خطر کوچ کودکان کار به کارگاه های زیرزمینی

خبرگزاری مهر: حسین مهاجر با اشاره به طرح جمع آوری کودکان کار که از نیمه شهریور در سطح تهران اجرایی شده است، گفت: برخورد سلبی و قهری با موضوعات آسیب های اجتماعی و معضلات اجتماعی منسوخ شده و شکست خورده است. وی با بیان اینکه مگر شیوه جمع آوری معتادان و ترک اجباری آنها به نتیجه رسید که اینگونه نسخه های قهری دوباره اجرایی شده است، گفت: مگر با این نوع برخوردها شاهد حل مشکل کارتن خوابی و حذف معتادین متجاهر از سطح شهر بوده ایم؟ می توان گفت هر روز به تعداد معتادان خیابانی شهر تهران اضافه شده است و مراکز درمان اعتیاد نیز با پذیرش این معتادان کسب درآمد می کنند. درست است که کمتر شاهد حضور کارتن خواب ها در معابر اصلی بوده ایم اما پدیده کارتن خوابی از بین نرفته است و هر روز شاهد حضور بیشتر کارتن خواب ها در کوچه ها و پس کوچه های شهر پارک ها و بوستان ها و بین بزرگراه ها و خانه های مخروبه هستیم. مهاجر ادامه داد: جای تامل دارد با جمع آوری کودکان کار از سطح خیابان ها و تحویل آنها به مراکز غربالگری بهزیستی و اخذ تعهد از والدین این کودکان برای عدم حضور دوباره آنها در سطح خیابان ها چه اتفاقی خواهد افتاد. مشخص است که حضور این کودکان در سطح شهر کمرنگ تر خواهد شد و این همان پاک کردن صورت مسئله است. این کارشناس حوزه آسیب های اجتماعی با اشاره به اینکه پیامد پنهان این نوع طرح ها انتقال این کودکان به کارگاه های غیرمجاز زیرزمینی است، گفت: نحوه کار این کودکان با این طرح ها تغییر ماهیت پیدا می کند و شکل جدید آسیب های بیشتری برای کودکان به دنبال دارد. مهاجر با اشاره به دلایل بروز کودکان کار در جامعه گفت: برای حل مشکل کودکان کار باید زمینه حضور آنها به عنوان نیروی کار ریشه یابی شود و تا زمانی که این ریشه ها برطرف نشود نمی توانیم معضل کودکان کار را برطرف کنیم. باید به این نکته توجه داشت که ورود به آسیب های اجتماعی با طرح های ضربتی و بگیر و ببندها تبعات جبران ناپذیری دارد. به گفته وی، ایجاد پدیده کودکان کار نتیجه فقر اقتصادی، فقر فرهنگی و فقر آموزشی و حاصل مهاجرت های اجباری و بی رویه و حاشیه نشینی در شهرهای بزرگ است. اگر برنامه ای برای توانمندسازی خانواده ها نداشته باشیم و اگر به کیفیت زندگی مردم در روستاهای کوچک توجه نکنیم باز هم به استمرار شاهد کوچ خانواده های بی بضاعت خواهیم بود. در واقع خانواده کودکان کار توان حمایت از کودکان خود را ندارند و می توان گفت در صورتی که متولیان امر با برخوردهای قهری آنها را از سطح شهر جمع آوری کنند و مجدد به خانواده ها تحویل دهند اقدام موثری انجام نشده است. مطمئنا فضای کاری این کودکان از سطح معابر شهر به مکان های غیرمجاز کار تغییر شکل می دهد. تاریکخانه هایی که کودکان کار را می بلعند و به ازای بهره کشی های مختلف از کودکان کار مبالغی را به خانواده هایشان می دهند. این اقدام متولیان حوزه آسیب های اجتماعی این فرصت را به فرصت طلبان می دهد که بیش از گذشته از کودکان بهره کشی کنند. مهاجر در ادامه با اشاره به نقش نهادهای مردم نهاد در حوزه کودکان کار برای ساماندهی وضعیت این کودکان گفت: توانمندسازی خانواده ها و آموزش کودکان می تواند اقدام موثری برای حذف پدیده کودکان کار باشد. سوءتغذیه، بازماندگی از تحصیل، آسیب پذیر بودن از لحاظ آسیب های جسمی و جنسی و آسیب های روحی از جمله مسائلی است که باید با بیشترین سطح حساسیت مورد توجه متولیان امر باشد. سازمان های مردم نهاد، بهزیستی، قوه قضاییه، وزارت رفاه، آموزش و پرورش، صدا و سیما، نیروی انتظامی، کمیته امداد امام خمینی، شهرداری تهران، وزارت امور خارجه در خصوص کودکان کار اتباع بیگانه و بسیاری از سازمان ها و نهادهای دیگر می بایست در قالب کمیته های دیگر تخصصی موضوع ساماندهی کودکان کار را پیگیری کنند و به جای برخوردهای قهری در کارگروه های تخصصی تمامی جوانب امر را بررسی و راهکارهای علمی ارائه دهند. وی با تاکید بر اینکه اگر این کودکان به کارگاه های زیرزمینی منتقل شوند دیگر نه NGO ها و نه نهادهای دولتی و نه شهروندان و رهگذران می توانند روی این کودکان نظارت داشته باشند در صورتی که در شرایط کنونی اگر کودک کار و خیابان مورد آزار و اذیت قرار گیرد و حتی در صورت نبود متولیان دولتی و NGO ها، شهروندان به عنوان کنشگران اجتماعی و ناظران همیشگی به عنوان یک تعهد اخلاقی و انسانی خود اجازه تعرض به کودک کار را نمی دهند و جلوی آزار و اذیت آنها را خواهند گرفت این در حالی است که اگر این آزار و اذیت ها در کارگاه های زیرزمینی انجام شود کسی از آن مطلع نمی شود و دیگر خبری از این نوع نظارت های اجتماعی نیست. مهاجر تاکید کرد: چنین طرح هایی در گذشته اجرایی شده اما به دلیل همین مسائل و مشکلات به سرانجام نرسید.