سريع‌ترين توفان كيهاني اندازه‌گيري شد

ایسنا: دانشمندان ناسا موفق شدند سريع‌ترين توفان‌هاي كيهاني با سرعت 32 ميليون كيلومتر را در سياه چاله اندازه‌گيري كنند. دانشمندان رصدخانه پرتو ايكس چاندرا، زمان وقوع توفان هاي عظيم در سياه چاله را در سال 2011 تخمين زده بودند. سياه چاله جرم ستاره‌اي IGR J17091-3624 انرژي اين ابر توفان كيهاني را تأمين كرده است. سياه چاله جرم ستاره‌اي IGR J17091-3624 در مركز برآمدگي كهكشان راه شيري و در فاصله 28 هزار سال نوري با زمين قرار دارد. اين سياه چاله يك سيستم دوتايي است كه در آن يك ستاره خورشيد مانند، دور يك سياه چاله قرار گرفته است. بر اساس اندازه‌گيري هاي صورت گرفته، سريع‌ترين توفان كيهاني 32 ميليون كيلومتر در ساعت يا در حدود سه درصد سرعت نور بود كه اين سرعت 10 برابر سريع‌تر از بادهايي است كه تاكنون در سياه‌چاله‌هاي جرم‌ستاره‌اي به ثبت رسيده است. «اشلي كينگ» محقق دانشگاه ميشيگان تأكيد مي‌كند: به هيچ عنوان انتظار وقوع چنين بادهاي پرقدرتي در سياه چاله‌ها را نداشتيم؛ سرعت اين بادها معادل رده پنج توفان‌هاي عظيم كيهاني هستند. اين ابر توفان يكي از سريع‌ترين بادهايي است كه توسط سياه چاله‌هاي پرجرم ايجاد شده و مورد اندازه‌گيري قرار گرفته‌اند. محققان همچنين دريافتند ابرتوفان كه از يك ديسك گاز در اطراف سياه چاله مي‌آيد، ممكن است باعث انفجار مواد مختلفي در فضا شود. برخلاف توفان‌هاي روي زمين، ابرتوفان اين سياه چاله در جهات مختلف در فضا مي‌وزيد. سياه چاله جرم ستاره‌اي با متلاشي شدن يك ستاره عظيم به وجود مي‌آيد و حجمي معادل پنج تا 10 برابر خورشيد دارد. سياه چاله هاي پرجرم در قلب تمام كهكشان‌ها از جمله كهكشان راه شيري قرار دارند. اندازه‌گيري بادهاي پرقدرت سياه چاله ها به محققان براي شناخت بهتر رفتار اين اجرام كيهاني مرموز كمك مي‌كند.