی را به جام‌جهانی برد و رفت پس از این‌که در کوران رقابت‌های مقدماتی جام‌جهانی محمد مایلی‌کهن از کار برکنار شد، فدراسیون فوتبال در تصمیمی عجیب والدیر ویرای برزیلی را به عنوان سرمربی جدید تیم ملی انتخاب کرد. در حالی که انتقادات زیادی نسبت به انتخاب این مربی برزیلی برای تیم ملی مطرح می‌شد، صعود تیم ملی به جام‌جهانی 1998 فرانسه به همراه این مربی همه این انتقادات را به تعریف و تمجید تبدیل کرد. البته ویرا که بیست و ششم آبان تا هشتم آذر 1376 هدایت تیم ملی را بر عهده داشت، تنها در سه بازی روی نیمکت تیم ملی نشست که در این سه بازی یک شکست و دو تساوی در کارنامه خود ثبت کرد تا میانگین صفر درصد پیروزی را در کارنامه مربیگری خود در تیم ملی ایران ثبت کند. ویرا پس از صعود تیم ملی فوتبال ایران به جام‌جهانی فرانسه به کشورش بازگشت تا ابتدا ایویچ به عنوان سرمربی تیم ملی انتخاب شود و پس از اخراج او که به دنبال شکست عجیب 7 بر یک تیم ملی مقابل تیم آ.ث رم در یک دیدار تدارکاتی اتفاق افتاد جلال طالبی، سرمربی تیم ملی در جام‌جهانی 1998 فرانسه شود. تیم ملی فوتبال ایران از زمان آغاز رقابت‌های مقدماتی تا صعود به جام‌جهانی و حتی آغاز این رقابت‌ها چهار مربی را روی نیمکت خود دید که یک رکورد در نوع خود است. نیمکت رکورد‌دار ایران حتی پس از جام‌جهانی سال 1998 هم تغییر کرد. برانکو، دومین خارجی که ایران را به جام‌جهانی برد برانکو ایوانکوویچ سومین مربی تیم ملی است که این تیم را به جام‌جهانی برد. دستیار سابق بلاژه‌ویچ از (اکتبر 2003 تا ژوئن 2006 )یعنی زمانی که تیم ملی در جام‌جهانی 2006 آلمان آخرین بازی گروهی خود را مقابل آنگولا انجام داد و یک بر یک مساوی شد هدایت تیم ملی را دست داشت. قهرمانی در رقابت‌های غرب آسیا و کسب مقام سومی جام ملت‌های 2004 آسیا در برابر صعود تیم ملی به جام‌جهانی با مربیگری این کروات چندان به نظر نمی‌آمد. او که خیلی راحت تیم ملی را به جام‌جهانی برد، موفق‌ترین مربی خارجی تاریخ فوتبال ایران هم به شمار می‌رود. او در زمان حضور خود در ایران 42 بار روی نیمکت تیم ملی نشست و این تیم را 29 بار به پیروزی رساند. ثبت شش تساوی و هفت شکست بخش دیگری از کارنامه او در تیم ملی فوتبال ایران است. او در زمان حضور خود در تیم ملی 69 درصد دفعاتی را که روی نیمکت تیم ملی می‌نشست پیروزی پشت سر گذاشت. او پس از ویرا دومین مربی خارجی است که تیم ملی را به جام‌جهانی رهنمون کرد. برانکو ایوانکوویچ به دنبال کسب نتایج ضعیف تیم ملی در جام‌جهانی 2006 آلمان به کار خود در ایران پایان داد. این بار یک پرتغالی ایران را به جام‌جهانی فرستاد کارلوس کی روش، سومین مربی خارجی به شمار می‌رود که تیم ملی ایران را به جام‌جهانی برده است. او آوریل 2011 پس از طی کردن یک پروسه طولانی‌مدت به عنوان سرمربی تیم ملی انتخاب شد و بتازگی قرارداد خود را تمدید کرده است. صعود به جام‌جهانی 2014 مهم‌ترین و اصلی‌ترین خواسته از کی روش بود که او بخوبی آن را انجام داد، البته در بازی‌های آخر تیم ملی. تیم ملی تا به حال 29 بار با هدایت این مربی به میدان رفته است که از این 29 بازی 15 برد، 10 مساوی و چهار باخت به دست آورده است. کی روش 51 درصد بازی‌هایی که تیم ملی را به عنوان سرمربی هدایت کرده با پیروزی پشت سر گذاشته است. او بلافاصله پس از بازگشت تیم ملی فوتبال ایران از اولسان کره جنوبی به تهران قرارداد خود را تمدید کرد تا هدایتگر ایران در جام‌جهانی 2014 برزیل هم باشد.