اعمال مخصوص و مشترک شب بیست‌ویکم ماه رمضان

خبرگزاری فارس: پیامبر اعظم (ص) می‌فرمایند: «مَن قامَ لَیلَةَ القَدرِ إیماناً وَ احتِساباً ، غُفِرلَهُ ما تَقَدَّمَ مِن ذَنبِهِ» هرکه از روی ایمان و برای رسیدن به ثواب الهی، شب قدر را به عبادت بگذراند، گناهان گذشته‏‌اش آمرزیده می‏‌شود. (فضائل الأشهر الثلاثه، ص ۱۳۶)

برای این شب عزیز اعمال مختلفی سفارش شده که در ادامه تقدیم می‌شود.

اعمال مخصوص شب بیست و یکم ماه رمضان

صدبار گفتن ذکر «اللهم العن قتلة امیرالمومنین»

خواندن زیارت امیرالمومنین (ع) طبق مفاتیح الجنان و خواندن این دعا: اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اقْسِمْ لِی حِلْما یَسُدُّ عَنِّی بَابَ الْجَهْلِ وَ هُدًى تَمُنُّ بِهِ عَلَیَّ مِنْ کُلِّ ضَلالَةٍ وَ غِنًى تَسُدُّ بِهِ عَنِّی بَابَ کُلِّ فَقْرٍ وَ قُوَّةً تَرُدُّ بِهَا عَنِّی کُلَّ ضَعْفٍ وَ عِزّاً تُکْرِمُنِی بِهِ عَنْ کُلِّ ذُلٍّ وَ رِفْعَةً تَرْفَعُنِی بِهَا عَنْ کُلِّ ضَعَةٍ وَ أَمْناً تَرُدُّ بِهِ عَنِّی کُلَّ خَوْفٍ وَ عَافِیَةً تَسْتُرُنِی بِهَا عَنْ کُلِّ بَلاءٍ وَ عِلْما تَفْتَحُ لِی بِهِ کُلَّ یَقِینٍ وَ یَقِینا تُذْهِبُ بِهِ عَنِّی کُلَّ شَکٍّ وَ دُعَاءً تَبْسُطُ لِی بِهِ الْإِجَابَةَ فِی هَذِهِ اللَّیْلَةِ وَ فِی هَذِهِ السَّاعَةِ السَّاعَةِ السَّاعَةِ السَّاعَةِ یَا کَرِیمُ وَ خَوْفا تَنْشُرُ [تُیَسِّرُ] لِی بِهِ کُلَّ رَحْمَةٍ وَ عِصْمَةً تَحُولُ بِهَا بَیْنِی وَ بَیْنَ الذُّنُوبِ حَتَّى أُفْلِحَ بِهَا عِنْدَ الْمَعْصُومِینَ عِنْدَکَ بِرَحْمَتِکَ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ

خدایا بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست، و آن چنان بردبارى روزى من گردان که در نادانى را به روى من ببندد، و هدایتى که رهیدن از هر گمراهى را به وسیله آن بر من منت نهى، و ثروتى که در هر فقرى را به سبب آن بر من ببندى، و نیرویى که به آن هرگونه ضعفى را از من برگیرى، و عزّتى که مرا به آن از هر خوارى اکرام نمایى، و مرتبه بلندى که مرا به آن از هر افتادنى بلند گردانى، و امنیتى که به آن هر ترسى را از من دور کنی، و سلامتى کاملى که مرا به آن از هر بلایى بپوشانى، و دانشى که به آن در هر یقینى را به رویم بگشایى، و یقینى که به آن هر شکى را از من برطرف کنی، و دعایى که به آن سفره اجابت را در امشب و در این ساعت بگسترانى همین ساعت، همین ساعت، همین ساعت اى کریم، و ترسى که به آن هرگونه رحمتى را برایم پخش کن، و بازدارنده اى که بین من و گناهانم پرده شود، تا به سبب آن نزد معصومین به درگاهت رستگار شوم، به حق مهربانی‌ات اى مهربان‌ترین مهربانان.

اعتکاف در دهه سوم ماه مبارک رمضان از اعمال سفارش‌شده‌ای است که از روز ۲۱ ماه رمضان آغاز می‌شود.

اعمال مشترک شب‌های قدر

اولین کار غسل است که بهتر است هنگام غروب آفتاب و پیش از نماز مغرب باشد. سپس دو رکعت نماز بخواند که در هر رکعت پس از سوره «حمد»، هفت مرتبه «توحید» خوانده و پس از فراغت از نماز «هفتاد مرتبه» بگوید: «أَسْتَغْفِرُ اللّٰهَ وَأَتُوبُ إِلَیْهِ»

خواندن صد رکعت نماز که بهتر است در هر رکعت پس از حمد ده مرتبه سوره توحیه بخواند. همچنین خواندن دعای جوشن کبیر طبق مفاتیح‌الجنان.

روایت است که بهتر است این شب‌ها را احیا بدارد زیرا هر که شب قدر را احیا بدارد، گناهانش آمرزیده می‌شود، هرچند به‌ تعداد ستارگان آسمان و سنگینی کوه‌ها و قطرات دریاها باشد.

خواندن زیارت امام حسین (ع) از دیگر اعمال سفارش شده برای شب قدر است چنانچه در روایت آمده: هنگامی که شب قدر می‌شود، منادی از آسمان هفتم از پشت عرش ندا سر می‌دهد که خدا هرکه را به زیارت مزار امام حسین (ع) آمده آمرزید.

قرآن کریم را باز کند و در برابر خود گرفته و بگوید: اللّٰهُمَّ إِنِّى أَسْأَلُکَ بِکِتابِکَ الْمُنْزَلِ وَمَا فِیهِ وَفِیهِ اسْمُکَ الْأَکْبَرُ وَأَسْماؤُکَ الْحُسْنىٰ وَمَا یُخافُ وَیُرْجىٰ أَنْ تَجْعَلَنِى مِنْ عُتَقائِکَ مِنَ النّارِ، خدایا؛ از تو درخواست می‌کنم به حق کتاب نازل‌شده‌ات و آنچه در آن است و در آن است نام بزرگ‌ترت و نام‌های نیکوترت و آنچه بیم‌انگیز است و امیدبخش، این که مرا از آزادشدگان از آتش دوزخ قرار دهی.

سپس هر حاجت که دارد بخواهد و قرآن را روی سر بگذارد و بگوید: اللّٰهُمَّ بِحَقِّ هٰذَا الْقُرْآنِ وَبِحَقِّ مَنْ أَرْسَلْتَهُ بِهِ وَبِحَقِّ کُلِّ مُؤْمِنٍ مَدَحْتَهُ فِیهِ وَبِحَقِّکَ عَلَیْهِمْ فَلَا أَحَدَ أَعْرَفُ بِحَقِّکَ مِنْکَ، خدایا؛ به حق این قرآن و به حق کسی که آن را بر او فرستادی و به حق هر مؤمنی که او را در قرآن ستودی و به حق خود بر آنان، پس احدی شناساتر از تو به حق تو نیست.

سپس ۱۰ مرتبه بگو: «بِکَ یَا اللّٰهُ» و ۱۰ مرتبه «بِمُحَمَّدٍ» و ۱۰ مرتبه «بِعَلِیٍّ» و ۱۰ مرتبه «بِفَاطِمَةَ» و ۱۰ مرتبه «بِالْحَسَنِ» و ۱۰ مرتبه «بِالْحُسَیْنِ» و ۱۰ مرتبه «بِعَلِیِّ‌بْنِ الْحُسَیْنِ» و ۱۰ مرتبه «بِمُحَمَّدِبْنِ عَلِیٍّ» و ۱۰ مرتبه «بِجَعْفَرِبْنِ مُحَمَّدٍ» و ۱۰ مرتبه «بِمُوسَى‌بْنِ جَعْفَرٍ» و ۱۰ مرتبه «بِعَلِیِّ‌بْنِ مُوسَى» و ۱۰ مرتبه «بِمُحَمَّدِبْنِ عَلِیٍّ» و ۱۰ مرتبه «بِعَلِیِّ‌بْنِ مُحَمَّدٍ» و ۱۰ مرتبه «بِالْحَسَنِ‌بْنِ عَلِیٍّ» و ۱۰ مرتبه «بِالْحُجَّةِ»؛

این دعا را بخواند: اللّٰهُمَّ إِنِّى أَمْسَیْتُ لَکَ عَبْداً داخِراً لَاأَمْلِکُ لِنَفْسِى نَفْعاً وَلاضَرّاً وَلاأَصْرِفُ عَنْها سُوءً، أَشْهَدُ بِذٰلِکَ عَلَىٰ نَفْسِى، وَأَعْتَرِفُ لَکَ بِضَعْفِ قُوَّتِى، وَقِلَّةِ حِیلَتِى، فَصَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ‌مُحَمَّدٍ وَأَنْجِزْ لِى مَا وَعَدْتَنِى وَجَمِیعَ الْمُؤْمِنِینَ وَالْمُؤْمِناتِ مِنَ الْمَغْفِرَةِ فِى هٰذِهِ اللَّیْلَةِ، وَأَتْمِمْ عَلَىَّ مَا آتَیْتَنِى فَإِنِّى عَبْدُکَ الْمِسکِینُ الْمُسْتَکِینُ الضَّعِیفُ الْفَقِیرُ الْمَهِینُ. اللّٰهُمَّ لَاتَجْعَلْنِى ناسِیاً لِذِکْرِکَ فِیما أَوْلَیْتَنِى، وَلاغافِلاً لِإِحْسانِکَ فِیما أَعْطَیْتَنِى، وَلَاآیِساً مِنْ إِجابَتِکَ وَ إِنْ أَبْطَأَتْ عَنِّى فِى سَرَّاءَ کُنْتُ أَوْ ضَرَّاءَ أَوْ شِدَّةٍ أَوْ رَخاءٍ أَوْ عافِیَةٍ أَوْ بَلاءٍ أَوْ بُؤْسٍ أَوْ نَعْماءَ إِنَّکَ سَمِیعُ الدُّعاءِ. خدایا، شام کردم درحالی‌که برای تو تنها بنده کوچک و خواری هستم که برای خویش سود و زیانی را به‌دست ندارم و نمی‌توانم از خود پیش‌آمد بدی را بازگردانم، به این امر بر خویش گواهی می‌دهم و در پیشگاهت به ناتوانی و کمی چاره‌ام اعتراف می‌کنم، خدایا، بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست و آنچه را به من و همه مردان و زنان مؤمن، از آمرزش در این شب وعده دادی وفا کن و آنچه را به من عنایت فرموده‌ای کامل ساز که من بنده بیچاره، درمانده، ناتوان، تهیدست و خوار توأم. خدایا، مرا فراموش کننده ذکرت قرار مده، در آنچه سزاوار آنم فرمودی و نه فراموش کننده احسانت، در آنچه عطایم نمودی و نه ناامید از اجابتت، گرچه مدّت زمانی طولانی شود، چه در خوشی یا ناخوشی، یا سختی، یا آسانی، یا عافیت، یا بلا، یا تنگدستی، یا در نعمت، همانا تو شنونده دعایی.

درخواست آمرزش و دعا برای خود و پدر و مادر و دیگران، صلوات بر محمّد و آل محمّد و ذکر أَسْتَغْفِرُ اللّٰهَ رَبِّی وَأَتُوبُ إِلَیْهِ (صد مرتبه) همچنین صد بار گفتن اللّٰهُمَّ الْعَنْ قَتَلَةَ أَمِیرِالْمُؤْمِنِینَ؛ خدایا؛ قاتلان امیرالمؤمنین را لعنت کن از دیگر اعمال شب نوزدهم ماه رمضان است.