یک و تیر و چند نشان صندوقهای روستایی در محرومیت زدایی
ایجاد صندوقهای روستایی در قلعه گنج از جانب بنیاد علوی باعث توانمندسازی ساکنان محروم این مناطق شده است؛ الگوی حمایتی که میتواند برای توسعه و فقرزدایی در دیگر نواحی کشور اجرایی شود.
سرویس اجتماعی فردا: توسعه نامتوازن و بی توجهی به اصل آمایش سرزمین شاید دلیل اصلی محرومیتهای زنجیرهای در مناطق مختلف به ویژه شهرها و مناطق دور افتاده باشد. موضوعی که دیگر نمیتوان با تزریق پول حلش کرد، بلکه باید برنامههای جامع توسعهای در دستور کار قرار گیرد که منجر به توانمندسازی ساکنان این مناطق شود. نمونه موفق این طرح مربوط به شهرستان قلعه گنج کرمان است. شهرستانی که از چند سال پیش بنیاد علوی آن را به عنوان شهرستان نمونه اقتصاد مقاومتی برگزیده و در یکی از اقداماتش در این خصوص، اقدام به تاسیس صندوقهای روستایی کرده است که با مشارکت مردم آن منطقه تبدیل به منبعی برای تامین وام و چرخه سرمایه گذاری شده است. صندوقهایی که از جانب خود مردم نیز مدیریت میشود و متشکل از گروههای ۱۰ تا ۱۵ نفره است که اعضای هر گروه، مبلغی بین ۱۰تا ۳۰ هزار تومان در ماه پس انداز میکنند و با مشارکت بنیاد علوی، ۱۰ برابر موجودی و پس اندازشان را از صندوق بدون تضمین (بدون نیاز به وثیقه و ضمانت کارمند) وام دریافت میکنند. شیوه حمایتی بنیاد علوی از این صندوقها هم به این صورت است که هر چقدر مردم در این صندوقها اندوخته گردآورند، به همان میزان بنیاد به این صندوق واریز میکند تا توانمندیهای صندوق افزایش یابد. صندوقهایی که در نهایت با همراهی بنیاد علوی به اعضایشان تا ده برابر سرمایه وام اعطا میکنند تا این تسهیلات صرف امور مختلف اعضا شود. بدیهی است که کارکرد این وامها برای مردم بسیار است؛ از تامین جهیزیه تا خرید ادوات و تجهیزات کشاورزی؛ نکته جالب توجه، اما مالکیت اعضا بر صندوق است که موجب شده پرداخت اقساط وام بسیار مرتب صورت پذیرد به گونهای که هیچ صندوقی با قسط عقب افتاده مواجه نیست. وضعیتی غیرقابل باور که نتیجه مالکیت مردم بر این صندوقها و تلاش ایشان برای حفظ سرمایه صندوق و توسعه آن است. طرحی بسیار جالب توجه که براساس آمار ۱۵۶۳۶ خانوار روستایی تحت پوشش آن قرار گرفته اند. همچنین تعداد صندوقهای آبادانی و پیشرفت روستا ۱۴۴ مورد، تعداد اعضای صندوقهای آبادانی و پیشرفت روستا ۱۸۶۳۲، تعداد گروههای آبادانی و پیشرفت روستا ۱۳۳۹، میزان پس انداز اهالی روستا ۳۷۱۱۸۵۰۰۰۰ تومان، میزان مساعدت بنیاد علوی در این طرح ۳۰۹۷۷۳۷۰۰۰ تومان، تعداد کل تسهیلات ارایه شده ۸۳۲۱ مورد، مبلغ تسهیلات ارایه شده ۹۹۰۹۳۰۰۰۰۰ تومان و میزان اقساط پرداختی براساس آمار ارایه شده ۳۸۶۵۶۳۹۰۰۰ تومان است. یکبار دیگر به اعداد توجه کنید تا بیشتر به اهمتی اتفاق روی داده پی ببرید؛ اینکه مبلغی حدود ۴ میلیارد تومان در نتیجه سپرده گذاری و پس انداز مردم در این صندوقهای کوچک روستایی گردآمده و این مبلغ به پرداخت تسهیلاتی منجر شده که گرهگشای مردم منطقه واقع شده اند. مبلغی که گردآوری آن در منطقهای محروم، بسیار جای تامل دارد و نشان میدهد تنها راه رفع محرومیت، پول پاشی و تزریق منابع مالی نیست، که گاه میشود با ارائه و دایر کردن الگویی برای گردآوری منابع مالی و به کار بستنش بسیار اسایتر به جنگ محرومیت رفت. در بررسی این رویکرد حمایتی و توسعهای بنیاد علوی چندین نکته به ذهن میرسد؛ نخست اینکه فقرزدایی و رفع محرومیت بدون مشارکت مردم میسر نیست. در این الگو فقرزدایی با هدف توانمندسازی انجام میشود. اینکه صندوقهایی روستایی ایجاد شود که مالک آنها خود مردم منطقه باشند و بدانند به موقع باید پول دریافتی را به صندوق برگردانند نمونه موفقی از اقدام حمایتی است که میتواند زمینه رفع محرومیت، افزایش اشتغال و آبادانی براساس الگوهای اقتصاد مقاومتی شود. نکته دیگر اینکه مردمان مناطق محروم نمیتوانند از پس بازپرداخت وامهای بانکی برآیند؛ بنابراین هیچ گاه بانکها نمیتوانند زمینه ساز ارائه تسهیلات مطلوب به این مناطق شوند. اینگونه است که سازمانهای توسعهای و حمایتی همچون بنیاد علوی به کمک به مناطق میآید و توسعه متوازن را در میان مدت و بلندمدت در این مناطق نهادینه میکند. در واقع بنیاد علوی به فقیرترین افراد اعتبار و وام میدهد. افرادی که شاید تا به حال نتوانسته اند به بانکها برای دریافت وام مراجعه کنند. این الگوی توسعه ابعاد دیگری نیز میتواند داشته باشد؛ به این صورت که میتواند در دیگر مناطق محروم دیگر اجرا شود. باعث اتحاد و همدلی و مشارکت مردم این مناطق شود و آنها را از تزریق وام بلاعوض یا وامی که از عهده بازپرداخت آن برنمی آیند، بی نیاز کند. به علاوه اینکه مردم این منطقه براساس نیاز درخواستی و ظرفیت استفاده خود وام دریافت میکنند؛ به عبارتی در چارچوب منظمی از دریافت و پرداخت پول قرار میگیرند که حقوق هیچ عضوی ضایع نمیشود. الگویی عادلانه که میتواند باعث بالا رفتن سطح رضایتمندی این مردم شود. البته در این راستا نقش بنیاد علوی بسیار پر رنگ است؛ چرا که وظیفه سازماندهی و جهت دهی و همچنین افزایش رقم دریافتیها را بر عهده دارد. اعتماد مردم به صندوق و بنیاد علوی نیز باعث میشود روند وام دهی از طریق صندوق برای سالها ادامه یابد. این الگو میتواند بی نیازی از دولت و کمکهای دولتی در تامین مایحتاج اصلی را برای مناطق محروم را به همراه داشته باشد. رویهای که میتواند از جانب سازمانهای حمایتی و توسعهای دولتی و غیر دولتی دیگر نیز اجرایی شود؛ چرا که بقا و تداوم عملکرد این نوع صندوقها نیازمند کمک و یاری سازمانهای حمایتی است.
دیدگاه تان را بنویسید