آموزش و پرورش: هدایت تحصیلی را بررسی می‌کنیم

روزنامه ایران: دانش‌آموزان و خانواده‌های آنها آنقدر نسبت به موضوع هدایت تحصیلی دانش‌آموزان انتقاد داشتند که روز گذشته وزیر آموزش و پرورش با معاونان خود جلسه اضطراری گذاشت و از نزدیک در جریان مشکلات خانواده‌ها و دانش‌آموزان قرار گرفت. آن طور که معاون پرورش و مشاوره وزارت آموزش و پرورش می‌گوید: علی اصغر فانی در این نشست دستور داد تا ادارات آموزش و پرورش به طور جدی به وضعیت خانواد‌ه های معترض رسیدگی کنند و هیچ اجباری برای هدایت تحصیلی دانش‌آموزان انجام نشود. این تصمیم در حالی اعلام می‌شود که طی روزهای گذشته برخی از خانواده‌های دانش‌آموزان پایه نهم اعلام کردند: مدارس به اجبار دانش‌آموزان را به رشته کار و دانش یا هنرستان‌ها معرفی می‌کنند. این خانواده‌ها معترض‌اند که چرا نرم‌افزار هدایت تحصیلی آموزش و پرورش به اجبار و با وجود بی‌علاقگی دانش‌آموز و کسب معدل‌های بالا، فرزندان‌شان را ناچار می‌سازند تن به رشته‌هایی دهند که هیچ علاقه‌ای به آن ندارند. در این باره حمیدرضا کفاش به خبرنگار «ایران »پاسخ می‌دهد.

در هفته گذشته خیلی از خانواد‌ه ها با روزنامه ایران تماس گرفتند و گفتند که امسال آموزش و پرورش می‌خواهد به اجبار دانش‌آموزان ما را در رشته‌هایی ثبت‌نام کند که هیچ علاقه‌ای به آن ندارند. آیا این موضوع صحت دارد؟

آیین نامه هدایت تحصیلی مصوب شورای عالی آموزش و پرورش است که در اردیبهشت ماه امسال تصویب و به ادارات آموزش و پرورش ابلاغ شد. البته این موضوع جدید نیست و از دو سال قبل این موضوع مطرح شده است. فرآیند هدایت تحصیلی براساس دو شاخص سوابق‌ تحصیلی دانش‌آموز و بررسی‌های مشاوره‌ای، امتیازبندی و محاسبه شده است. مشاوران ما طی یک سال چندین ارزشیابی را از دانش‌آموزان گرفته‌اند، بر اساس این ارزشیابی ۳۵درصد امتیازات به سوابـــــــــــــــــق‌ تحصیلی دانش‌آموز تعلق می‌گیرد که شامل نمرات سه سال متوسطه اول می‌شود و ۶۵ درصد دیگر به بررسی‌های مشاوره‌ای که شامل شش بخش: نظر خود دانش‌آموز10 درصد، نظر اولیای او 5 درصد، نظر دبیران 10 درصد و نظر مشاور10 درصد به علاوه نمرات آزمون‌ سنجش استعداد 15 درصد و آزمون‌ رغبت دانش‌آموز 15 درصد محاسبه می‌شود. در برگه هدایت تحصیلی ۱۲ رشته‌ بر اساس اولویت‌بندی مشخص می‌شود ؛این اولویت‌بندی نشان می‌دهد دانش‌آموز در کدام رشته بالاترین امتیاز و در کدام رشته پایین‌ترین امتیاز را می‌گیرد. این ۱۲رشته در سه شاخه: نظری (ریاضی‌فیزیک، علوم‌تجربی، ادبیات‌وعلوم‌انسانی، علوم‌ومعارف‌اسلامی)، فنی‌وحرفه‌ای (صنعت، خدمات، کشاورزی وهنر) و کار و دانش ‌(صنعت، خدمات، کشاورزی و هنر) تقسم‌بندی می‌شوند. همچنین برای سنجش سوابق تحصیلی به همه دروس (بجز آمادگی دفاعی) ضریب تعلق می‌گیرد، این ارزشیابی به ما نشان می‌دهد دانش‌آموزان در چه رشته‌هایی استعداد دارند. ما علایق را در نظر می‌گیریم اما مهم ترین رویکرد این ارزشیابی استعداد دانش‌آموز است. با این همه اگر دانش‌آموزی بخواهد در رشته‌ای که استعداد آن را ندارد تحصیل کند ما هیچ ممانعتی نمی‌کنیم.

آیین نامه اردیبهشت ماه امسال تدوین شد چطور شما آن را در طول دو ماه اجرایی کردید؟

مسئولان ادارات آموزش و پرورش تست‌های استعدادیابی دانش‌آموزان را در طول سال تحصیلی طراحی کردند و آن را در اختیار دانش‌آموزان و خانواده‌های آنها قرار دادند. این موضوع در برنامه تحصیلی 95-94 وزارت آموزش و پرورش بود. آن‌طور نبود که یکدفعه و بدون برنامه بخواهیم کاری را برای یک میلیون و400 هزار دانش‌آموز انجام دهیم.

یعنی شما اطلاعات کامل را به خانواده‌ها درباره هدایت تحصیلی دادید؟

قبول دارم آن‌طور که باید در بین خانواد‌ه ها اطلاع‌رسانی نکردیم. شاید نبود اطلاع کافی موجب شده تا برخی از خانواد‌ه ها نسبت به هدایت تحصیلی موضع‌گیری کنند. این موضوع را بنده به عنوان مسئول قبول می‌کنم.

برنامه شما برای رسیدگی به اعتراض ها چیست؟ روز شنبه هم نشستی اضطراری با وزیر داشتید در جلسه، وزیر چه دستوری داد؟

اعلام می‌کنم هر خانواده‌ای اعتراضی داشته باشد به طور جدی بررسی می‌شود. در حقیقت یک توصیه نامه به خانواده‌ها دادیم. این البته فقط توصیه نامه است نه الزامی وجود دارد و نه اجباری. ما به خانواده‌ها درباره استعداد دانش‌آموزانشان می‌گوییم و این درنهایت خود آنها هستند که تصمیم می‌گیرند. بر اساس آمارهای موجود در وزارت آموزش و پرورش بیش از 80 درصد دانش‌آموزان هدایت تحصیلی شدند. برخی خانواده‌هایی که اعتراض داشتند هم به مشاوران مدارس مراجعه کردند و ارزشیابی فرزندانشان را دیدند و قبول کردند که فرزندشان هدایت تحصیلی شود. ما به همه خانواده‌ها می‌گوییم که بر اساس معدل برای دانش‌آموزانشان انتخاب رشته نکنند.

آقای وزیر هم در نشست خود تأکید داشتند که در هر استان و منطقه در ادارات مشاوران کمیته هدایت تحصیلی تشکیل شود تا به موارد خاصی که گله‌مند هستند رسیدگی کنند. این اختیار از سوی وزیر به ما داده شده تا به موارد خاص رسیدگی کنیم. فکر می‌کنیم تا هفته آینده این مشکل حل شود. ما هم از خانواد‌ه ها می‌خواهیم که صبور باشند.

یعنی انتخاب اول دانش‌آموزان در کل کشور رشته علوم تجربی است؟

خراسان جنوبی، مرکزی، مازندران و قم تاکنون مراجعاتی داشتند.

چرا گفته می‌شود همه به اجبار وارد رشته هنرستان یا کار و دانش می‌شوند؟

این موضوع اصلاً صحت ندارد. ما آن را تأیید نمی‌کنیم.

مسئولان آموزش و پرورش اعلام کردند برای توزیع متوازن رشته‌ها از امسال این اقدام اجرایی می‌شود تا جایی که 48 درصد دانش‌آموزان باید وارد هنرستان و مابقی وارد دبیرستان شوند؟

درباره توزیع متوازن رشته‌ها مصوبه داریم. ببینید تکالیف برنامه پنج ساله توسعه به ما می‌گوید که رشته‌های تحصیلی را متوازن کنیم. همچنین سند تحول بنیادین هم این موضوع را به ما تأیید می‌کند که هدایت تحصیلی دانش‌آموزان به گونه‌ای باشد که بتوانند بر اساس همان رشته وارد بازار کار شوند. ما هم در شورای عالی آموزش و پرورش توسعه متوازن رشته‌ها را در هر استان مورد بررسی قرار دادیم و ترسیم کردیم که هر استان چه درصدی و چگونه دانش‌آموز در هر رشته جذب کند. این موضوع هم براساس آینده شغلی و کاری هر استان ترسیم شده است.