مدارس و دریافت اجباری کمک اختیاری

روزنامه آرمان امروز - نگین باقری: گرچه هر سال مسئولان آموزش و پرورش در بازار داغ ثبت نام مدارس، یادآوری الزام آموزش رایگان را در بوق و کرنا کرده و به دفاع از حق تحصیل دانش‌آموزان، دریافت هر نوع وجهی از والدین را خلاف مقررات اعلام می کنند، اما انگار ریشه کنی دریافت وجه نقد از اولیای دانش‌آموزان در حد شعار باقی مانده است، چرا که برخی مدارس دولتی به اسم همیاری آن‌چنان اولیای دانش‌آموزان را به هر ترفندی نقره داغ می کنند که هر سال خانواده ها با شروع سال تحصیلی شاهد این داستان تکراری هستند، داستانی که سر دراز دارد و گویا قرار نیست که هیچ‌گاه به فصل پایانی خود برسد. «دولت موظف است وسایل آموزش و پرورش رايگان را برای همه ملت تا پايان دوره متوسطه فراهم سازد و وسایل تحصيلات عالی را تا سرحد خودكفایی كشور به طور رايگان گسترش دهد.» این اصل سی ام قانون اساسی است که در برخی مدارس رعایت نمی شود، چرا که فقط کافی است پای درد دل اولیای دانش‌آموزان بنشینیم تا متوجه شویم که این اصل در جامعه ما چه غریب مانده و آن‌چنان گرد فراموشی رویش نشسته که برخی مدارس دولتی به هر بهانه ای با برچسب مشارکت در امور مدرسه از خانواده ها پول دریافت می کنند؛ خانواده هایی که در بسیاری موارد با حداقل حقوق کارگری و گاهی با داشتن چند فرزند از پس هزینه های فرزندان محصل خود بر نمی آیند و تا اسم مهر را می شنوند،تن و بدنشان می لرزد و در این دغدغه غوطه ور می شوند که چگونه امسال نیز شرایط تحصیل را برای فرزندان خود مهیا کنند. از طرف دیگر هم مدیران مدارس کمبود بودجه را دلیل مشارکت در امور مدرسه می دانند و می گویند بدون کمک اولیا نمی توان امکانات را برای دانش‌آموزان فراهم کرد. حال در اینجا پرسشی که سال ها خاک خورده و بی پاسخ مانده است، جلوه گری می کند: آیا تاوان مشکلات مالی مدارس را باید خانواده دانش‌آموزان بدهند یا وزارت آموزش و پرورش کشور باید این مشکلات را به سمع و نظر مجلس برساند و کمبود بودجه را تامین کند؟ آیا رواست که اولیای دانش‌آموزان در مشکلات مالی آموزش کشور سهیم شوند و در کنار این همه هزینه های طاقت فرسای زندگی دغدغه آینده تحصیلی فرزندان خود را نیز با خود حمل کنند؟ این در حالی است که با زیر پا گذاشتن قانون همچنان برخی مدارس برای گرفتن هزینه از اولیای دانش‌آموزان پافشاری می کنند که در واقع این یک روی سکه است. روی دیگر آن برخورد بد کادر برخی از مدارسی است که در صورت عدم پرداخت روحیه دانش‌آموزان را به چالش کشیده و در برابر همگان غرور آنها را لکه‌دار می کنند و در این بین عده ای نیز به دلیل عدم تمکن مالی ممکن است برای همیشه قید تحصیل را بزنند و این‌گونه می شود که ستاد مبارزه با بی سوادی هیچ‌گاه نمی تواند به هدف خود برسد، چرا که هنوز اصل ۳۰ قانون اساسی تمام و کمال در ایران به مرحله اجرا در نیامده است. کمک کنید تا انضباطتان کم نشود الهه دانشور با داشتن دو فرزند که یکی از آنها محصل است، درباره هزینه متفرقه مدارس دولتی در گفت‌وگو با «آرمان امروز» می گوید: امسال دختر من به کلاس سوم می رود و در طول دو سال گذشته مدرسه او به عناوین مختلف مانند کمک به مدرسه و هوشمند کردن کلاس ها از ما تقاضای پول کرده است. از او می پرسیم که آیا پرداخت این هزینه ها اجباری است که می گوید: بله اجباری است. اگر دانش‌آموزان آن را پرداخت نکنند از انضباطشان کم می شود. او با بیان اینکه هر سال قیمت ها متفاوت است، ادامه می دهد: در طول سال قسط‌بندی می کنند تا زبان اولیا کوتاه شود و بالاخره به زور هزینه را از آنها می گیرند. پارسال این مبلغ ۱۰۰ هزار تومان بود و این برای خانواده هایی که چند فرزند محصل دارند و از پس این هزینه ها بر نمی آیند، بسیار سخت است. او اظهار می کند: علاوه بر این، معلمان نیز اول سال پول جایزه به مبلغ ۳۰ هزار تومان از هر دانش‌آموزی می گیرند تا آنها را در طول سال تشویق کنند. تازه پول کپی برگه های امتحانی یا برگه های آدینه که آخر هر هفته به دانش‌آموزان می دهند، جداست. کمک کنید تا کارنامه بگیرید لیلا حاتمی نیز پسرش امسال به کلاس هفتم می رود و در این باره به «آرمان امروز» می گوید: مدرسه دولتی فرزندم در ابتدای سال از اولیای دانش‌آموزان می خواهد که به دلخواه به مدرسه کمک کنند. اولیا هم با توجه به شرایط مالی خود اقدام به کمک می کنند، اما اجباری در این کار نیست و ما فقط پول کتاب و بیمه را پرداخت می کنیم. او ادامه می دهد: در حالی که مدرسه دولتی فرزندان دوقلوی برادرم که هر دو کلاس چهارم هستند، کمک به مدرسه را اجباری کرده است و پارسال فقط به دانش‌آموزانی که کمک کرده بودند کارنامه می داد. تازه سر کلاس ها اسامی دانش‌آموزانی که پول نداده اند نیز خوانده می شود، به گونه ای که والدین مجبورند که به دلیل خدشه دار نشدن روحیه فرزندان خود به مدرسه کمک کنند. در حالی که وقتی اسامی دانش‌آموزان سر کلاس خوانده می شود عواقب بدی به جای می گذارد و حال اگر خانواده ای نتواند کمک کند وضعیت بدتر می شود. اگر پول نداشته باشی بی‌سواد می مانی ندا عبداللهی نکو مادر دختری است که امسال به پیش‌دبستانی می رود. او در رابطه با هزینه های مدارس در گفت‌وگو با «آرمان امروز» می گوید: ما ساکن پرند هستیم. متاسفانه در این منطقه پیش‌دبستانی دولتی وجود ندارد و من مجبور شدم برای امسال یک میلیون و ۲۲ هزار تومان هزینه کنم تا فرزندم در پیش دبستانی غیردولتی ثبت نام شود. او با بیان اینکه ۱۰۰ هزار تومان هم برای سرویس ایاب و ذهاب پرداخت کرده‌ام، می افزاید: واقعا با این درآمدهای اندک هزینه تحصیل فرزندان به خانواده ها فشار می آورد، چون علاوه بر شهریه باید برای کیف، کفش، لوازم‌التحریر و روپوش آنها نیز هزینه کنیم. ندا با تمسخر ادامه می دهد: می گویند آموزش رایگان است، اما اگر پول نداشته باشی بی سواد می مانی. او بیان می کند: من یک برادر دارم که امسال به کلاس هشتم می رود. او هم مشکلات خودش را دارد و از آنجا که مدارس پنج شنبه ها تعطیلند، مدرسه دولتی او به عنوان کلاس های تقویتی از خانواده ها پول گرفته تا در این روز برای دانش‌آموزان کلاس دایر کند. در حالی که این کلاس ها همان برنامه درسی خودشان است و دانش‌آموزان چیز خاصی را آموزش نمی بینند. از او درباره مبلغ کلاس پنج شنبه ها می پرسیم که می گوید: تقریبا ۳۰۰ هزار تومان مبلغ این روز است و حضور دانش‌آموزان نیز در آن الزامی است. او با اشاره به اینکه دانش‌آموزان تا عید نوروز فرصت دارند این مبلغ را تسویه کنند، می گوید: این پول را می گیرند که حقوق معلمان را بدهند، چون روز تدریس معلمان شنبه تا چهارشنبه است و پنج شنبه ها روز تدریس آنها به حساب نمی آید. نظارت بازرسان بر ثبت نام مدارس یک عضو کمیسیون آموزش مجلس درباره شهریه مدارس در گفت‌وگو با «آرمان امروز» می گوید: در ایران چند نوع مدرسه اعم از دولتی، نمونه دولتی، شاهد، استثنائی، هیات امنایی و تیزهوشان وجود دارد. در ارتباط با بحث شهریه، مدارس دولتی موظف هستند که رایگان به دانش‌آموزان آموزش بدهند و بر اساس سیاست های دولت و وزارت آموزش و پرورش نباید هیچ شهریه ای را دریافت کنند. اسدا.. عباسی می افزاید: مدارس دولتی فقط حق دریافت هزینه سرویس، کتاب و بیمه را دارند، گرچه این مدارس اگر نیاز به کمک اولیا داشته باشند، می توانند در شروع سال تحصیلی با تشکیل انجمن اولیا و مربیان به صورت قانونی درخواست کمک از اولیا را داشته باشند. او ادامه می دهد: در مورد تخلفات برخی مدارس دولتی باید بگویم که آموزش و پرورش گزارش داده که افرادی به عنوان بازرس بر ثبت نام مدارس نظارت دارند و اگر تخلفی صورت گیرد حتما با مدیران برخورد می شود. او خاطرنشان می کند: من خودم بررسی کردم و با مدارس در ارتباط هستم. مدت هاست که این تخطی ها کمتر اتفاق می افتد، چون اگر مدیری مقررات را زیر پا بگذارد، از جانب آموزش و پرورش بازخواست شده و درج در پرونده‌اش می شود. به همین دلیل مدیران این کار را انجام نمی دهند. عباسی با اشاره به اینکه زمان ثبت نام فرزندم مدرسه او فقط هزینه کتاب و بیمه را از من گرفت، اظهار می کند: حالا اگر گزارش مردمی به دست ما برسد یا رسانه ها اعلام کنند که برخی مدارس دولتی کماکان از مقررات آموزش و پرورش تخطی می کنند، حتما در کمیسیون آموزش و تحقیقات پیگیری می کنیم تا با آنها برخورد شود، اما چیزی ثبت نشده و ما نمی توانیم در این زمینه اظهارنظری داشته باشیم.