افزایش نگران‌کننده آمار افسردگی در جامعه/ صدا و سیما برای شادی مردم، کاری کند
اینکه چند درصد افسردگی در کشورمان اضافه شده است، چیزی را عوض نمی کند. مهم این است که بفهمیم چه اتفاقی برای سلامت روان افراد جامعه افتاده است؟ تا بتوانیم برای حل این مشکل کاری انجام بدهیم.
سرویس اجتماعی فردا: ماه گذشته بود که دکتر سیدحسن هاشمی، وزیر بهداشت نسبت به افزایش آمار افسردگی در کشور ابراز نگرانی کرد و گفت که در این سال‌های اخیر اقدامی اساسی برای مبارزه با این بیماری انجام نشده است. این در حالی است که با نگاهی به روحیه اطرافیانمان و کلینیک‌های روان‌شناسی می‌توانیم به حقیقی بودن افزایش آمار پی ببریم.
پیش‌تر از این وزیر بهداشت از افزایش آمار افسردگی در جامعه خبر داده بود؛ او در سال گذشته گفته بود که میزان افسرده‌های جهان ۹ تا ۱۰ درصد هستند، اما همین آمار در ایران به ۱۲. ۶ درصد رسیده است. این درحالی است که طبق پژوهش‌های دیگری نیز گفته شده بود که ایرانی‌ها بین ۲۱ تا ۲۵ درصد به افسردگی مبتلایند. اما اینکه چند درصد افسردگی در کشورمان اضافه شده است، چیزی را عوض نمی‌کند. مهم این است که بفهمیم چه اتفاقی برای سلامت روان افراد جامعه افتاده است؟ تا بتوانیم برای حل این مشکل کاری انجام بدهیم.
بیشتر بخوانید: احتمال افسردگی پس از این ۶ عمل جراحی بالاتر است
هیچ شکی نیست که در جامعه ما افسردگی افزایش پیدا کرده است
مجید ابهری، جامعه شناس و آسیب شناس اجتماعی و استاد دانشگاه در این رابطه به خبرنگار «فردا» می‌گوید: افسردگی به عنوان فرآیند رفتاری بر اثر کمبود نشاط و شادمانی و مشکلات محیطی به وجود می‌آید. البته هیچ‌وقت آمارهای داخلی و جهانی درست نبوده و بر اساس حدس و گمان یا آمارگیری‌های خوشه‌ای می‌باشد. چرا که آمارگیری‌های خارج از ایران با واقعیت فاصله زیادی داشته و علت اساسی دور بودن از واقعیت در اینگونه آمار‌ها تفاوت فرهنگی در مفاهیم غم و شادی، افسردگی و نشاط می‌باشد. البته گاهی غم و گریه برای زدودن دردهای روحی لازم می‌باشد و گاهی نیز غم بر اساس معیارهای مادی و رفاه زدگی می‌باشد که نه تنها مفید نیست بلکه زیان آور نیز می‌باشد؛ بنابراین به علت دسترس نبودن نمونه‌های آماری و عدم اطلاع بسیاری از مبتلایان به افسردگی از بیماری خود هیچ گاه نمی‌توان آماری حتی نزدیک به واقعیت به دست آورد. اما در اینکه افسردگی در جامعه ما رو به افزایش بوده و آمار صعودی دارد، هیچ شکی نیست.»
ابهری ادامه می دهد: «کمبود نشاط اجتماعی، گران بودن رفاه و تفریح، یعنی اگر یک جوان بخواهد به سینما برود با یک ساندویچ حداقل باید ۵۰ هزار تومان بپردازد؛ که این هزینه از عهده خانواده‌های کم درآمد خارج است.»
این آسیب شناس اجتماعی می‌افزاید: «در مورد سایر موارد مثل پینت بال، استخر، کارتینگ و امثال آن که جز تفریحات لاکچری می‌باشد فقط عده‌ای خاص می‌توانند از آن استفاده کنند.»
مجید ابهری اظهار می‌دارد: «در جامعه ما به وفور اخبار تنش زا، مشکلات اقتصادی، تنش‌های خانوادگی، تورم، گرانی و بیکاری، ناامیدی نسبت به آینده که از عوامل ایجاد کننده افسردگی در جوانان است، وجود دارد. این در حالی است که مواردی چون تبعیض اجتماعی و فاصله هنگفت طبقاتی به آن اضافه می‌شود.»
این استاد دانشگاه یک جوان که توان خرید یک دوچرخه یا موتور ندارد را مثال می زند و می گوید: «این جوان وقتی ببیند هم سن او با خودروی چند میلیونی از کنارش می‌گذرد دچار سرخوردگی اجتماعی می‌شود؛ بنابراین ضمن قبول وجود افسردگی و روند صعودی آمار آن، آمارهای اعلام شده را با تمام قدرت رد می‌کنم و قبول ندارم، چرا که نشاط در جامعه ما با جوامع اروپایی و غربی تفاوت بسیاری دارد.»
۷ نشانه که از افسردگی خبر می‌دهند اینجا بخوانید
برای حل بحران افسردگی در جامعه چه باید کرد؟
مجید ابهری در رابطه با حل بحران افسردگی در جامعه امروزمان بیان می کند: «لازم است خانواده‌ها و درکنار آن نهاد‌ها و سازمان‌های دولتی، اولا فرهنگ شادی و ادبیات نشاط در جامعه را تدوین و اعلام نمایند. چرا که ما در جامعه خود بهانه‌های زیادی برای شادی داریم مثل جشن‌های نوروز، اعیاد دینی، عید قربان مبعث غدیر فطر، همه زمان‌های مناسبی برای شادی و نشاط هستند و به علت نبود فرهنگ شادی نمی‌توان برای آن‌ها برنامه ریزی کرد. دوما نهادهای دولتی و سازمان‌های مربوطه امکانات رفاهی و ورزشی و نشاط انگیز رایگان برای نوجوانان و جوانان به ویژه در شهرستان‌ها عرضه نمایند. سوما ایجاد وسایل رفاهی عامل مهمی در پیشگیری از افسردگی، اعتیاد، خودکشی و ترک تحصیل خواهد بود.»
او تاکید می‌کند: رسانه ها را نباید در این میان از یاد برد زیرا که رسانه‌های موجود به خصوص صدا و سیما بهترین ابزار برای ایجاد نشاط و شادی مجاز در جامعه هستند. همانطور که ملاحظه می‌شود سریالی مثل پایتخت یا سایر اقلام تصویری مثل خندوانه و دورهمی فیلم‌ها و سریال‌های دیگر هنگام نمایش بیش از ۷۰ درصد از مخاطبان را به سوی خود جلب نماید. بنابراین باید نخبگان هنری به کمک صدا و سیما رفته و در راستای ایجاد نشاط و شادی در جامعه قدم بردارند در غیر این صورت مشتریان ماهواره‌ها روز به روز افزایش یافته و سبک زندگی اسلامی ایرانی کم کم فاصله خواهیم گرفت.»
دیدگاه تان را بنویسید