تلخ‌ترین صحنه پلاسکو از زبان ملکی

خبرگزاری فارس: جلال ملکی در برنامه تلویزیونی تیتر امشب در رابطه با جزئیات دقیق حادثه پلاسکو، گفت: پس از وقوع آتش‌سوزی در ساختمان پلاسکو و اعلام آن به پایگاه‌های آتش‌نشانی، نیروهای عملیاتی ظرف 2 دقیقه و 2 ثانیه در محل حاضر بودند و بنده نیز با فاصله 15 دقیقه‌ای در محل بودم و در اولین مشاهده دیدم که طبقه نهم در ضلع غربی ساختمان آتش گرفته است. وی افزود: سریعاً آرایش نیروها انجام شد، تاکتیک عملیاتی در نظر گرفته و اولویت، نجات کسانی بود که در ساختمان بودند. نیروها با 4 دستگاه نردبان هیدرولیکی مشغول آب‌ پاشیدن بودن اما پیش‌بینی می‌کردیم که حادثه گسترده‌تر هم شود. سخنگوی ستاد بحران پلاسکو گفت: در دقایق اولیه 10 ایستگاه آتش‌نشانی به همراه 15 تانکر خودروی تنفسی، 4 نردبان در محل حاضر بود که بعد به 15 دستگاه رسید. در اوج کار، 250 نفر آتش‌نشان در محل حضور داشتند. ملکی گفت: پلاسکو وضعیت خوبی نداشت احتمالاً مردم این صحنه‌ها را دیده‌اند اما علی‌رغم اخطارهای داده شده اهمیتی قائل نبودند؛ سیستم اطفای حریق باید می‌داشت اما چیزی که بود فقط چند شلنگ آبرسانی بود و وضعیت ایمنی کسب و کار در پلاسکو بد بود. در کارگاه‌های تولیدی طبقات بالا بیشتر راهروها با اجناس پوشانده شده بود، سیم‌های قدیمی فرسوده برق به چشم می‌خورد. حتی زمانی که قبل از حادثه به این محل رفته بودم کنتورهای برق، پریز‌های نامناسب و سیم‌کشی‌ها وضعیت نامناسبی داشت و از مواد قابل اشتعال پر بود. این در حالی است که حدود 60 تا 70 درصد البسه کشور در این مکان تولید می‌شود و حتی در سقف کاذب هم جنس چیده شده بود. این موضوعات ریسک خطر را بالا می‌برد. وی افزود: در هر صورت وضعیت تحت کنترل در آمد البته آتش در طبقه نهم به طور کامل خاموش نشده بود اما احتمال سرایت هم نداشت به طوری که 90 درصد کار به اتمام و دود سیاه به سفید رسیده بود. این نشانگر خاموش شدن بود اما به یکباره انفجاری رخ داد و شیشه‌های ساختمان تخریب شدند در نتیجه دستور تخلیه سریع نیروها صادر شد. سخنگوی ستاد بحران پلاسکو ادامه داد: طبق قانون اجباری نیست که برای نجات کسی در آتش جان خود را به خطر بیندازیم؛ آتش‌نشان‌ها می‌توانستند خارج شوند اما می‌آمدند و در طبقات پایین می‌دیدند یکسری افراد عادی به ساختمان برگشته‌اند و تخلیه مجدد زمان‌بر شد. مردم خارج شدند اما آتش‌نشان‌ها گرفتار ماندند. ملکی افزود: در زمان ریزش من در فاصله 10 متری پلاسکو بودم انفجاری دومی رخ داد و باعث شعله‌ور شدن شد و وقتی فرو ریخت همه در شوک رفتیم چون می‌دانستیم دوستان و همکارانمان در ساختمان هستند و اکنون دیگر نیستند. به سرعت فرمانده عملیات همه نیروها را جمع کرد و توجیه‌شان کرد که اکنون زمان گریه کردن و احساساتی شدن نیست. از این زمان به بعد عملیات تغییر کرد و تجهیزات مخصوص آواربرداری به محل آمد. وی گفت: بیش از 20 هزار تُن آوار در این مدت جمع‌آوری شد، نیروها به دقت آواربرداری را انجام دادند حتی کوچکترین تجهیزات مثل چراغ قوه یا اتیکت اسم همکاران هم پیدا می‌شد. سخنگوی ستاد بحران پلاسکو در پاسخ به اینکه اگر از همان ابتدا ضلع شمال غربی پلاسکو جست‌وجو می‌شد شاید نیروها زودتر پیدا می‌شدند، گفت: ساختمان 17 طبقه به یک ساختمان 3 طبقه تبدیل شده بود، اسکلت فلزی روی آن بود و تا روز آخر حرارت آتش داشتیم و باید این اسکلت‌ برداشته می‌شد. از طرفی به طور دقیق معلوم نبود نیروها کجا هستند. ملکی گفت: با توجه به نوع آوار و فشردگی آن با وضعیت آتش‌سوزی که آهن را ذوب می‌کرد، اسکلت به صورت گداخته برداشته می‌شد و در زیر آن با کوره پرحرارت مواجه بودیم و باید حقیقت را می‌پذیرفتیم که دیگر نمی‌شد منتظر کسی ماند. وی ادامه داد: آواربرداری همزمان از دو ضلع شرقی و جنوبی آغاز شد و چند ده گروه حرفه‌ای اسکلت را می‌بریدند، فشار کار بالا بود، برخی ستون‌ها تا وزن 60 تن را داشت. ضلع شرقی مشرف به پارکینگ بود و ضلع جنوبی خیابان جمهوری در دسترس بود و بقیه ضلع‌ها محصور بود. سخنگوی ستاد بحران پلاسکو با اشاره به اینکه پیش‌بینی می‌کردیم همین زمان برای آواربرداری طول بکشد، گفت: همه نیروها، هلال‌احمر، اورژانس، نیروی انتظامی، آب و فاضلاب همکاری خوبی داشتند و علی‌رغم غم‌انگیز بودن حادثه، نقطه عطف خوبی برای همکاری سازمان‌ها و مشق عملیاتی خوبی شد. ملکی با مشاهده فیلمی که گزارشگر از وی در مورد تولد دخترش می‌پرسد، گفت: به خاطر لبخندی که زدم شرمنده خانواده شهدای آتش‌نشان هستم ما عزادار بودیم و باید خود را کنترل می‌کردم بنابراین از آنها عذرخواهی می‌کنم. وی گفت: مسئولان رده بالا یا نمایندگان تام‌الاختیار آنها در جلسات ستاد بحران شرکت داشتند و این ستاد روزی یک یا دو بار تشکیل می‌شد. سخنگوی ستاد بحران پلاسکو گفت: نگران بودیم نتوانیم پیکرهای دوستان را خارج کنیم کفش‌هایمان روی آوار داغ می‌شد و دلمان برای دوستانمان می‌سوخت اما با پیدا شدن پیکرها کمی آرام گرفتیم. ملکی در مورد علت حادثه، گفت: آتش‌نشانی در علت‌یابی سهم مهمی دارد، سازمان‌های دیگر همینطور اما در نهایت مرجع قضایی اعلام می‌کند. علت این حادثه نیز باید مشخص شود این در حالی است که بسیاری از مستندات از بین رفته و باید بر اساس تحقیقات میدانی پرونده‌های گذشته، کسبه‌ای که حضور داشته و خارج شده‌اند، پیگیری شود به همین دلیل کار پیچیده و سخت است. وی در مورد تلخ‌ترین صحنه حادثه پلاسکو، گفت: همه مراحل سخت بود اما تلخ‌ترین صحنه لحظه خراب شدن پلاسکو بود. سخنگوی ستاد بحران پلاسکو افزود: علاج واقعه را قبل از حادثه باید کرد نباید بنشینیم و چنین حادثه‌هایی تکرار شود تا میلیاردها تومان خسارت مالی زده و جان خیلی‌ها از بین برود. جای این پلاسکو ساخته می‌شود اما آیا جای انسان‌ها پر می‌شود؟ چرا به اخطارها توجهی نمی‌کنیم در حالی که خطر بیخ گوش ما است. ملکی ادامه داد: در زمان حادثه اگر آتش‌نشانان خارج می‌شدند آن هم به دستور فرمانده 200 تا 300 نفر زیر آوار می‌ماندند. بنابراین فقط مردم هم نباید عبرت بگیرند سازمان‌های مرتبط، ادارات باید مراقب باشند نه اینکه کنار بایستند. وی در مورد فضای مجازی، اخبار و تصاویری که از پلاسکو منتشر شد، گفت: فضای مجازی باید مدیریت شود، اخباری که تأیید نشده نباید منتشر شود، مثلاً نمونه‌ای از آن پلاسکو در کار پوشاک بود بنابراین تعداد زیادی مانکن داشت، موردی بود که مانکن را به جای پیکر افراد دیده و خبررسانی کرده بودند که این درست نیست. سخنگوی ستاد بحران پلاسکو در مورد مهمترین مشکل آتش‌نشانان گفت: برخی قشرها صدا دارند اما از آتش‌نشانان صدایی در نمی‌آید و مظلومند. برای آنها هر کاری شود کم است. وضعیت معیشتی آتش‌نشانان امیدواریم با مساعدت دولت بهتر شود. اگر دولت در وضعیت آنها یک بازنگری انجام دهد. ملکی در پایان گفت: فریاد آتش‌نشانان را باید بشنویم، عرق و اشکی که ریختند نباید فراموش شود از پلاسکو باید درس گرفت تا شهر دچار بحران نشود و قبل از وقوع حادثه جلوی آن را گرفت و منتظر ساختمان بعدی نباشیم، بر اساس قانون رفتار کنیم و مسئولان نیز به این موضوع ورود کنند.