خبرگزاری فارس: متن کامل برنامه ارائه شده به مجلس شورای اسلامی از سوی فخرالدین احمدی دانش آشتیانی به شرح زیر است: پیشگفتار: هدایت دستگاه عظیم و پیچیده «آموزش وپرورش» که دارای کارکرد زیربنایی در تمهید پیشنیازهای توسعه کشور، تقویت اقتدار و امنیت ملی، تولید سرمایه فرهنگی و ارتقاء سرمایه اجتماعی است، مستلزم ابتناء بر برنامههای راهبردی و بلند مدت در برنامهریزی و بهرهمندی از روشهای علمی و تواناییهای پژوهشی گسترده در اجراست تا بدین ترتیب امکان همافزایی و ارتقاء کارایی و اثر بخشی این نهاد ارزشمند فراهم آید. خوشبختانه به یمن تلاشهایی که در طول سالیان گذشته به عمل آمده است، اسناد راهبردی متعددی تدوین شده و به تصویب مراجع مختلف رسیده است که به پشتوانه آنها میتوان برنامههای میان مدت و کوتاه مدت همسو با سیاستهای کلان توسعه و چشماندازهای پیشبینی شده را طراحی کرد و به اجرا گذارد. از سوی دیگر در دستگاهی که ویژگی بارز آن دیربازدهی نتایج سیاست ها و برنامه هاست ، باید در عین قدر دانستن فرصتها و استفاده صحیح از آنها، به گونهای حرکت کرد که در سایه اقدامات مشخص و دستاوردهای مشهود، سرمایه اعتماد مردم و
فرهنگیان نسبت به کفایت و لیاقت مدیریت دستگاه خدشهدار نشود.زیرا دلبستگی و تاکید بیش از حد بر دستاوردهای ملموس و آنی در صورت شتابزدگی در اجرای برنامهها و انصراف از طی فرآیندهای عقلانی تصمیم سازی، تصمیمگیری و اجرا میتواند علاوه بر زیر سوال بردن برنامههای تدوین شده، به نتایجی تهدیدآمیز و خسارتبار منجر گردد. همچنان که در گذشته و بخصوص در اجرای مواردی از سند تحول بنیادین چنین شده است. نتیجه اینکه باید دوراندیشانه و هوشمندانه در مرز پرهیز از اتلاف «فرصتها» و «شتابزدگی» حرکت کرد. بر اساس این رویکرد، برنامه تقدیمی اینجانب به مجلس شورای اسلامی، اولا مبتنی بر مجموعه اسناد بالادستی مصوب در زمینه تعلیم و تربیت و بویژه سیاستهای کلی ابلاغی مقام معظم رهبری، سند تحول بنیادین آموزش و پرورش و نقشه جامع علمی کشور است،ثانیاً این برنامه برباورها (انگارههای) اینجانب نسبت به تعلیم و تربیت استوار است که در سطور ذیل به آنها اشاره خواهد شدو ثالثاً برنامه پیشنهادی میتواند به عنوان برنامه تعالی و توسعه نظام تعلیم وتربیت در افق 1404 (سال پایانی اجرای سند چشم انداز) محسوب گردد در عین اینکه در مقاطع زمانی 1400 (سال پایانی
اجرای برنامه ششم ) و 1396 (سال پایانی خدمت دولت یازدهم ) خروجیهایی متناسب با بازه زمانی طی شده خواهد داشت. بدیهی است که در صورت توفیق کسب رای اعتماد نمایندگان محترم ملت، بی درنگ اقدامات خود را برای ساماندهی امور جاری و موضوعاتی از قبیل نیروی انسانی، برنامههای آموزشی و درسی، مشکلات و معضلات مالی و نظائر آنها آغاز و تلاش خواهم کرد که فرهنگیان گرانقدر و اولیاء ارجمند دانش آموزان با کمترین دغدغه کار تعلیم وتعلم فرزندان میهن عزیزمان را دنبال کنند. امید است با یاری حقتعالی و به مدد حضور نیروهای فهیم و فکور آموزش و پرورش و حمایت های آینده اندیشانه و همه جانبه مجموعه عوامل سهیم و موثر مانند مجلس شورای اسلامی و سایر نهادهای سیاستگزاری و دستگاه های اجرایی ذیربط و تشکل های مدنی و خانواده ها، و نیز نخبگان دانشگاهی و حوزوی و کارشناسان تعلیم و تربیت و اصحاب رسانه ها، اجرای این برنامه با توفیق قرین باشد و به حول و قوه الهی در پرتو سیاست ها، برنامه ها و روش های نوین تعلیم و تربیت، نسل آینده ساز کشور به گونه ای پرورش یابد که با شکوفایی همه جانبه استعدادهایش، بتواند به عنوان شهروندی کارآمد در مدار ایمان،
عقلانیت و خلاقیت، حیات طیبه را در همه ابعاد وجود خویش تجربه کند. (بمنه و کرمه) بخش یکم- باورها (انگارهها) آموزش و پرورش مهمترین منبع مولد سرمایه فرهنگی و ارتقاء سرمایه اجتماعی و زمینه ساز توسعه همه جانبه و پایدار است. تعالی و توسعه آموزش و پرورش جز در سایه مساعی همه جانبه مردم و حاکمیت و تقسیم کارملی محقق نخواهد شد. شان اصلی حاکمیت در آموزش و پرورش، سیاستگزاری، برنامه ریزی و نظارت بر کیفیت ارائه خدمات، آموزشی و پرورشی به مردم است. آموزش و پرورش حلقه اتصال بین حاکمیت و مردم است و باید از این نظر به عنوان یک نهاد مدنی مبتنی بر سازوکارهای مشارکت جویانه و مردم سالارانه انگاشته شود. معلم تعیین کننده حد کیفیت و تعالی در آموزش و پرورش است و باید از شایستگی های اخلاقی و حرفه ای لازم برخوردار باشد. تامین انگیزه مندی و شرایط مناسب و رضایت شغلی معلمان مهمترین شاخص های موفقیت و پیشرفت آموزش و پرورش است. آموزش و پرورش در تعیین رفتارهای فردی و تربیت شهروندی دانش آموزان نقش اساسی دارد. تجربه یادگیری در هر زمینه ای اساساً باید بار تربیتی داشته باشد تا رخدادی در فرآیند اجتماعی شدن دانش آموزان به شمار آید.
آموزش و پرورش باید برای شناخت و شکوفایی هرچه علمی تر استعدادهای ویژه دانش آموزان برنامه ریزی کند. 10- حضور دانش آموزان در مدرسه به عنوان یک تجربه لذت بخش شرط تحقق یادگیری ماندگار است. 11- آموزش و پرورش نیازمند اصلاح برنامه ها و نوسازی فرآیندها بر مبنای آموزهه ای اسلامی و دستاوردهای علمی و فناورانه است. 12- اقتصاد آموزش و پرورش نیازمند نظریه پردازی و تدوین مدل های جدید و کارآمد علمی است. بخش دوم- راهبردها: تمرکز بر اجرای مضامین سند تحول بنیادین آموزش و پرورش با توجه به زیرنظام ها و مبتنی بر سه برنامه جامع دوره ابتدایی، دوره متوسطه (اول و دوم) و آموزشهای فنی و حرفه ای و مهارت آموزی. توجه متوازن به ساحت های ششگانه تربیت (ذکر شده در سند تحول بنیادین) در مجموعه برنامه ها و اقدامات مورد نظر. تربیت و به سازی سرمایه انسانی با محوریت دانشگاه های فرهنگیان و شهید رجائی و استفاده از سایر دانشگاه ها و نهادهای ذیصلاح به عنوان مکمل. مشارکت گسترده و موثر معلمان و خانواده ها در تنظیم برنامه های مختلف با استفاده از ابزارهای نوین ارتباطی و اطلاعاتی. چابک سازی تشکیلات و اصلاح فرآیندها و توسعه همزمان
اختیارات و مسئولیت های مدیران صف و مدیران مدارس. توسعه عدالت آموزشی و ایجاد فرصت های برابر با تاکید بر مناطق روستایی و کمتر توسعه یافته. ایجاد همسویی و همافزایی تعلیم و تربیت غیر رسمی با آموزش و پرورش بویژه در جهت توسعه فرهنگی و مقابله با آسیب ها و ناهنجاری های اجتماعی. مدیریت و سیاستگذاری در همه سطوح بر اساس یافته های پژوهشی. ایجاد تحول در اقتصاد آموزش و پرورش با بهره گیری بهینه از قابلیت ها و منابع ملی در جهت توسعه کمی و کیفی تعلیم و تربیت. 10- تقویت انگیزه های حرفه ای معلمان و مدیران با تاکید بر حرمت، حقوق، منزلت اجتماعی، توانمند سازی و ارتقاء وضعیت معیشتی آنان و تلاش برای رفع تبعیض در نظام پرداخت های دولتی. 11- پاسداشت سرمایه های نمادین و بزرگداشت مفاخر تعلیم و تربیت کشور و تکریم بازنشستگان و تلاش برای ارتقاء منزلت و معیشت ایشان به عنوان پیشکسوتان تعلیم و تربیت. رصد تحولات و مطالبات جهانی در باب تعلیم و تربیت و تطبیق برنامه ها و نیازهای زیستن در عصر اطلاعات و ارتباطات در چارچوب استلزامات تعلیم وتربیت اسلامی. بالا بردن سطح دانش، مهارت و رفتار دانش آموزان نسبت به پدیده های زیست محیطی و
مسائل توسعه پایدار توسعه تعاملات و مبادلات بین المللی بویژه با جهان اسلام. توسعه نظام مند دوره پیش دبستانی با همکاری نهادهای اجتماعی و مشارکت خانواده ها. بخش سوم- برنامهها: اول- سند تحول بنیادین آموزش و پرورش 1-1- استمرار گفتمان تحول در آموزش و پرورش با تشکیل شورایی از صاحب نظران آموزش و پرورش به منظور بررسی محتوایی " سند تحول بنیادین آموزش و پرورش " و "سند برنامه درسی ملی " و ارزیابی اقدامات انجام شده. دوم- مدیریت و رهبری آموزشی 2-1- باز مهندسی نظام مدیریت آموزش و پرورش با رویکرد شایسته سالاری و تمرکز زدایی 2-2- تاکید بر تقویت آموزش کیفی و اثر بخش مدیران مدارس به عنوان موثرترین حلقه نیروی انسانی در فرآیند تعلیم و تربیت با رویکرد مساله محور برای ارتقاء سطح دانش حرفهای، بینش و مهارتهای آموزشی و تربیتی آنان جهت ایفای نقش رهبری آموزشی و تربیتی 2-3- طراحی نظام بهرهگیری هدفمند و مداوم از تجارب صاحب نظران اعم از فرهنگیان، استادان و بازنشستگان در جهت افزایش کارایی درونی و بیرونی و اثر بخشی نظام آموزشی 2-4- واگذاری تدریجی اختیارات متناسب با ظرفیتها و مقتضیات به مدارس به عنوان اصلیترین کانون تعلیم و
تربیت و ارتقاء جایگاه و نقش آن در توسعه جامعه محلی 2-5- طراحی نظام واگذاری اختیارات اداری و اجرایی در راستای کاهش تمرکز با تاکید بر تقویت نقش شورای آموزش و پرورش استانها، مناطق و مدارس متناسب با مقتضیات آموزشی و افزایش کارآمدی شوراهای درون مدرسه (شورای معلمان، شورای دانش آموزی) 2-6- جلب مشارکت نهادهای محلی و منطقهای در تعیین سیاستهای اجرایی به منظور ارائه خدمات آموزشی 2-7- تقویت فرهنگ خودباوری و مسئولیتپذیری در استان و منطقه متناسب با ویژگیهای سازمان یادگیرنده سوم- اصلاح و تقویت منابع انسانی 3-1- فراهم آوردن زمینه دسترسی معلمان به تجارب خلاق و سازنده در ایران و جهان با استفاده از فناوریهای نوین ارتباطی و اطلاعاتی 3-2- اصلاح نظام پرداخت بر اساس شایستگیها و صلاحیتهای حرفهای معلمان و مدیران متناسب با ویژگیهای شغلی ایشان 3-3- طراحی و اجرای نظام معیشتی و رفاهی ویژه فرهنگیان جهت تامین امنیت و منزلت شغلی آنان 3-4- ساماندهی و بهکارگیری بهینه منابع انسانی با هدف افزایش اثربخشی نظام تعلیم و تربیت 3-5- ارتقای دانش و مهارت حرفهای معلمان از طریق اقدام پژوهشی و دوره های کوتاه مدت 3-6- تقویت مرجعیت و منزلت
فرهنگی و اجتماعی معلمان و حفظ و توسعه سرمایه اجتماعی آنان با اتکاء به ظرفیتهای درون و بیرون آموزش و پرورش چهارم- منابع مالی 4-1- افزایش سهم آموزش و پرورش از بودجه عمومی کشور و مدیریت بهینه بر مصرف منابع از طریق افزایش بهره وری 4-2- کسب منابع جدید از طریق ایجاد فرصت ها و ظرفیت های متنوع 4-3- افزایش سهم بخش غیر دولتی در منابع آموزش و پرورش با گسترش و تقویت شوراهای استان و مناطق و توسعه و تقویت مدارس غیر دولتی 4-4- طراحی سازوکارهای فرهنگی و حقوقی استفاده از معافیتهای مالیاتی، عوارض خاص آموزش و پرورش، موقوفات و نظائر آن 4-5- ارتقاء مستمر سطح مشارکت خیرین مدرسه ساز و بسط فرهنگ نیکوکاری و تعاون در سایر مولفه های تعلیم و تربیت با الهام از آموزههای دینی برای بهبود کیفیت تعلیم و تربیت پنجم- برنامه درسی 5-1- تعمیق و اعتلای تربیت دینی و اخلاقی دانش آموزان با تاکید برانس با قرآن و مکتب اهل بیت با رویکرد فطری جهت پرورش حس مذهبی و تعالی هویت دینی و مقابله با آسیبها و آفتهای تربیتی و اخلاقی با همکاری حوزههای علمیه و مراکز دینی 5-2- واگذاری اختیارات برنامهریزی درسی به استانها به تناسب ظرفیتها و تواناییها و
ایجاد شبکه مدیریت دانش به منظور تسهیل تبادل تجربیات و حمایت از نوآوریها در سطح استان، منطقه و مدرسه 5-3- توسعه مشارکت نخبگان، صاحب نظران در انجام امور مربوط به تولید، چاپ و توزیع مواد و منابع آموزشی در چارچوب سیاستهای آموزش و پرورش با تاکید بر سیاست تولید بستههای آموزشی و سیاست چند تالیفی کتابهای درسی 5-4- کاستن از حجم و تعدد دروس برای ارتقای کیفیت یادگیری با اتخاذ رویکرد در هم تنیده (تلفیقی) در طراحی برنامههای درسی 5-6- ایجاد انعطاف در برنامههای درسی از طریق اجرای الگوی برنامه درسی سه وجهی الزامی (تجویزی)، انتخابی (نیمه تجویزی)، اختیاری (غیر تجویزی) وفق مبانی نظری سند تحول در این زمینه 5-7- تدوین طرح تاسیس " سازمان ملی سنجش آموزش " مبتنی بر ضرورت پایش دقیق و نظاممند مولفه های کلیدی تعلیم و تربیت در مدرسه و تصویب آن توسط مراجع ذیصلاح 5-8- ارتقای جایگاه و کیفیت عملکرد دانش آموختگان علوم انسانی در نظام آموزشی با ایجاد جاذبههای لازم و افزایش انگیزه در جهت جذب دانشآموزان مستعد و سرمایه گذاری برای بهبود کیفیت آموزش در شاخه علوم انسانی ششم- فعالیتهای پرورشی، فرهنگی و تربیت بدنی 6-1- بازبینی و باز
تعریف ساختار، محتوا و فعالیتهای پرورشی و تشکیلات مرتبط با آن و ارزیابی اجرای قانون احیاء معاونت پرورشی با رویکرد تعلیم و تربیت اسلامی به منظور توسعه و تقویت کارکرد پرورشی نظام آموزش و پرورش در ساحتهای شش گانه تعلیم و تربیت 6-2- استفاده مطلوب از ظرفیتهای قانونی سازمان دانش آموزی در جهت توسعه مشارکت فعال دانشآموزان برای انجام فعالیتهای پرورشی و به کارگیری ظرفیتها و امکانات سایر سازمانهای دولتی و غیر دولتی، سمنها و نهادهای فرهنگی در این زمینه 6-3- توسعه و تقویت فعالیتهای تشکلهای دانشآموزی (بسیج دانشآموزی، اتحادیه انجمنهای اسلامی دانشآموزان، پیشتازان و فرزانگان، شوراها و مجلس دانشآموزی، ...) به منظور رشد هویت دینی، ملی و اجتماعی دانشآموزان و کسب شایستگی ها و مهارتهای شهروندی 6-4- تقویت و تعمیم برنامههای ورزش همگانی در سطح مدارس و هماهنگی با سایر تشکلها و نهادهای اجتماعی برای افزایش بهرهوری برنامههای ورزشی 6-5- مشارکت در عرصه ورزش قهرمانی کشور در رده سنی زیر 18 سال 6-6- استقرار نظام فراگیر مشاوره و راهنمایی اعم از تحصیلی، شغلی، روانی و اجتماعی برای دانشآموزان و خانوادهها با استفاده از
مشاوران، معلمان و مربیان و بهره گیری از ظرفیت سازمانهای مردم نهاد 6-7- کمک به افزایش مهارتهای هنری و خلاقیت فکری دانشآموزان با استفاده از ظرفیت کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و برنامههای فرهنگی و هنری مدارس هفتم- تربیت فنی و حرفهای 7-1- تاکید بر یادگیری مهارتهای فناوری و کارآفرینی در آموزش عمومی متناسب با آمایش منطقهای و تواناییها و نیازهای سنی دانشآموزان وپایههای تحصیلی مختلف جهت توسعه شایستگی حرفهای و اقتصادی دانشآموزان 7-2- طراحی نظام جذب، نگهداشت و ارتقاء هنرآموزان و نیروی انسانی مورد نیاز در این زمینه با توجه به ویژگیهای این آموزشها 7-3- مشارکت در طراحی و تدوین برنامه کلان توسعه آموزشهای فنی و حرفهای با توجه به سیاستهای کلی اشتغال 7-4- ایجاد تنوع در منابع مالی و استفاده بهینه از ظرفیت و امکانات بخش دولتی و غیر دولتی برای توسعه آموزشهای فنی و حرفهای و افزایش کیفیت آنها 7-5- افزایش کارایی بیرونی و اثر بخشی آموزشهای فنی و حرفهای برای پاسخگویی به نیاز بازار کار و اشتغال مولد هشتم- مشارکتهای مردمی 8-1- اجرای کامل مصوبات قانون مدارس غیر دولتی با تاکید بر ایجاد صندوق حمایت از مؤسسان
مدارس غیر دولتی 8-2- بازنگری قوانین و مقررات مربوط به مدارس غیر دولتی با رویکرد پشتیبانی از مؤسسان و سرمایهگذاران مدارس و به کارگیری ظرفیتها و امکانات بخش عمومی و تعاونیها در توسعه مدارس غیر دولتی 8-3- بازتعریف نقش انجمنهای اولیاء و مربیان به منظور افزایش میزان مشارکت خانوادهها در فعالیتهای آموزشی و تربیتی مدرسه. نهم- گروههای آموزشی خاص 9-1- توسعه فرصتهای دسترسی به آموزشهای با کیفیت مطلوب به منظور توانمندسازی متربیان ساکن در مناطق محروم، روستاها، حاشیه شهرها، عشایر کوچرو و مناطق دو زبانه 9-2- توسعه فرصتهای دسترسی به آموزش های با کیفیت مطلوب برای دانشآموزان دارای نیازهای ویژه (استعدادهای درخشان و استثنائی) از طریق بازنگری عملکرد آموزش و پرورش در این عرصه دهم- نهادهای صنفی و مدنی 10-1- گسترش ارتباط و تعامل با تشکل های صنفی فرهنگیان و نهادهای مدنی و انجمنهای علمی فرهنگیان و تقویت نقش و جایگاه آنها در فرآیند تصمیمسازی و انتقال مطالبات، انتظارات و ایدههای فرهنگیان به مدیریت آموزش و پرورش 10-2- تدوین طرح تشکیل سازمان نظام معلمی برای ارتقای منزلت حرفهای فرهنگیان و واگذاری بخشی از مسئولیتهای غیر
حاکمیتی آموزش و پرورش به آن یازدهم- فضای آموزشی 11-1- طراحی و ساخت فضاهای آموزشی متناسب با مقتضیات و الزامات برنامه درسی، تحولات بافت جمعیتی، اصول شهرسازی و معماری و شرایط اقلیمی با تاکید بر استفاده از فناوری نوین ساخت و تجهیز فضاهای آموزشی با رعایت الگوی معماری اسلامی - ایرانی 11-2- ایمن سازی فضاهای آموزشی دوازدهم: فناوری اطلاعات 12-1- بازنگری در اقدامات انجام شده در زمینه بهرهبرداری از فناوریهای نوین آموزشی و ساماندهی آنها در جهت افزایش اثربخشی فرآیند یاددهی - یادگیری 12-2- طراحی و تاسیس شبکه ملی " تدبیر و تعالی تعلیم و تربیت " با هدف تقویت بنیه کارشناسی آموزش و پرورش، با عضویت استادان و کارشناسان ارشد تعلیم وتربیت و رشتههای مرتبط ( مجمع مشاوران مجازی ) از طریق استفاده از ظرفیت فناوریهای جدید سیزدهم: سایر اقدامات 13-1- تدوین طرح جامع توسعه روابط و همکاریهای بینالملل آموزش و پرورش وپیش بینی ساختار تشکیلاتی متناسب با آن 13-2- استقرار نظام خلاقیت و نوآوری در آموزش و پرورش و حمایت مادی و معنوی از مدیران، معلمان و دانشآموزان خلاق و نوآور 13-3- اصلاح ساختار و برنامههای نهضت سواد آموزی به منظور کاهش
نارساییهای فعلی و دستیابی به هدف کلی محو بیسوادی 13-4- ساماندهی مدارس خارج از کشور در جهت افزایش جاذبه و ارتقاء سطح کارایی و اثربخشی این مدارس 13-5- تغییر جایگاه پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش از زیر مجموعه سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی به نهادی مشرف بر کل دستگاه تعلیم و تربیت بخش چهارم- فرازهای مهم اقدامات و برنامهها تا پایان دولت یازدهم 1- همکاری با مجلس در خصوص احکام مرتبط با آموزش و پرورش در برنامه ششم به منظور حصول اطمینان از لحاظ شدن جایگاه کلیدی و زیربنایی تعلیم و تربیت در برنامه. 2- سامان بخشیدن به وضعیت صندوق ذخیره فرهنگیان و بانک سرمایه و بنگاه های وابسته به آنها در جهت حفاظت از دارایی های فرهنگیان، مشارکت ایشان در نظارت بر عملکردها و بهره گیری از نخبگان اقتصادی در افزایش بازدهی این واحدها. 3- جذب منابع مالی مورد نیاز برای پرداخت پاداش بازنشستگان آموزش و پرورش و سایر معوقات فرهنگیان در سال جاری و ارائه گزارش کامل آن به دولت و مجلس شورای اسلامی. 4- تدوین و تصویب برنامه آموزش و پرورش 2030 جمهوری اسلامی ایران بر اساس تعهد بین المللی کشور. 5- تدوین و تصویب زیر نظامها و برنامه جامع
سهگانه ( ابتدایی، متوسطه(اول و دوم)، فنی و حرفه ای و مهارتی ) و بازبینی نقشه راه سند تحول بنیادین بر آن اساس. 6- تدوین و ارائه لایحه رتبه بندی معلمان به مجلس شورای اسلامی ایران. 7- تقویت ساختار پژوهشی آموزش و پرورش و رفع موانع اثربخشی آن. 8- بازبینی رویههای مدیریتی در نظام آموزش و پرورش و اصلاح آنها بر اساس معیارها و شاخصهای اسلامی و علمی مدیریتی 9- طراحی سازوکارهای تخصصی برای بازبینی سند تحول بنیادین آموزش و پرورش بر اساس استلزامات بخش سوم فصل هشتم آن. 10- بررسی و ارائه راهکارهای ایجاد ظرفیت های قانونی به منظور افزایش حقوق و مزایای فرهنگیان. 11- رفع ابهام از برنامه هدایت تحصیلی در سال اول دوره دوم متوسطه و حل مشکلات و نارسایی های ناشی از اجرای آن در سال جاری. 12- پیگیری افزایش سرانه های پرداختی به مدارس و تامین منابع برای پرداخت آنها در سال جاری.
دیدگاه تان را بنویسید