«جشن طلاق» یا سوگواری جدایی؟
در گذشته‌ای نه چندان دور، طلاق عملی بود که موجب سرشکستگی و شرمندگی والدین زوجین می‌شد، به طوریکه در بسیاری از موارد برخی زوجین زندگی خود را با وجود مشکلات فراوان به دلیل احساس ترس، گناه و مسئولیت ادامه می‌دادند؛ هرچند که با گذشت زمان نه تنها این نگاه تغییر کرد بلکه نرخ و آمار طلاق افزایش یافت.
خبرگزاری ایسنا: این روز‌ها برگزاری «جشن طلاق» یکی از رسومات بیگانه‌ای است که در ایران و توسط برخی زوجین به عنوان مراسم لاکچری و خاص برگزار می‌شود. صاحب‌نظران حوزه خانواده درباره برگزاری این جشن‌ها نظرات متفاوتی دارند. طاهره همیز، کارشناس و مشاور خانواده چندی پیش در این رابطه با بیان اینکه جامعه عفیف اسلامی ایران مراسم‌های مرتبط با جشن طلاق را تأیید نمی‌کند، به ایسنا گفته بود: این نوع جشن‌ها معمولاً توسط خانواده‌هایی برگزار می‌شود که مراسم‌های ازدواجشان را با تجملات افسارگسیخته و اسراف شروع کرده‌اند. زمانیکه رفتار‌های ابتدایی هر کاری با فعالیت‌های اشتباه آغاز شود طبیعتاً با رفتار‌های اشتباه نیز به پایان می‌رسد.
او همچنین افزایش دشمنی، احساس بدبینی نسبت به اطرافیان، مسدود شدن راه بازگشت زوجین به زندگی و ایجاد احساس بغض و کینه را از آثار برگزاری جشن‌های طلاق دانسته و اظهار کرده بود: برگزاری جشن‌های طلاق راه بازگشت مجدد زوجین به زندگی را برای همیشه کور می‌کند چراکه میان همه افراد و افکار عمومی این‌طور اعلام شده که آن‌ها از یکدیگر جدا شده‌اند و فرد از ترس افکار عمومی به سمت همسر خود باز نمی‌گردد، همچنین از طرفی دیگر این مراسم‌ها موجب ایجاد احساس انتقام و انتقام‌جویی می‌شود.
در همین راستا دکتر طیبه حاجی محمدیزدی، کارشناس و مشاور خانواده نیز گفته بود که «برگزارکنندگان جشن‌های طلاق همیشه با تکیه بر موضوع جشن نسبت به برگزاری آن اقدام می‌کنند، به عبارت دیگر این افراد به دلیل فرار از فشار‌های بعد از طلاق به جشن درباره این موضوع روی می‌آورند، اما این جشن‌ها هیچ‌گاه نمی‌تواند عذاب‌ها و رنج‌های وارد شده بر زوج طلاق گرفته را از ذهن و یاد آن‌ها پاک کند».
اگرچه اکثر کارشناسان حوزه خانواده برپایی جشن‌های طلاق را اقدامی مثبت قلمداد نمی‌کنند، اما یک جامعه‌شناس درباره برگزاری جشن‌های طلاق معتقد است که نباید با نگاه منفی به آن اندیشید.
مصطفی مهرآئین در گفتگو با ایسنا، با بیان اینکه برگزاری جشن‌های طلاق گونه‌ای از مناسک تشخص است، می‌گوید: برخی افراد برای متمایز کردن خود از دیگر افراد جامعه مراسم‌ها و رفتار‌هایی از خود بروز می‌دهند تا از این طریق بتوانند به خود تشخص ببخشند. باید به مناسک به مثابه نمایش چیز دیگری نگاه کرد، این جشن‌ها مناسکی برای سبک کردن بار اتفاق "طلاق" است و نباید با نگاه منفی به آن اندیشید.
وی با بیان اینکه مبنای روابط عاشقانه و عاطفی "رابطه" است، می‌افزاید: طلاق نیز جزئی از روابط عاطفی است که می‌تواند محیطی برای بازتولید روابط عاشقانه ایجاد کند، لذا نباید به برگزاری جشن‌های طلاق نگاه منفی داشت. فرآیند روابط عاشقانه و ازدواج مراحل متعددی مانند آشنایی قبل از ازدواج، گفتگو، با هم بودن‌ها، مجادلات و درنهایت جدایی دارد، این مراحل نشان می‌دهد که در این روابط احساساتی وجود دارد لذا طلاق و جشن‌های مربوط به آن بهانه‌ای برای نمایش این مسائل است.
البته این استاد دانشگاه در بخش دیگری از صحبت‌های خود خاطرنشان می‌کند: برگزاری جشن‌های طلاق می‌تواند احساس کینه و نفرتی که میان زوجین وجود دارد را نشان دهد، اما باتوجه به اینکه در فرآیند "جدایی" روابط عاشقانه، درد و رنجی احساس می‌شود لذا یکی از راه‌های مخفی کردن این درد برگزاری این جشن‌هاست، از طرفی دیگر این جشن‌ها نشان می‌دهد که بعد از عمل طلاق همچنان روابط صمیمانه میان زوجین ادامه‌دار خواهد بود.
مهرآئین با بیان اینکه برگزاری جشن‌های طلاق نوعی مراسم سوگواری برای "جدایی" یک رابطه است، ادامه می‌دهد: این جشن‌ها بیانگر آن است که طلاق به معنای افسردگی، یاس و ناامیدی نیست بلکه می‌تواند بهانه‌ای برای شروع فصل جدیدی از زندگی زوجین باشد.
این استاد دانشگاه درباره علت برگزاری این نوع جشن در ایران بدون آنکه هیچ پیشینه فرهنگی و تاریخی در کشور داشته باشد، نیز می‌گوید: کشور ما جزئی از خانواده جهانی است، زمانی که در جهان مراسم‌هایی به درست یا نادرست مرسوم می‌شوند، نمی‌توان در عصر رسانه و تکنولوژی توقع داشت که در ایران از برگزاری آن چشم‌پوشی کند.
دیدگاه تان را بنویسید