مجازات استفاده‌کنندگان از عناوین جعلی در قانون

روزنامه حمایت- انسیه آبشاری: افراد مجرم برای پیاده کردن نقشه‌های مجرمانه به دنبال افراد ساده و زودباور می‌گردند و یکی از راه‌های فریب قربانیان هم استفاده از عنوان‌های جعلی و دروغین برای جلب اعتماد دیگران است؛ مجرمان خود را آدم‌های مهمی نشان می‌دهند تا دیگران به آنها اعتماد کنند و مالشان را در اختیارشان بگذارند و آنها هم منتظر غفلت افراد هستند تا مالشان را بردارند و بروند. یکی از عناصر تحقق جرم کلاهبرداری، «بردن مال دیگران با توسل به وسایل متقلبانه» است؛ یکی از این وسایل متقلبانه که برای فریب افراد ممکن است از سوی کلاهبرداران مورد استفاده قرار بگیرد، انتساب عناوین جعلی به خود برای جلب اعتماد قربانیان است. «جعل عنوان» یکی از جرایم شایع است که «حمایت» برای بررسی عناصر تحقق این جرم و مجازات آن در قانون، با دکتر مرتضی ناجی، حقوقدان و عضو هیات علمی دانشگاه، گفت‌وگو کرده است.

ناجی همچنین با اشاره به یکی از مصادیق جرم جعل عنوان برای فراری دادن افراد از خدمت وظیفه عمومی، افزود: طبق ماده ۶۰ قانون خدمت وظیفه عمومی نیز کسانی که با ارتکاب اعمالی چون جعل، اعمال نفوذ، شهادت کذب، گواهی خلاف واقع، مکتوم داشتن حقیقت، رشوه یا فریب دادن موجبات معافیت خود یا دیگران را از خدمت وظیفه عمومی فراهم سازند باید به اتهام آنان در دادگاه صالحه رسیدگی شود و به حبس تعزیری از یکسال تا پنج سال محکوم می‌شوند.

ناجی با اشاره به اینکه برخی کلاهبرداران ممکن است از لباس نظامیان خارجی یا نمادهای بیگانه برای فریب قربانیان خود استفاده کنند، افزود: هر شخصی علنی و به صورت غیرمجاز لباس‌های رسمی یا متحدالشکل ماموران کشورهای بیگانه یا نشان‌ها یا مدال‌ها یا سایر امتیازات دولت‌های خارجی در ایران را مورد استفاده قرار دهد، به ‌شرط معامله متقابل و یا در صورتی که موجب اختلال در نظم‌ عمومی شود، مشمول مقررات ماده فوق است‌. عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی، با اشاره به اینکه حتما نباید مدارک و عناوین جعلی توسط خود فرد استفاده کننده جعل شده باشد، افزود: کسی که از جعلی بودن مدارک مطلع بوده و از آن مدارک استفاده کند، طبق ماده ۵۳۰ قانون تعزیرات به ۲ ماه تا ۲سال حبس محکوم خواهد شد.

وی با اشاره به اینکه جعل عنوان جرمی مستقل از کلاهبرداری است، افزود: معمولاً عناوین جعلی برای تحقق کلاهبرداری استفاده می‌شود، اما قانونگذار پیش‌بینی کرده است که اگر این امر ابزاری برای کلاهبرداری باشد، مجازات مجرم تشدید و کلاهبرداری مشدد صورت می‌گیرد که مجازات آن از 2 سال تا 10 سال درنظر گرفته شده است.

وی ادامه داد: استفاده غیرمجاز از عناوین فوق شامل استفاده در مکاتبات اداری یا در تبلیغ عمومی از طریق وسایل ارتباط جمعی مانند رادیو، تلویزیون، روزنامه، مجله یا نطق درمجامع و یا انتشار اوراق چاپی یا خطی خواهد بود.