آداب و سنن مردم ملایر در ماه رمضان +تصاویر

خبرگزاری تسنیم: آغاز ماه بندگی حال و هوای دیگری به شهر می‌دهد، بوی بهار عرفان می‌آید، آسمان همه رحمت است، همه‌جا روشنی و زمین پهنه‌ای از نور در این ضیافت عاشقانه است.

مردم مؤمن ملایر نیز همانند سایر اقوام کشور از دیرباز آداب و رسومی در ماه مبارک رمضان اجرا می‌کردند که از جمله آن‌ها می‌توان به کلوخ‌اندازان، دوختن کیسه برکت، تهیه آجیل مشکل‌گشا، غبارروبی مساجد و پخت غذا‌های متنوع اشاره کرد.

یکی از آداب و رسوم مردم این خطه پس از اسلام مربوط به ماه مبارک رمضان است که از دیرباز پیش از آغاز این ماه همسایگان مساجد و تکایا برای غبارروبی و عطرافشانی آن‌ها اقدام می‌کردند.

غبارروبی مساجد توسط مردان و زنان ملایری

مردان فرش‌های مساجد را بیرون آورده شست‌و‌شو می‌کنند و دیوار گلی مساجد را توسط خاک سفید طبیعی، سفید کرده و زنان سقف و تیر‌های چوبی و کاشی‌های کنار پنجره‌ها و محراب را گردگیری و کف مسجد را جارو کرده و فضای مساجد را با سبزه، گل‌های شمعدانی و لاله عباسی طراوت و سرسبزی می‌بخشیدند.

مردم ملایر در ماه مبارک شعبان برای خرید مایحتاج مورد نیاز ماه مبارک رمضان به بازار رفته موادی مانند، زنجبیل، زیره سبز و سیاه، خلال پسته، بادام، گردو، خرما، آرد سفید، زعفران، روغن حیوانی، پنیر لیقوانی، گلاب، آرد گندم، نشاسته، برنج شکسته، آرد نخودچی، شیره شربتی و آلو بخارا را تهیه می‌کنند که این آداب از قبل از آغاز ماه مبارک انجام می‌شده است.

در آخرین روز‌های ماه شعبان عده‌ای از مردم ملایر عصر آخرین روز از ماه شعبان با فراهم کردن خوراکی‌های متنوع به دارچم و دارالبهشت ازناو و سایر دره‌های سرسبز اطراف شهر رفته و به تفریح می‌پرداختند.

گروه دیگری از مردم عامه شهرستان روز آخر ماه شعبان را به پیشواز ماه مبارک رمضان رفته و روزه می‌گیرند که در اصطلاح روزه پیشواز نامیده می‌شود.

دسته سوم عده‌ای از مردم ملایر هستند که خود را برای انجام فرایض ماه مبارک رمضان آماده کرده و در دوشب آخر ماه شعبان مراسم کلوخ‌اندازان را با فراهم کردن غذا‌های متنوع و حلال، میهمانی گرفته و برخی میوه‌های خنک و فصلی را برای این ماه ذخیره می‌کردند.

در نخستین روز از ماه مبارک رمضان خانواده‌ها تلاش می‌کنند تا دورهم جمع شده و از فضای ملکوتی نخستین سحر این ماه پر خیر و برکت استفاده کنند.

پدر و مادر در نخستین سحر پس از قرائت دعای سحر و صرف غذای سحری، رو به قبله ایستاده و اعضای خانواده نیز به دور آن‌ها حلقه بسته و دعای ویژه‌ای را به زبان محلی می‌خوانند و پس از آن نیت یکروزه یا یک‌ماهه برای انجام فریضه روزه را باهم می‌خوانند.

در بین اعضای خانواده فرزندانی که هنوز به سن بلوغ نرسیده‌اند قرار می‌گذارند که روزه نیمه بگیرند، یعنی صبحانه نخورند و تا ظهر گرسنه بمانند و پس از صرف ناهار روز دوم، روزه دونیم روز را پدر و مادر به هم دوخته و به خدا تقدیم کنند که در اصطلاح به آن روزه کله گنجشکی گفته می‌شود و این امر برای ریشه‌دار کردن آثار اطاعت از فرمان الهی در بین فرزندان انجام می‌شد.

آش رشته و اماج، مشکوفی و فرنی، کوفته زیره، رنگینه، تله، شیربرنج از جمله غذا‌هایی است که در این ماه مردم ملایر از آن استفاده می‌کنند.

توزیع آجیل مشکل‌گشا در ماه مبارک رمضان

بیدار کردن روزه‌داران به هنگام سحر با قرائت مناجات از بلندگوی مساجد یا پیش از آن با گذر از کوچه‌ها و خواندن مناجات با صدای رسا و زیبا صورت می‌گرفت که با آمدن رادیو، تلویزیون و ساعت‌های زنگ‌دار شیوه‌های قبلی کمرنگ‌تر شده است.

از دیگر رسوم زنان ملایری این است که با بسته‌بندی آجیل مشکل‌گشا، آن را به نیت برآورده شدن حاجت، بعد از نماز مغرب در بین نمازگزاران تقسیم می‌کنند که این رسم شیرین، از دیرباز وجود داشته و همچنان در ملایر پابرجا است.

از رسوم دل‌چسب دیگر در شهرستان ملایر افطاری دادن داماد به نوعروسش است، این رسم تقریباً توسط تمام خانواده‌های ملایری انجام می‌شود، انجام این رسم به این نحو است که داماد باید یک وعده افطار را برای تازه عروس خود، به خانه پدر ببرد.

دوختن کیسه برکت در ماه رمضان

در روز‌های پایانی ماه رمضان، زنان روزه‌دار با نخ، سوزن و پارچه به مسجد می‌رفتند و بین نماز ظهر و عصر کیسه‌ای می‌دوختند و این کیسه به نیت برکت در زندگی دوخته می‌شد که در آن پول می‌گذاشتند تا برکت ماه مبارک را به ماه‌های دیگر سال نیز منتقل کنند هم اکنون برخی زنان این سنت را اجرا می‌کنند.

در روز عید فطر نیز مردم ملایر صبح برای اقامه نماز عید فطر به جماعت آماده می‌شوندف دیدو بازدید‌ها و عیدی دادن توسط افراد بزرگتر خانواده به کوچکتر‌ها از دیگر آداب روز عید است ضمن اینکه با تهیه کردن آش رشته‌ترش که شامل، رشته، نخود، لوبیا، عدس، برگه زردآلو، چغندر، شیره و سرکه است، این عید را جشن می‌گیرند.