ناگفته‌های بازپرس جنایی از پشت پرده قتل‌های ناموسی

روزنامه شرق: قاضی مدیر روستا بازپرس دادسرای عمومی تهران در رابطه با انگیزه‌های رایج در قتل‌های خانوادگی اظهار کرد: در هر کدام از پرونده‌های قتل‌های خانوادگی انگیزه متفاوتی وجود دارد.

وی افزود: به عنوان مثل در یک پرونده، زنی عراقی ۲۲ ساله دارای دو فرزند بود و به صورت قاچاق وارد ایران شده بود، شوهر خود را به دلیل آزار و اذیت‌های متعدد با اسلحه وی کشت، این زن حتی در عراق به همین دلیل از شوهر خود شکایت کرده بود، اما نتیجه نگرفت و همسر خود را در ایران کشت.

مدیر روستا در ادامه گفت: در پرونده‌ای دیگر قتل ناموسی رخ داده بود که در آن مردی همسر خود را کشته بود، دلیل آن هم این بود که اطرافیان این مرد به وی گفتند همسرت با افرادی رابطه دارد تا اینکه وی یک روز کامل در اطراف خانه کشیک داد، زمانی که همسرش را حین پیاده شدن از خودرو پاترولی دید پشت سر وی به خانه رفت و از او درباره راننده پاترول سوال کرد که همسرش در جواب گفت: به توربطی ندارد.

وی افزود: به دنبال این موضوع مرد به اتاق خواب همسرش رفته و وی را خفه کرد و جسد او را با خودرو پراید شخصی اش در گچسر انداخت، که جشد مقتول بعد‌ها در برف کشف شده بود؛ در بررسی پرینت تلفن همراه این زن متوجه ارتباط‌های زیادی وی با افراد دیگر شدیم که این افراد را احضار کردیم و آن‌ها اعلام کردند که حتی روابط جنسی نیز با این خانم داشتند و این زن خود را مطلقه اعلام کرده بود و در نهایت هم متهم با پرداخت دیه توانست رضایت خانواده را جلب کند.

بازپرس دادسرای عمومی تهران در پاسخ به اینکه آیا برای پیشگیری از قتل‌های خانوادگی می‌توان یک راهکار مشخص ارائه داد؟ گفت: براساس انگیزه‌های موجود راهکار‌های متفاوتی باید در نظر گرفت و راهکار‌های متفاتی برای کاهش قتل خانوادگی وجود ندارد، اما یکی از مواردی که می‌توان به عنوان راهکار استفاده کرد، رشد آگاهی است؛ هر چه آگاهی و سطح درک مردم بالاتر برود افراد کمتر اقدام به این عمل خواهند کرد و اختلافات خود را به مجاری قانونی موکول خواهند کرد.

وی افزود: رسانه‌های گروهی، رادیو و تلویزیون بایددر این زمینه برنامه‌های داشته باشند و آگاهی را باید بالا ببرند، مسئله دیگر به مشکلات اقتصادی باز می‌گردد که اگر این موضوع حل شود قطعا یکسری از جرایم خشن مانند قتل کتر خواهد شد، امام حل این مشکل خارج از توان ما استزیرا کل جامعه با مشکلات اقتصادی دست به گریبان است.

مدیر روستا در واکنش به اینکه همسرکشی به عنوان شایعترین نوع قتل‌های خانوادگی است و زن و مرد بعد از اینکه اختلافات عمیق پیدا کردند برای جدایی اقدام قانونی نی‌کنند به سمت خیانت یا خشونت می‌روند، بیان کرد: هم اکنون آمار طلاق بسیار زیاد است و اگر بخواهیم به شیوه عمل کنیم این آمار افزایش خواهد یافت در برخی از خانواده‌ها به دلیل مسائل اعتقادی با رعایت آبروی خانواده پس از طلاق عاطفی، طلاق قانونی را انجام نمی‌دهند و با همان شرایط به زندگی مشترک ادامه می‌دهند، اما چون زندگی باب میلشان نیست، در کنار آن زندگی موازی تشکیل می‌دهند، چه بسا اگر جدایی اتفاق بیفتد شاید بهتر باشد، اما اگر بخواهیم این کار را انجام دهیم، آمار طلاق سر به فلک بزند. افزایش سلامت روانی اعضای خانواده

وی با اشاره به اینکه راهکار‌های موثر در کاهش قتل‌های خانوادگی را باید به چند دسته تقسیم کرد، افزود: دسته اول تغییر برخی باور‌های نادرست و دسته دوم افزایش سلامت روانی اعضای خانواده از این قبیل راهکار‌ها است. برای سلامت روانی جامعه هیچ اقدامی انجام نمی‌شود، نه خود خانواده‌ها به موضوع اهمیت می‌دهند و نه سیستم درمان انجام درمان‌های روانی را حمایت می‌کند. در رابطه با سلامت روان هم باید گفت، یکی از مشکلات در بحث سلامت روان؛ مشکلات مالی است که بیشتر در بحث خودکشی مشهود است و آمار آن در سال ۹۷ افزایش یافت.

بازپرس دادسرای عمومی تهران تصریح کرد: زمانی که انسان دچار مشکلات اقتصادی و مالی شود ذهنش درگیر و در نهایت منجر به بیماری روانی می‌شود. یکی از مواردی که من با آن مواجه شدم این است که خانواده‌ها به موضوع سلامت روان اهمیت نمی‌دهند و ما یک سیستم درست درمانی و پایشی به صورت سازمان یا «ان جی او» در جامعه نداریم که اگر خانواده اهمیت نداد این سازمان‌ها با اطلاع خود به صورت خودکار وارد عمل شوند و پیگیری و درمان را برای جلوگیری از عواقب آن انجام دهند، این روش می‌تواند هزینه‌ای را به جامعه تحمیل کند، اما از طرفی هزینه‌ها و تبعاتی را کم می‌کند، در حال حاضر در کشور سیستمی وجود ندارد که بخواهد به موضوع سلامت روانی جامعه حساس باشد و وارد عمل شود.

وی در پاسخ به اینکه قبل از ازدواج انجام آزمایش‌های روانی و تست‌های روان در کنار دیگر آزمایش‌های تعیین سلامت توسط زوجین اجباری شود، این موضوع در کاهش قتل‌های خانوادگی مانند همسرکشی و فرزند کشی تاثیر گذار خواهد بود یا خیر؟ گفت: در گذشته تست‌های سلامت جسمی هم اجباری نبود، در رابطه با این موضوع به صورت دقیق و واضح نمی‌توانم صحبت کنم، اما مواردی را دیده ام که فرد مشکلات روحی و رانی داشته است و با یک خانواده ضعیف وصلت کرده و بعد از عقد دچار مشکلات خانوادگی شده و منجربه جدایی دو طرف شده است. پرونده‌هایی در این زمینه داشته ام، اما اینکه بگویم آزمایش سلامت روان در خصوص کاهش قتل موثر است یا خیر، به طور دقیق نمی‌توانم پاسخ بدهم چرا که خیلی از موارد پس از ازدواج حاصل می‌شود و ممکن است در زمان ازدواج نباشد یا درمان شده باشد.

قاضی مدیر روستا بیان کرد: پایش دائم و بال بردن آگاهی افراد برا حفظ سلامت روان نقش اساسی دارد، به خصوص اینکه در بحث سلامت روابط دقت شود، اگر روابط سالم شود خیلی از مشکلات حل خواهد شد، در خانواده‌ها موضوع عدم سلامت زیاد است اگر این موضوع حل شود از خیلی از جرایم کاسته خواهد شد.

وی در خصوص علت گسترش روابط ناسالم گفت: درباره اینکه چرا به اینجا رسیدیم و به چه دلیل روابطمان نا سالم است مدت‌ها فکر کرد، اما به نتیجه نرسیدم، اگر یک خانم جوان در خیابانی بایستد از جوان ۳۰ ساله تا مرد ۸۰ ساله جلو او ترمز می‌کند و بوق می‌زند، چرا به اینجا رسیدیم را نمی‌دانم. مسائل اقتصادی و اثرات ناشی از آن دلیل افزایش خودکشی

بازپرس دادسرای عمومی تهران با اشاره به اینکه مشکل اقتصادی باعث می‌شود آستانه تحمل جامعه پایین بیاید و در پی آن تاثیر این موضوع بر میزان وقوع قتل‌های خانوادگی گفت: این موضوع در بحث خودکشی بیشتر و در موضوع قتل کمتر دیده می‌شود، معمولا به دلیل مسائل اقتصادی و اثرات ناشی از آن فرد خودش را می‌کشد یا اینکه مشکل اقتصادی آنقدر فشار می‌آورد و فرد دچار مشکلات روحی و روانی می‌شود و بعد خود کشی می‌کند. این موضوع در خودکشی ملموس‌تر است، اما در قتل هم تاثیر بسزایی دارد، زمانی که دچار مشکل اقتصادی می‌شویم؛ عصبانی هستیم و در این زمان بر خود کنترل نداریم غالب قتل‌های ما اتفاقی هستند به دلیل اینکه آستانه تحمل و آدم‌های ریلکس و راحتی را در جامعه نداریم شما به خیابان که می‌روی کوچکترین حرفی را که بزنی برایت چاقو می‌کشند و کمتر پیش می‌آید که قتل‌ها برنامه ریزی شده باشند.

وی در خصوص تقسیم بندی قتل‌های خانوادگی افزود: اگر قتل را بخواهیم به دو قسمت تقسیم کنیم شامل قتل‌های از پیش برنامه ریزی شده و قتل‌های اتفاقی است، اتفاقی بودن قتل‌ها شامل قتل‌های خانوادگی هم هست. قتل‌ها ناموسی نیز شامل دو دسته کلی عنوان شده می‌شود البته در فتل‎های ناموسی و خانوادگی برنامه ریزی بیشتر است و زمانی که ببینند شخص روابط غیر متعارف دارد او را با نقشه می‌کشند.

قاضی مدیر روستا گفت: در اختلافات زن و شوهر بهترین کسی که می‌تواند آن را حل کند خودشان هستند به شرطی که سیستم گفتگوی سالم را بدانند و اگر به تنهایی موفق نمی‌شوند از مشاور کمک بگیرند، من توصیه نمی‌کنم که افراد در صورت عدم ادامه به زندگی مشترک جدا شوند، زیرا این امر مغایر با تعالیم دینی و باور‌ها اجتماعی ما است.

بازپرس دادسرای عمومی تهران در پاسخ به اینکه چگونه می‌توان با خواهر و برادر کشی و یا پدر و مادر کشی مقابله کرد و آن را کاهش داد، گفت: درباره قتل‌های خانوادگی غیر از همسرکشی باید دید انگیزه چه بوده است تا در موارد مشابه اقدامات پیشگیرانه انجام شود.

وی افزود: به عنوان مثال در قتلی پدری دختر معلولش را که از پس هزینه‌های درمانش بر نمی‌آمد به دلیل بگومگویی که به خاطر خرید لپ تاپ داشتند کشت، ریشه قتل را که بررسی کردیم مشخص شد موضوع به مشکل اقتصادی بازمی‌گردد، او از پس درمان و هزینه‌های رفاهی فرزندش بر نمی‌آمد و گرفتار مشکلات اقتصادی بود و احتمالا آستانه تحملش پایین آمده بود و دچار عصبانیت دائمی بوده و یک لحظه از کوره در رفته و فرزند را خفه کرده است، لذا در نهایت با بررسی انگیزه‌ها می‌توان در موارد مشابه انگیزه‌ها و دلایل را از بین برد.