سایه سنگین قاچاق بر بازار پوشاک

خبرگزاری مهر: نمایشگاه بین‌المللی تهران؛ سالن ۳۸ B تا روزگذشته میزبان چهارمین نمایشگاه پوشاک با عنوان «ایران مد» بود. نمایشگاهی که از ۱۳ تا ۱۶ شهریور برگزار شد و ۵۰ برند پوشاک ایرانی در آن شرکت و محصولات خود از شال و روسری و مانتو و کت و شلوار تا لباس شب و پوشاک بچگانه را ارائه کردند. اما برگزاری این‌گونه نمایشگاه‌ها تا چه اندازه در معرفی محصولات داخلی و حمایت از آن تاثیر می‌گذارد و مشکلات عمده تولیدکنندگان کدام است. ای پرسشی است که خبرنگار مهر با برخی تولیدکنندگان پوشاک حاضر در این نمایشگاه در میان گذاشت و پاسخ آنها را جویا شد. مجید افتخاری، استاد دانشگاه و صاحب یکی از برندهای داخلی شرکت‌کننده در نمایشگاه است. به گفته او، برگزاری نمایشگاه‌های این چنین به معرفی برندهای داخلی به توزیع کننده‌ها و عوامل فروش کمک می‌کند به شرط این که تبلیغات کافی وجود داشته باشد اما سیستم اطلاع رسانی نمایشگاه، به خاطر هزینه بالای تبلیغات بسیار ضعیف و ناامیدکننده است. به گفته او قاچاق پوشاک و واردات از مبادی غیرقانونی یکی از معضلات جدی تولیدکنندگان داخلی است که باید تدبیری برای کمرنگ کردن آن در نظر گرفته شود. یکی دیگری از مواردی هم که باید مورد توجه قرار بگیرد، وجود برندهای تقلبی است که هیچ کدام، مجوز قانونی ندارند. افتخاری معتقد است، حمایت از محصول ایرانی، نیازمند معرفی و تبلیغ و فرهنگسازی است. چراکه در همه این سال‌ها، رویکرد غلطی وجود داشته و براساس این رویکرد اشتباه، مردم ما تصور می‌کرده‌اند پوشاک ایرانی، بهتر از کالای خارجی است و تغییر این دیدگاه، نیازمند فرهنگسازی و صرف هزینه است. «دامپینگ» و لباس دست دوم به صنعت پوشاک ما آسیب زده است محسن خاضع هم بعنوان یکی دیگر از تولیدکنندگان لباس داخلی برگزاری نمایشگاه‌های پوشاک را در معرفی برندهای داخلی موثر می‌داند و می‌گوید: اگر زمان و مکان مشخصی برای این‌گونه نمایشگاه‌ها وجود داشته باشد، اتفاق خوشایندتری است. در همه جای دنیا هم، چنین است یعنی هر نمایشگاه در یک زمان و مکان معلوم برگزار می‌شود. بنابراین می‌توان وقت مشخصی را به «ایران مد» اختصاص داد و آن را به یک برند در حوزه مد و لباس تبدیل کرد. برندی که شرکت در آن، امتیاز و اعتبار است. به گفته این تولیدکننده پوشاک، محصول داخلی نیازمند معرفی و تبلیغ است در حالی که هزینه تبلیغات بسیار بالاست و تولیدکنندگان از عهده آن برنمی‌آیند. فضایی هم که در نمایشگاه به آنها اختصاص داده شده، محدود است و همه تولیدکنندگان پوشاک نتوانسته‌اند در چهارمین نمایشگاه «ایران مد» شرکت کنند. خاضع، گلایه‌های خود را این گونه ادامه می‌دهد: تنها سالن ۳۸B را به پوشاک ایرانی اختصاص داده‌اند و الن خلیج فارس و ۳۸A در اختیار چین و ترکیه است و پرسش این‌که اگر قرار است از تولید داخلی حمایت شود باید تولیدکنندگان داخلی در اولویت قرار بگیرند نه این که فضا آن قدر محدود باشد که همه آنها نتوانند در نمایشگاه شرکت و با شرکت کنندگان ارتباط برقرار کنند. او هم به مساله قاچاق اشاره می‌کند و آن را معضل لاینحل و همیشگی صنعت پوشاک ایران می‌داند و می‌گوید: قاچاق همیشه بوده و خواهد بود. ما با حضور و واردات قانونی لباس خارجی مخالف نیستیم اما فضایی را فراهم کنند تا پوشاک ایرانی به یک رقابت برابر با نمونه‌های مشابه خارجی بپردازد. برای مثال، تعرفه‌های گمرکی را کاهش دهند. اگر تعرفه بسیار بالای ملزومات و مواد اولیه‌ای که من تولیدکننده از چین و ترکیه وارد می‌کنم کاهش پیدا کند، قیمت تمام شده کالا پایین می‌آید و قابل رقابت با نمونه‌های ترک و چینی می‌شود. خاضع «دامپینگ» (عرضه محصول زیرقیمت) و فروش پوشاک دست دوم را از دیگر معضلات عمده صنعت پوشاک می‌داند و می‌گوید: وقتی لباس‌های «استوک» یا دست دوم چینی و هندی را سه دلار می‌خرند و ۳۰ دلار می‌فروشند و ادعا می‌کنند، ۷۰ درصد تخفیف داده و محصلات خود را به حراج گذاشته‌اند کدام مشتری از من تولیدکننده، محصولاتم را با ۲۰ درصد تخفیف خریداری می‌کند؟ از سوی دیگر هستند کسانی که با «دامپینگ» به بدنه نحیف تولید داخلی آسیب می‌رسانند. به این معنی که یک برندی وارد بازار می‌شود و کالاهای خود را زیر قیمت کارشناسی عرضه می‌کند تا رقبای ایرانی را از میدان به در کند و این مشکل هم از مسایل اساسی ما در این زمینه است که باید به آن توجه شود. شال و روسری چینی ما را زمین زده است اما مشکل قاچاق و واردات بی رویه کالای چینی و هندی و ترک تنها به تولیدکنندگان لباس برنمی‌گردد که تولیدکنندگان شال و روسری را هم به ستوه آورده است. لیلا نقشین از جمله شرکت‌کنندگان در چهارمین نمایشگاه «ایران مد» است که در زمینه شال و روسری فعالیت می‌کند. به گفته او وقتی روسری را از هند و چین وارد می کنند و به قیمت پنج هزار تومان می فروشند، جایی برای عرضه داخلی باقی نمی ماند. برای مردم رنگ و طرح و قیمت مناسب، مهم تر از جنس و کیفیت است. نقشین معتقد است: نمایشگاه‌های پوشاک به معرفی یک برند کمک می‌کنند و موجب می‌شوند تولیدکنندگان و عوامل فروش، بی‌واسطه یکدیگر را بشناسند و با هم ارتباط برقرار کنند. البته بهتر است که نمایشگاه‌ها، روال منظمی داشته باشند و به صورت فصلی برگزار شوند. او یکی از مشکلات برندهای ایرانی را عدم معرفی و تبلیغات می‌داند و می‌گوید: کشوری چون ترکیه به معرفی محصولات خود می‌پردازد، اما ما برندهای داخلی خود را معرفی و تبلیغ نکرده‌ایم. برای مثال چند روز دیگر نمایشگاه پوشاک کار خود را آغاز می‌کند در حالی که هیچ تبلیغ شایسته‌ای برای این نمایشگاه صورت نگرفته و این مسئله چندان که باید و شاید رسانه‌ای نشده است. مردم به محصول ایرانی اعتماد کرده‌اند بخشی از نمایشگاه «ایران مد» به نمایش چگونگی تولید نخ و پارچه اختصاص پیدا کرده است. حمید قبادی، دبیر کارگروه مد و لباس، پیش از این در پاسخ به خبرنگار مهر، مبنی بر این که چرا بخشی از نمایشگاه پوشاک به تولید نخ و پارچه اختصاص پیدا کرده گفته بود: ما یک فرآیند را مدنظر قرار داده‌ایم. این فرآیند از نخ تا محصول را دربرمی‌گیرد. در این نوع نمایشگاه‌ها باید زمینه حضور محصولات پیش و پس از لباس را شاهد باشیم. زمانی می‌توانیم بگوییم یک محصول صد در صد ایرانی است که نخ و پارچه آن هم در ایران تولید شود. برخی شرکت‌کنندگان نیز از فضای محدود نمایشگاه گله می‌کردند و براین باور بودند که بعضی تولیدکنندگان نتوانسته‌اند در نمایشگاه شرکت کنند. دبیر کارگروه مد و لباس کشور به این گلایه این گونه پاسخ می‌دهد که دوستان ما در اتحادیه تولید و صادرکنندگان پوشاک تلاش کردند تا بسیاری از برندها در این نمایشگاه حضور داشته باشند اما شرکت نمایشگاه‌ها و سازمان توسعه تجارت، به لحاظ فضا محدودیت‌های خاص خود را داشته‌اند. به گفته قبادی، در این نمایشگاه ۵۰ نماینده داخلی شرکت کردند. سالن خلیج فارس و ۳۸ A هم بخش نساجی را دربرگرفته و به نمایش ماشین آلات صنعتی و مراحل تولید پارچه پرداختند. اما شرکت کنندگان در بخش نساجی از سازمان توسعه تجارت مجوز گرفتند به هر حال اگر فضای بیشتری در اختیار تولیدکننده‌های داخلی قرار می‌گرفت، بهتر بود. اما همین هم نشان دهنده ظرفیت بالای کالای ایرانی در حوزه مد و لباس است. گویی مردم به محصول ایرانی اعتماد و تولیدکنندگان هم به موضوع طراح و ارتقای کیفیت توجه کرده‌اند. دبیر کارگروه مد و لباس همچنین به بالا بودن هزینه تبلیغات اشاره و بیان می کند: متاسفانه تبلیغات، در کشور ما بسیار گران است. البته اتحادیه صادرکنندگان پوشاک تلاش کردند با یک بازاریابی مویرگی از فروشندگان برای بازدید از نمایشگاه دعوت کنند. حضور مخاطبان خاص در این دوره، بیش از دوره های قبل بود.