مردم سوال نمی کنند، نق می زنند!

سرویس اجتماعی فردا: یحیی قائدی در پاسخ به این سوال که آیا اساسا جامعه ما جامعه پرسشگری است؟ به آسمان آبی گفت: نه! من دلایل زیادی برای این حرف دارم. اولا می‌گویم پرسشگر نیستند به دلیل این‌که ما در یک وضعیت تربیتی و اجتماعی قرار داشته‌ایم که نه پرسش مرجح بوده و نه گفت‌وگو. این چیزهایی هم که مردم ظاهرا می‌پرسند -با پوزش- پرسش نیست بلکه اعتراض، نق و غر زدن است.

من بارها و بارها با مردمی که ظاهرا پرسش داشته‌اند، تمرین کرده‌ام. معمولا پرسش‌های مردم ما عمیق نیست و وقتی می‌گویم وضعیت پرسشگرانه، مراد این نیست که هر آدمی خورجینی از پرسش داشته باشد، بلکه شما باید این‌قدر این راه را رفته باشید که در آن به پرسشی اساسی دست پیدا کنید. مردم ما معمولا پرسش اساسی و جدی نمی‌کنند، یا اشتباه می‌پرسند. این مسئله یکی از گرفتاری‌های ماست. چون پرسش‌ها و ادراک‌های اشتباه ناشی از آن پرسش‌هاست که ممکن است ما را به حوزه‌هایی ببرد که خوشایند نیست. به همین خاطر من اگر به جای دولتمردان بودم، بودجه‌ای تعیین می‌کردم تا فضایی تدارک دیده شود که مردم پرسش‌هایشان را مطرح کنند و بعد سوال‌های قوی‌تر و عمیق‌تری بپرسند. اگر ما پرسش‌های غلطی کنیم به بیراهه می‌رویم و این خسارت‌بار است.

نظام آموزشی ما، برای پرسشگر نشدن افراد جامعه، یکی از مقصران عمده است. وقتی در مدرسه مشتی معلومات مشخص مسجل در اختیار دانش‌آموزان قرار می‌دهند یا وانمود می‌کنند که چنین است، چرا آنان باید پرسشگر شوند؟