هشدار؛ رکوردشکنی قربانیان گاز گرفتگی در سال جاری

خبرگزاری ایسنا: مدیرعامل انجمن جامعه ایمن با تشریح آمار‌های مرگ و میر بر اثر گازگرفتگی در سال‌های اخیر و عوامل مرتبط با آن نسبت به افزایش آمار حوادث گازگرفتگی در سال جاری هشدار داد و گفت که به دلیل نوسان قیمت‌ها و کاهش قدرت خرید در جامعه در حالت بدبینانه پیش بینی می‌شود که امسال مرگ و میر بر اثر گاز گرفتگی به بیش از ۱۰۲۴ نفر سال ۸۶ برسد.

جواد نوفرستی در مورد نزدیک شدن به فصل سرما و افزایش حوادث گازگرفتگی اظهار کرد: اگر در ابتدا بخواهیم بگوییم که حوادث گازگرفتگی چگونه رخ می‌دهد، باید بگوییم که این اتفاق عمدتا بر اثر بدسوزی یا احتراق ناقص سوخت‌های فسیلی می‌افتد. آنچه بیشتر رایج است گاز گرفتگی در خانه‌ها و محل‌های سکونت با وسایل گاز سوز است. در حال حاضر بالای ۹۵ درصد از مشترکان خانگی در مناطق شهری و بالای ۷۰ درصد هم در مناطق روستایی از گاز طبیعی استفاده می‌کنند و حوادث گاز گرفتگی هم بیشتر شامل این بخش‌ها می‌شود. مدیر عامل انجمن جامعه ایمن با تأکید بر اینکه این حوادث تنها محدود به خانه‌ها نیست و در کارگاه‌های ساختمانی و محل‌هایی مانند اغذیه فروشی‌ها که کارگران شب را در آنجا اقامت می‌کنند نیز رخ می‌دهد و این افراد به دلیل استفاده از وسایل گرمازای نامناسب دچار گاز گرفتگی می‌شوند، ادامه داد: همچنین هر ساله در میان راننده‌های کامیون هم گاز گرفتگی دیده می‌شود. بسیاری از آن‌ها شب را در اتاقک‌های کامیون خود می‌گذرانند و به وسیله پیک نیک خود را گرم می‌کنند. در مجموع در هر جایی که فضای بسته باشد و از وسایل گرما زا به صورت نا مناسب استفاده شود این اتفاق‌ها رخ می‌دهد. وی با اشاره به ضرورت ایجاد راهی برای رد و بدل شدن هوا در مکان بسته گفت: حتی در سردترین زمان هم نباید جلوی ورود هوای تازه به محل را بست، زیرا کاهش هوا منجر به بد سوزی وسایل گرمازا و تولید گاز مونو اکسید کربن می‌شود که می‌تواند منجر به گاز گرفتگی شود. نوفرستی با اشاره به آمار حوادث گاز گرفتگی در سال‌های مختلف افزود: اگر به آمار‌ها توجه کنیم می‌بینیم که بالاترین آمار مرگ بر اثر گاز گرفتگی مربوط به سال ۸۶ است. آن سال اولین و تنها سالی بود که آمار به ۱۰۲۴ نفر رسید، هر چند نسبت به سال قبلش رشد بالایی نداشت و این رشد در حدود ۵ درصد بود. آمار‌ها از سال ۸۲ تا ۸۶ روندی افزایشی را داشتند و مرگ و میر ناشی از گاز گرفتگی از ۵۸۰ نفر تا ۱۰۲۴ نفر هم رسید و سالانه به صورت میانگین حدود ۱۵ درصد رشد داشت. وی ادامه داد: در سال ۸۶ دستگاه‌های مختلف احساس خطر و برخی هم احساس مسئولیت کردند و حرکت‌هایی انجام شد. در جامعه ایمن نیز کارگروه پیشگیری از مرگ‌های خاموش تشکیل شد که بعد‌ها تبدیل به کارگروه کشوری شد و نمایندگان ۱۵ سازمان مختلف که مسئولیت داشتند در آن حضور داشتند. البته برخی از این دستگاه‌ها همکاری‌های کمتری داشتند از جمله وزارت راه و شهرسازی همکاری خوبی نداشتند و حتی با اینکه به جلسات دعوت می‌شدند نمی‌آمدند در حالی که مسئولیت اصلی با این دستگاه بود. امیدوارم که امسال بیشتر توجه کنند؛ چرا که مبحث ۲۲ مقررات ساختمان مربوط به نگه داری و تعمیرات ساختمان است که به این وزارت خانه بر می‌گردد. نوفرستی به تبلیغات غلط در زمینه صرفه جویی که منجر به مرگ بر اثر گاز گرفتگی شدند اشاره کرد و گفت: در زمستان سال ۸۷ تبلیغات اشتباهی در این زمینه انجام شد و می‌گفتند که باید برای صرفه جویی در مصرف انرژی پنجره‌ها را بست و از درزبند استفاده کرد و در واقع راهکار‌های منجر به مرگ را به مردم آموزش دادند. حتی پنجره‌های دو جداره هم به اشتباه ترویج شد. استفاده از چنین پنجره‌هایی اشتباه نیست، اما به این موضوع تاکید نشد که وقتی در یک جا از وسیله درون سوز استفاده می‌شود حتما باید پیش بینی دریچه هوا شود. وی با اشاره به افزایشی شدن آمار مرگ و میر با گازگرفتگی در سال ۸۹ همزمان با هدفمندی یارانه ها، اظهار کرد: در این زمان که فاز اول هدفمندی‌ها انجام شد و قیمت گاز هفت برابر شد، به دلیل همین آموزش‌های ناقص، در سال ۸۹ بر عکس زمستان سال قبل آن که آمار‌ها ۲۶ درصد کاهش داشت، آمار‌ها در سال ۸۹ با رشد ۶۰ درصدی همراه شد. مدیرعامل انجمن جامعه ایمن، ادامه داد: خوشبختانه در سال‌های ۹۳ و ۹۴ مرگ خاموش کنترل شد و در این دوسال میزان تلفات در سال به ۶۲۶ نفر رسید. این در حالی بود که در آن سال‌ها بطور میانگین سالی ۶۰۰ تا ۷۰۰ هزار خانه ساخته شد و به صورت میانگین ۸۰۰ هزار ازدواج هم صورت گرفته بود و به بیش از یک میلیون مشترک جدید هم گازرسانی شد و همه این‌ها نشان از ایجاد پتانسیل بیشتر برای بروز این حوادث بود، ولی خوشبختانه با هماهنگی سازمان‌های مسئول، آمار کنترل شد.

وی افزود:، اما متاسفانه در دو سال قبل اتفاق‌هایی افتاد که باعث شد در زمستان ۹۵ نسبت به زمستان ۹۴ آمار گازگرفتگی از ۶۲۶ نفر به ۸۳۶ نفر برسد. متاسفانه بسیاری از مسئولان وقتی می‌بینند که آمار‌های حوادث روند کاهشی پیدا می‌کند، نسبت به تمرکز بر اطلاع رسانی و آموزش کم کاری می‌کنند که این عامل در افزایش آمار در این سال تاثیر داشت و ما رشد بی سابقه ۳۳.۵ درصدی را شاهد بودیم. خوشبختانه در سال گذشته دوباره اقدامات خوبی انجام شد و میزان مرگ و میر با گازگرفتگی به ۷۶۶ نفر رسید که نسبت به سال قبل از آن ۸.۴ درصد کاهش داشت. نوفرستی به میزان بالای مسمومیت بر اثر گاز مونو اکسید کربن هم اشاره کرد و گفت: طبق اعلام وزارت بهداشت در سال گذشته، آمار مسمومیت‌ها نیز در کشور ما بالا بود. درست است که میانگین مرگ و میر ۸۰۰ نفر است، اما آمار مسمومیت‌ها صد برابر آن یعنی هشتاد هزار نفر است که این موضوع هم قابل توجه است.

وی در ادامه افزود: خیلی از خانواده‌ها به جای استفاده از سرویس کاران خود اقدام به نصب و راه‌اندازی وسایل گرمایشی می‌کنند و این مسئله بر افزایش حوادث تاثیر گذار است و از طرف دیگر بسیاری از وسایل گرمازا به واسطه استفاده در چند سال، نیاز به تعویض دارند و با کاهش قدرت خرید خیلی‌ها این کار را انجام نمی‌دهند و از همان وسایل قدیمی استفاده می‌کنند و این عدم جایگزینی نیز می‌تواند خطرآفرین باشد.

او همچنین به ساختمان‌هایی که برای استفاده از پکیج طراحی شدند نیز اشاره کرد و گفت: بسیاری از ساختمان‌ها از جمله مسکن مهر شرایطی دارند که باید از پکیج در آن‌ها استفاده شود؛ اما متاسفانه در حال حاضر در بازار یا پکیچ نیست و یا اگر باشد هم قیمت آن چند برابر است و همین امر منجر به این می‌شود که بسیاری از افراد در چنین ساختمان‌هایی از آبگرمکن و بخاری به جای پکیج استفاده کنند و این درحالی است که در این ساختمان‌ها شرایط استاندارد برای استفاده از این وسایل معمولا وجود ندارد. باید تاکید کنم که در حال حاضر بیش از ۵۰ درصد مسکن‌های مهر این شرایط را دارند و برای استفاده پکیج طراحی شده اند.

مدیرعامل انجمن جامعه ایمن با هشدار نسبت به احتمال افزایش حوادث گازگرفتگی در سال جاری، تصریح کرد: معمولا اولین موج افزایش حوادث گازگرفتگی با شروع سرما شاهد هستیم و موج بعدی نیز در دی ماه رخ می‌دهد. ما امسال به واسطه نوسانات ارزی در مناطق محروم و در بین دهک‌های پایین احتمالا شاهد افزایش آمار تلفات با گاز مونو اکسید کربن باشیم که امیدواریم با کاهشی که در نرخ ارز رخ داده، نتایج آن را در کاهش قیمت وسایل گرمازای استاندارد و پکیج‌ها شاهد باشیم تا در افزایش آمار مرگ و میر‌ها کمتر تاثیر بگذارند.