ماجرای شهریه‌‌های کلان ابرقدرت‌های مدارس

خبرگزاری تسنیم: آموزش‌ و پرورش امسال برای نخستین بار شهریه مدارس غیردولتی را در اسفند ابلاغ کرد. آن گونه که آموزش و پرورش اعلام کرده است بیشترین شهریه دریافتی در دوره ابتدایی 5 میلیون و 579 هزار تومان در منطقه 3، 6 میلیون 700 هزار تومان برای دوره متوسطه اول و 9 میلیون 636 هزار تومان برای پیش دانشگاهی است همچنین بیشترین ارقام شهریه مربوط به مناطق یک تا سه است. آن گونه که ظاهر قضیه نشان می‌دهد تمام مدارس غیردولتی شهریه مصوب را رعایت می‌کنند و تخلفی در این رابطه صورت نمی‌گیرد اما مُشکل از آنجا شروع می‌شود که این مدارس به بهانه‌های مختلف از جمله هزینه ناهار، لباس، فوق برنامه و اردوهای علمی و تفریحی چند برابر شهریه مصوب را از خانواده‌ها دریافت می‌کنند. اگر چه علی اصغر فانی وزیر آموزش و پرورش مدارس متخلف را به لغو مجوز و تعطیلی تهدید کرده است و اسفندیار چهاربند مدیرکل آموزش و پرورش شهر تهران نیز از خانواده‌ها خواسته در صورت مشاهده تخلف آن را گزارش دهند‌ اما هنوز هم مدارس غیردولتی قدرتمندی هستند که ثبت‌نام در آنها بسیار دشوار و هزینه‌های دریافتی نیز مطابق با ارقام مصوب اعلام شده از سوی آموزش و پرورش نبوده و چندین برابر بالاتر است. در این رابطه با رضا نهضت کارشناس آموزشی به گفت‌‌وگو پرداختیم. رضا نهضت، کارشناس آموزش و پرورش در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم درباره شهریه مدارس غیر دولتی گفت: برای بررسی شهریه این مدارس، ابتدا باید توجه داشته باشیم که این مدارس، در یک سطح نیستند. تعدادی از این مدارس، که البته زیاد هم نیستند، در سطح مدارس تیزهوشانند و به واسطه برنامه‌های آموزشی و تربیتی خاص و ویژه‌ای که ارائه می‌کنند و نیز به واسطه گزینش دانش‌آموز، همواره متقاضی فراوانی دارند و بسیاری از خانواده‌هاحاضرند شهریه‌های بالای آنها را حتی به قیمت سختی خودشان بپردازند. وی افزود: معمولاً آنچه که به عنوان شهریه مصوب مدارس غیر دولتی و با توجه به درجه مدرسه و تملک اجاری یا شخصی ملک مدرسه، اعلام می‌شود شهریه‌ای حداقلی است به این معنا که این مبلغ برای برگزاری کلاس‌های درسی و احتمالاً چند ساعت برنامه فوق العاده و بیشتر از مدارس دولتی، در نظر گرفته شده است. این کارشناس آموزش و پرورش گفت:‌ اما در کنار این شهریه مصوب، کمک‌های مردمی هم در نظر گرفته می‌شود که بیشترین علت بالا رفتن شهریه این مدارس، به واسطه این کمک‌های مردمی است. مثلاً مدرسه‌ای، برای برگزاری اردوهای آموزشی و تربیتی یا برنامه‌های مختلفی که برای دانش آموزان در طول سال در نظر می‌گیرد، ممکن است مبلغی حتی دو سه برابر شهریه مصوب دریافت کند. نهضت با بیان این که هزینه غذا و هزینه سرویس هم این مبلغ را بالاتر می‌برد، افزود: البته در مدارسی که ذکر کردم، به علت کیفیت بالای آموزشی و تربیتی، اولیاء حاضرند حتی چند برابر شهریه مصوب را بپردازند. این مدارس مشکلی به نام ورودی دانش آموز ندارند. وی اضافه کرد: بیشتر مشکل، به مدارس درجه دوم غیر دولتی، که تعداد آنها بیشتر از دسته اول است، برمی‌گردد. این مدارس، اولاً به خاطر ورودی کم دانش‌آموز و نیز نداشتن کیفیتی بالاتر از مدارس دولتی، ممکن است برای سود بیشتر، از هر روش غیر اخلاقی، برای دریافت شهریه استفاده کنند. در واقع این مدارس، به مقداری که هزینه دریافت می‌کنند، خدمات ارائه نمی‌کنند و به عبارتی کم‌فروشی می‌کنند. نهضت با بیان این که مهمتر از شهریه مدارس غیر دولتی، نحوه نظارت بر این مدارس است، افزود: متأسفانه، برخی مدارس درجه دوم غیر دولتی، ممکن است برای جذب دانش آموز به دادن آمار دروغ و کذب روی بیاورند. بسیاری از این مدارس را می‌بینیم که بهترین رتبه کنکورشان، بالاتر از دو هزار بوده است، اما برای جذب مشتری و فریب افکار عمومی، اعلام می‌کنند که تمام فارغ التحصیلانشان در دانشگاه‌های دولتی پذیرفته شده‌اند یا مثلاً ممکن است برای موفق نشان دادن دستاوردهای مدرسه، معلمان را مجبور به دادن نمره‌های غیر واقعی بکنند و برخی از معلمان هم برای ادامه کار محبور به این کار شوند. وی اضافه کرد: دست کاری در لیست نمره‌ها، دادن سوالات امتحانی به دانش آموز و مواردی از این دست از دیگر کارهایی است که متاسفانه در برخی از این مدارس دیده می‌شود. نهضت با اشاره به برخی دیگر از این تخلفات گفت: مثلاً یکی از تخلفات و فریب‌هایی که این روزها به وفور دیده می‌شود این است که برخی از این مدارس، سؤالات موسسه‌های برگزار کننده آزمون‌های تستی را زودتر در اختیار دانش‌آموزانشان قرار می‌دهند و بعد از اعلام نتایج عنوان می‌کنند که دانش آموزان مدرسه ما موفق شده‌اند، رتبه بالایی در این آزمون کشوری به دست آوردند! این کارشناس آموزش‌وپرورش در پاسخ به این پرسش که آیا نظارتی بر این تخلفات هست یا خیر، افزود: البته در هر منطقه‌ای یک یا دو نفر به عنوان کارشناسان مدارس غیر دولتی هستند، اما معمولاً تا موقعی که شکایت از طرف اولیاء نباشد، دخالتی در مدارس نمی‌کنند. وی اضافه کرد: چنان که برخی کارشناسان آموزشی پیشنهاد داده‌اند، بهتر است در خصوص مدارس غیر دولتی آسیب شناسی صورت بگیرد و محاسن و معایب آن ارزیابی شود و بر تقویت محاسن احتمالی افزوده و از معایب احتمالی آن کاسته شود. نهضت در پاسخ به این پرسش که نظرتان درباره طرح خرید خدمات آموزشی، که در این دوسال انجام شده است، چیست، گفت: اگر گفته‌های فانی را از همان ابتدای وزارت دنبال کرده باشید، می‌بینید که هدف اصلی این طرح، پُر کردن صندلی‌های خالی مدارس غیردولتی بوده است یعنی از پول دولت برای پرکردن این صندلی‌ها هزینه شده است. این که برای توجیه این طرح عنوان می‌کنند که هدف اصلی کیفیت بخشی بوده است، به نظر من صادقانه نیست. به خصوص که اخباری هم که به گوش می‌رسد، این است که نه تنها این طرح، بر کیفیت نیفزوده، بلکه با به کارگیری برخی معلمان غیر وارد و با حداقل حقوق، حتی کمتر از حقوق کارگری، چه بسا از کیفیت آموزش پرورش هم کاسته باشد.