ماجرای ساخت کارخانه «بمب اتمی فقرا» در عراق

خبرگزاری ایسنا: «وسعت منطقه کارخانه سموم جنگی عراق در نزدیکی شهر «سامره»، ۲۵کیلومترمربع است که در آن دو ردیف سیم خاردار بلند نصب شده و به وسیله موشک‌های زمین به هوا از آن حفاظت می‌شود.»

با وجود ممنوعیت به کارگیری سلاح‌های شیمیایی در سازمان ملل، عراق در جنگ تحمیلی علیه ایران به طور مکرر از این سلاح‌ها استفاده کرد. هدف عراق از به کارگیری سلاح‌های شیمیایی جلوگیری از پیشروی ناگهانی قوای نظامی ایران در مواضع و استحکامات عراق و مهار پیامد‌های سیاسی استراتژیک آن بود. از آنجا که عراقی‌ها قادر به دفاع در برابر تاکتیک‌های نیرو‌های خودی مخصوصا در اجرای عملیات‌های شبانه نبودند برای جلوگیری از پیشروی نیرو‌ها و ایجاد پراکندگی در میان آن‌ها از سلاح‌های شیمیایی استفاده می‌کردند.

حملات شیمیایی بسیار گسترده عراق در عملیات خیبر، بدر، والفجر ۸، کربلای ۴و ۵، شهر‌های سردشت، خرمشهر در ایران و حلبچه در کردستان عراق، روستای مریوان، سرپل ذهاب، گیلانغرب، اشنویه و فاو نمونه‌هایی از این فاجعه انسانی است. جلد چهارم کتاب نقد وبررسی جنگ ایران و عراق «روند پایان جنگ» از انتشارات مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ در روزشمار جلد ۴۷ در همین رابطه توضیح می‌دهد:

«البته با شرایطی که عراق داشت، واضح بود که به تنهایی این توانایی را نداشته است که به جنگ افزار‌های شیمیایی و بیولوژیکی دسترسی داشته باشد. پشتیبانی آمریکا، اروپا و کشور‌های عرب از عراق در جنگ با ایران خود می‌تواند این فرضیه را که این کشور‌ها به عنوان واسطه دستیابی عراق به این نوع از جنگ افزار‌های شیمیایی که گاز‌های اعصاب نیز بخش عمده‌ای از آن را تشکیل می‌دادند، به یقین تبدیل کند.

سهم شرکت‌های آلمانی در ساخت سلاح شیمیایی

در مورد شرکت‌ها و کشور‌هایی که عراق را در ساخت سلاح شیمیایی کمک کردند رادیو آمریکا با اشاره به گزارش سازمان خبر‌های دفاعی خاورمیانه در پاریس به رقم ۲۰۰ شرکت در ۲۱ کشور جهان اشاره می‌کند و به نقل از رئیس مرکز وزینتال در پاریس در مورد این گزارش می‌گوید: «در گزارش از ۲۰۷ شرکت نام برده می‌شود که ۸۶ شرکت آلمانی هستند.»

یکی از عمده‌ترین و در عین حال بحث برانگیز‌ترین خرید‌های مربوط به مواد و تجهیزات شیمیایی از سوی عراق به انعقاد قراردادی میان این کشور و آلمان غربی مربوط می‌شود، در ذیل گزارش مجله آلمانی «اشترن» از صنایع بمب شیمیایی عراق آورده شده است که در آن با اشاره به استفاده عراق از سلاح‌های شیمیایی، از کشور آلمان در خصوص فراهم کردن مواد اولیه این سلاح‌ها رفع گناه می‌کند:

گزارشی یک مجله آلمانی از صنایع بمب شیمیایی عراق

مجله آلمانی «اشترن» امروز (۱ / ۱۲ /۱۳۶۵) در گزارشی از صنایع بمب شیمیایی عراق، با اشاره به این که عراق از سال ۱۹۸۳از این بمب‌ها علیه نیرو‌های ایرانی استفاده می‌کند، نوشت: «وسعت منطقه کارخانه سموم جنگی عراق در نزدیکی شهر «سامره»، ۲۵کیلومترمربع است که در آن دو ردیف سیم خاردار بلند نصب شده و به وسیله موشک‌های زمین به هوا از آن حفاظت می‌شود.»

اشترن افزود: «پس از آن که اسرائیل در سال ۱۹۸۱مراکز اتمی را بمباران کرد و امید‌های عراق را برای استفاده از بمب‌های اتمی بر باد داد، عراق کارخانه سموم دفع آفات نباتی در سامره را تبدیل به کارخانه ساخت مواد سمی بمب‌های شیمیایی کرد و دست به ساخت «بمب اتمی فقرا» یعنی «گاز خردل»، «تابون» و «سارین» زد. کارشناسان سازمان‌های جاسوسی معتقدند عراق تاکنون حداقل نیم میلیارد مارک خرج تکمیل این کارخانه کرده و این گونه توجیه کرده است که قصد دارد با استفاده از محصولات این کارخانه در مواقع چیدن خرما، با حشرات و آفات مبارزه کند.

این ادعا را «عبدالرازق الهاشمی» سفیر رژیم عراق در بن همچنان تکرار می‌کند. قسمت اعظم تأسیسات این کارخانه را شرکت آلمانی «پیلوت پلانت» برای قسمت‌های «احمد۱» و «احمد۲» این مجتمع فروخته است. البته این شرکت در سال ۱۹۸۴زمانی که در آمریکا این جریان مطرح شده بود، مراتب را تکذیب کرد و ساختن بمب‌های شیمیایی با دستگاه‌های ارسالی خود را غیرممکن خواند. دولت آلمان هم پس از مدتی تأمل به مقامات گمرکی دستور داد تا از صدور قسمت‌های دیگر تأسیسات برای ساخت کارخانه «محمد» و «علی» در عراق جلوگیری کنند.»

رد پای یک عرب و آلمانی در ماجرای تولید گاز خردل

در این گزارش سپس آمده است: «بعد‌ها یک فرد عرب زبان به نام «الکاظی» و یک آلمانی به نام «لایفر» در هامبورگ شرکتی تأسیس کردند و از آن طریق اقدام به صدور غیرقانونی ماشین آلات برای تولید گاز خردل و ... به عراق می‌کنند. این شرکت حتی چندین تن مواد شیمیایی به بغداد فروخته است که با آن‌ها می‌توان گاز‌های شیمیایی ساخت. این مواد شامل «ناتریوم فلورید»، «ایزو پرو فیلامین»، «فسفر تری کلرید» می‌باشند.

گروه کارشناسان سازمان ملل که به دعوت ایران از منطقه جنگ بازدید کرده‌اند، اعلام کردند عراق رأساً به تولید این بمب‌های شیمیایی دست زده است، زیرا که بمب‌ها دارای ناخالصی «فسفر تری کلرید» بوده‌اند. یک کارشناس سلاح‌های شیمیایی وزارت دفاع سوئیس به نام سرهنگ «اولریش ایما» تأکید کرده است عراق با دستگاه‌هایی که در اختیار دارد به راحتی می‌تواند بمب‌های شیمیایی بسازد. با محتاط بودن دادگاه‌های آلمانی، از اول ژانویه امسال دیگر اجازه صدور «فسفر تری کلرید» از آلمان به عراق داده نمی‌شود.»

متاسفانه با وجود مدارک و شواهد مستند، هیچ برخورد جدی از سوی جامعه جهانی و سازمان ملل در خصوص استفاده عراق از سلاح‌های شیمیایی علیه ایران انجام نشد و حتی برخی از کشور‌ها از حمایت‌ها و کمک‌های بی شائبه خود به عراق به صورت آشکار و پنهان دست برنداشتند، تنها پس از گذشت چندین سال از به کارگیری آن، بدون اینکه عراق را محکوم کنند اعلام شد که عراق از سلاح‌های شیمیایی علیه ایران استفاده کرده است.»