مردانی که رزقشان به طناب مرگ گره خورده! +تصاویر

خبرگزاری مهر: در دوران پر تنش اقتصاد کنونی، اشتغال و بیکاری امروز، توجه به معیشت و کسب و کار حلال برای مردمان سرزمین ما به دغدغه مهم هر روز تبدیل شده است و همین امر موجب شده است تا مردان بااراده و توانمند گلوگاهی برای کسب روزی حلال، با دکل بندی، دوئل مرگ و زندگی کنند. دکل، یک سازه بلند بوده که معمولا به صورت خرپا (lattice tower) است و از آن برای نگه‌داری خطوط پرفشار دربالای زمین (overhead power line) استفاده می‌شود؛ دکل‌ها به صورت قطعات پیش ساخته قابل مونتاژ ساخته می‌شوند. دکل بندی شغل مهارتی و پرخطر است و کار دکل بند نصب دکل‌های بزرگ انتقال برق و مخابرات است و به همین دلیل دکل بند‌ها به طور معمول در خارج از محدوده شهری و مسکونی فعالیت دارند و ساعت‌ها برای بستن دکل برق یا مخابرات بر روی دکل هستند. تا اواخر سال ۹۱ دکل بندی در قوانین و مقررات کشور به عنوان شغل محسوب نمی‌شد و در فهرست مشاغل تعریف شده سازمان تامین اجتماعی قرار نداشت و حتی شغل آزاد نیز شناخته نمی‌شد و از سال ۹۱ در این فهرست قرار گرفته است و به همین دلیل دکل بندان از بسیاری از حق و حقوقو بیمه‌ای و تامین اجتماعی بی بهره بودند و تحت عناوین مختلف دیگری بیمه می‌شدند.

دکل بندی در ایران از سال‌های قبل از انقلاب تاکنون به عنوان شغل تخصصی گلوگاهی‌ها در استان مازندران شهرت دارد و بر اساس آمار‌های رسانه‌ای از زمان آغاز دکل بندی در ایران تاکنون بیش از یک هزار دکل بند گلوگاهی در پی سقوط از از دکل برق هنگام کار جان باخته و یا مجروح و مصدوم شده و برخی هم دست و پای خود را از دست دادند. با وجود همه مشکلات و تلفاتی که از ناحیه شغل دکل بندی عاید گلوگاهی‌ها شده است؛ مردان و جوانان این دیار به دلیل عدم فراهم نبودن زمینه‌های اشتغال در این شهرستان همچنان به شغل دکل بندی مشغول هستند و صد‌ها نفر گلوگاهی در نقاط مختلف کشور و حتی خارج از کشور به کار دکل بلندی مشغول هستند. روی آوردن گلوگاهی‌ها به دکل بندی، قصه امروز و دیروز مردم این دیار نیست بلکه گلوگاهی‌ها از قبل از انقلاب و در زمانی که متخصصان و کارشناسان مختلف صنعت برق از سوئد، آلمان و فرانسه راهی کشورمان شدند تا صنعت برق در کشورمان قوت گیرد؛ مردان گلوگاهی به دلیل نبود شغل مناسب در کنار متخصصان مشغول این کار شدند و همراه و همگام با دکل متخصصان خارجی به این کار روی آوردند و با تبحری که از خود نشان دادند در زمان اندکی، مهارت این کار را فرا گرفته و اکنون دکل بندی در ایران و حتی برخی از کشور‌های همسایه توسط جوانان دکل بند گلوگاهی در حال انجام است. جان باختن بیش از ۲۰۰ دکل بند در گلوگاه و وجود بیش از یک‌هزار نفر مصدوم و مجرح دکل بندی و حادثه‌های مختلف سقوط از ارتفاع، برق گرفتگی و شکستن دست و پا امروز به خبر‌های دردناک، اما عادی برای مردم گلوگاه تبدیل شده است. سالهاست که این مردم، مشکلات و معضلات خود در دکل بندی را فریاد می‌کنند و هر بار با وجود قول‌های مساعد و تلاش برای رفع معضلات، بر مشکلات آنان افزوده می‌شود. پیمانکاران توجهی به دکل بندان ندارند «کار کردن در ارتفاع برای ما مشکل نیست چرا که بسیاری از ما از همان کودکی و ۱۱ و ۱۲ سالگی به کار دکل بندی پرداختیم و این کار با زندگی ما عجین شده و گره خورده است، اما پایمال شدن حق و حقوق مان و مشکلات اقتصادی این روز‌ها کمرمان را شکسته است. رنج ما از نداری نیست بلکه همه درد و دادمان از بی عدالتی است؛ بی عدالتی‌هایی که توسط برخی پیمانکاران اتفاق افتاده و حقوقی که پایمال و نابود می‌شود.» این سخنان مردی است که سالهاست از کودکی به دکل بندی مشغول است و کار در ارتفاع ۲۰۰ تا ۳۰۰ متری و راه رفتن بر روی سیم و طناب‌های دکل برایش همچون راه رفتن ما بر روی سنگ فرش خیابان است. عمو اصغر از مردان گرم و سرد چشیده روزگار است که اگر چه دستان زمخت و قاچ قاچ شده اش بیانگر کار‌های سخت است؛ اما می‌گوید: سختی کار دکل بندی بالاست، اما برای ما سختی ندارد و داد ما از توجهی پیمانکاران به دکل بندان، مشخص نبودن زمان کار و محروم ماندن زن و زندگی ما از حداقل هاست. ‌ می‌گوید: فریاد ما برای جوانان امروز است که همچنان به کار دکل بندی مشغول هستند و همچنان درگیر بی توجهی‌ها و شب نخوابیدن و خستگی همیشگی شده اند؛ فریاد می‌زنیم تا این جوانان به حق و حقوق شان برسند.

عمو اصغر با بیان اینکه در اصلاح کار در ارتفاع بیش از یک متر به کار در ارتفاع معروف است، اما اینجا دکل بندان ما ۲۰۰ تا ۲۰۰ برابر آن در ارتفاعات ۲۰۰ تا ۳۰۰ متری مشغول کار هستند و از تعلق گرفتن سختی کار خبری نیست، در چند سال گذشته ۱۴ میلیارد تومان برای دکل بندان گلوگاه اختصاص یافت که به حق یا ناحق عده‌ای از این اعتبارات استفاده کردند و برخی از دکل بندان از این بی نصیب ماندند. عمو اصغر گفت: همه خانواده‌های جان باختگان دکل بند که حق شان بود و باید از این اعتبارات استفاده می‌کردند به حق و حقوق خود تا حدودی رسیدند؛ برخی از صدمه دیدگان هم بخشی از این اعتبارات را دریافت کردند و در این برخی از افراد تصادفی هم از اعتبارات برخوردار شدند و متاسفانه هستند عده‌ای از دکل بندان که به حق و حقوقی نرسیدند. بیمه اصلی‌ترین مشکل خانواده‌های دکل بند اجحاف و ظلمی که در طول سال‌های مختلف بر خانواده‌های دکل بند روا شده است تمامی ندارد و بیمه دکل بندان همچنان مهمترین مشکل خانواده‌ها است که باید رسیدگی شود. این‌ها را رقیه قلعه، همسر یکی از دکل بندان می‌گوید و ادامه می‌دهد: با بیان اینکه همسرم حدود ۳۰ سال دکل بند است و تنها ۶ ماه بیمه در کارکرد و عملکرد بیمه‌ای خود دارد. وی با بیان اینکه اکنون در آستانه ۶۰ سالگی و سختی کار گذشته، ناتوانی بر همسرش حاکم شده است و باید چاره اندیشی شود تا تکلیف بیمه مشخص شود؛ به خبرنگار مهر گفت: متاسفانه برخی از پیمانکاران اصلا توجهی برای بیمه کارگران قائل نیستند و با وجود اینکه همسرم در شرکت‌های مختلف برق و مخابرات با پیمانکاران متعدد کار کرده است؛ اکنون که بیمه را می‌بینم از یکسال تنها یک ماه تا ۵۰ روز بیمه دارد و خیلی از سال‌های بیمه ندارد. قلعه گفت: اتحادیه دکل بندان گلوگاه در راستای سروسامان دادن به دکل بندان کار‌های خوبی را انجام داده است و امیدواریم در ادامه راه کاری برای این افراد با سابقه بالای دکل بندی شود تا در آستانه بازنشستگی به حق و حقوق خود برسیم. «ستاره به ستاره و بام به بام کار کردن» اصطلاحی عجیب برای کار سخت دکل بندان ستاره به ستاره و بام به بام کار کردن اصطلاحی است که در بین دکل بندان معروف است و این تنها در واژه و کلمه نیست؛ بلکه دکل بندان از آخرین ستاره‌های بامدادن که نوید بخش صبحی دیگر است تا ستاره شبانگاهان به دکل بندی مشغول هستند. دکل بندی می‌گفت: در تاریکی شب برای دکل بندی اعزام شده و در تاریکی هم برای استراحت برمی گردیم و در گرما و سرمای طاقت فرسا ساعت‌ها و در برخی موارد بدون استراحت کار می‌کنیم. ستاره به ستاره و بام به بام کار کردن دکل بندان؛ اصلاحی ناخوشایند برای کار سخت و اجحاف در حق دکل بندان استمحمد موجرلو به خبرنگار مهر می‌گوید: ستاره به ستاره و بام به بام کار کردن دکل بندان؛ اصلاحی ناخوشایند برای کار سخت و اجحاف در حق دکل بندان است و سالهاست که باقی مانده است و شرایط را برای همه دکل بندان سخت‌تر از کار سخت کرده است چرا که بعد از نماز صبح و زمانی که هنوز خورشید طلوع نکرده است افراد به کوه و جنگل می‌زنند و بعد از اذان مغرب و زمانی که شب و تاریکی بر همه جا گسترانیده شد بر می‌گردند و بعد از صرف شام و و شستن لباس‌های کار روزانه، دیگر وقتی برای استراحت نمی‌ماند و دوباره صبح خروس خوان باید برای دکل بندی اعزام شوند.

وی بیان داشت: ساعت‌ها کار کردن، در برخی روز‌ها و ماه‌ها ۱۶ ساعت کار مداوم بدون استراحت، بدون وقفه و بدون هیچ نوع تعطیلی در ماه، با روح و روان افراد بازی می‌کند و برخی از دوستان و همکاران ما جلوی چشم ما سقوط کردند و کشته و یا مجروح شدند و این شرایط شرایط خوبی نیست که بتوان مرگ و جان باختن دوست و همکار خود را دید و دوباره به کار ادامه داد. موجرلو گفت: یکی از دکل بندان که فردی شاد و آرام بود با همین سختی کار و عدم وجود پزشک، روحیه اش را از دست داد و از بلندی پرت شد و جان باخت، اما متاسفانه کسی این مسائل را نمی‌بیند که در کنار سختی کار دکل بندی، بچه‌ها روحیه شان را با ماه‌ها دوری از خانواده و زن و فرزند، از دست می‌دهند و باید این بازسازی روحیه انجام شود. جایگاه اجتماعی و شغل مناسب نیاز مردم گلوگاه است سید عمران موسوی مهندس برق شاخه انتقال و توزیع با اعلام اینکه کسی که در قله کوه و در ارتفاع ۲۰۰ تا ۳۰۰ متری مشغول دکل بندی است با جان خود بازی می‌کند و این سختی کار دکل بندان قابل تصور نیست. وی که خود سال‌ها بعنوان دکل بند همزمان با تحصیل در دانشگاه مشغول کار دکل بندی بوده است؛ سختی کار دکل بندی و مشقت‌های آن را خارج از تصور عنوان کرد و یادآور شد: سختی کار دکل بندان بسیار بالا است و آنچه به واقع در حال انجام است با آنچه گفته و نوشته می‌شود قابل قیاس نیست. موسوی گفت: جایگاه اجتماعی و شغل مناسب نیاز مردم گلوگاه است و باید بدانیم دکل بندانی که مملکت ما را آباد کردند و ۹۰ درصد دکل‌های برق و مخابراتی توسط همین فرزندان گلوگاهی ایستاده و قد علم کرده است؛ اما بسیاری از این حق و حقوق‌ها پرداخت نمی‌شود و باید مشکلات در این راستا را مراجع رسمی بررسی کنند. وی افزود: اکنون که ایران اسلامی در برق خودکفا شده است، دکل بندان برای دکل بندی مخابرات در نقاط مختلف داخل کشور و حتی دکل‌های برق و مخابرات خارج از کشور مشغول فعالیت هستند؛ اما همچنان از حداقل‌ها محروم هستند و باید چاره‌ای اندیشیده شود. عباسقلی عظیمی رئیس شرکت تعاونی دکل بندی در گلوگاه و از دکل بندان نیز بیان داشت: از دو سال گذشته تاکنون و با راه اندازی اتحادیه دکل بندان گلوگاه، تعداد عضویت اعضا به ۲۷۰۰ نفر رسیده و برای۲۴۰۰ نفر هم کارت هوشمند صادر شده است. وی در مورد فعالیت‌های این اتحادیه به خبرنگار مهر گفت: در سال جدید و برای اقدام اول ۱۰۰ هزارتومان کمک هزینه با عنوان سبدکالا در اختیار افراد اعضای اتحادیه قرار گرفته است که در مرحله اول ۲۰۳۰ نفر از این سبد کالا بهره‌مند شدند و ۴۳۰ نفر هم در مرحله دوم از این سبد کالا استفاده کردند و مابقی در دست انجام است و تلاش داریم تا سری دوم سبد کالا را برنامه ریزی کنیم. عظیمی اظهار کرد: تلاش برای رفع مشکلات دکل بندان با قوت در دست بررسی، انجام و رفع مشکلات است و در همین راستا در سال جدید با قوت بیشتری وارد کار شده ایم و علاوه بر توزیع سبد کالا با رایزنی‌های انجام شده، افراد دکل بند بالای ۶۰ سال با یکسال بیمه بازنشسته می‌شوند. وی با اشاره به در دستور کار بودن بازنشستگی دکل بندان گفت: براین اساس با همکاری وزارت کار، تعاون و رفاه اجتماعی مقرر شد تا دکل بندان بالای ۶۰ سال با یکسال بیمه بازنشسته شوند و براساس کارکردی که دارند از بازنشستگی مربوطه براساس قانون بهره‌مند شوند. این مسئول با اعلام اینکه علاوه بر دکل بندان بالای ۶۰ سال که تاکنون ۱۶۰ نفر ثبت نام شده اند و پرونده‌ها در دست بررسی است؛ تلاش داریم تا مصدومان دکل بند هم از مستمری برخوردار شوند؛ خاطر نشان کرد: در این راستا بسیاری از افراد دکل بند گلوگاه از ناحیه دست و پا دچار قطع عضو هستند و یا ویلچرنشین شده اند که این افراد در مرحله بعدی با برآورد اعتبار بازنشسته شده و یا از بیمه ازکارافتادگی برخوردار می‌شوند. اینجا در گلوگاه، همه زندگی‌ها با دکل بندی گره خورده است و خانواده‌ای را سراغ نداری که دکل بند نداشته باشد؛ مردانی با اراده قوی و پولادین بر فراز دکل‌های بلند برق و مخابرات با فاصله ۲۰۰ تا ۳۰۰ متری از زمین و بازی با سیم کار آسانی نیست؛ اما این مردانی که رزقشان به طناب مرگ گره خورده است از این ارتفاع نمی‌ترسند و دغدغه اصلی شان رسیدن به حق و حقوق است.