دیدگاه مشاور رتبه های تک رقمی درباره کتاب های کنکور چیست؟

رجا: در حالیکه بازار فروش کتابهای کنکور داغ داغ است، این پرسش کلیدی مطرح می شود که آیا استفاده از این کتاب‌ها، تاثیری هم در قبولی داوطلب یا کسب رتبه های برتر در کنکورسراسری دارد یا خیر؟ این‌که کتاب‌های کنکور خوب است یا بد، سوالی است که ممکن است هر فردی با توجه به تجربه یا منفعتی که در این کار دارد، به آن پاسخی متفاوت بدهد. سازمان سنجش که معتقد است، مطالعه کتاب‌های درسی برای کسب نتیجه مطلوب در کنکور سراسری کفایت می‌کند. اما ناشرین کتابهای کنکور معتقدند، این کتاب‌ها نقش بسیار مهمی در موفقیت دانش آموزان خواهند داشت. از سوی دیگر، داوطلبان کنکور نیز هریک نظرات خاص خودشان را دارند، برخی ها تاثیر مثبت استفاده از این کتابها را تایید و برخی نیز آنرا رد می کنند. اما دیدگاه سیناتهرانی مشاور رتبه های برتر در این زمینه چیست؟ آیا از نگاه این مشاور صاحب سبک کنکورکه دانش آموزانش، بیش از هفتاددرصد رتبه های زیر صد آزمون سراسری نودوچهار را از آن خود کرده اند، استفاده از کتاب های کنکور مفید است یا خیر؟

سینا تهرانی که با دیدگاههای علمی خود، نگرش متفاوتی را نسبت به علم مشاوره تحصیلی در محافل آموزشی ایجاد کرده است، به رجانیوز گفت: بنده بارها در مصاحبه های مختلف عرض کرده ام که مطالعه صحیح کتابهای درسی در کنار حل تستهای کنکورهای سراسری گذشته، برای موفقیت در کنکور و حتی کسب رتبه های تک رقمی و دو رقمی کافی است. البته به شرط آنکه دانش آموزان از معلمین یا مشاورین خود، روش مطالعه صحیح منطبق با تفکر طراحان سوالات کنکور سراسری را آموخته باشند، تا بتوانند مطالب درسی را به صورت مفهومی و به شیوه طراح سوالات آزمون سراسری درک کنند و فقط به حفظ کردن مطالب اکتفا نکنند، در اینصورت پاسخگویی به تست های سراسری امری ساده و روان خواهد شد.

آیا فرضیه طرح سؤال از خارج از کتاب درسی صحّت دارد؟

رجانیوز از سیناتهرانی پرسید، بحثی که در اینجا مطرح می‌شود این است که برخی از داوطلبان معتقدند چون در کنکورهای مختلف، گاهی سوالات از منابع غیردرسی انتخاب می‌شود، پس خواندن کتاب‌های کمک آموزشی و تستی می‌تواند این خلأ را پوشش بدهد. ولی سینا تهرانی این نظر را قبول ندارد و تاکید می‌کند، امکان ندارد در کنکورهای سراسری، سوالی غیر از منابع درسی مشخص شده مطرح شود، این دیدگاه اشتباه برخی از دبیران از آنجا ناشی می شود که آنها روش تفکر و ایده یابی طراح کنکور را نمی شناسند. به عنوان مثال طراح، کلیدواژه خاصی را برای طرح سوال مدنظر قرار می دهد و از آن سوال طرح می کند حال یک دانش آموز موفق می بایست مهارت لازم در شناسایی کلیدواژه ها را قبل از حضور در سرجلسه کنکورسراسری از دبیر یا مشاور خود آموخته باشد، در غیراینصورت با سؤالی مواجه می شود که به ظاهر خارج از کتاب آمده است اما در حقیقت دقیقاً از متن کتاب درسی طرح شده ولی چون طراح به آن شاخ و برگ داده ، بنابراین به این سادگی ها قابل تشخیص نیست و فقط دانش آموزی که روش صحیح مطالعه را می داند، قادر به پاسخگویی آن خواهد بود.

آیا از نظر سینا تهرانی کتاب کنکور بد است یا خوب؟

سینا تهرانی نفس استفاده از کتابهای کنکور را رد نمی کند، او در این رابطه به رجا می گوید: از آنجایی که اغلب کتاب‌های درسی، ادبیاتی ساده و روان ندارند، استفاده از کتاب های کمک آموزشی ای که همان مطالب علمی را به صورت ساده‌تر تشریح کرده باشند، نه تنها بد نیست، بلکه مفید هم است.

این مشاور سرشناس در ادامه گفتگوی خود با رجانیوز، به نقاط ضعف کتابهای کنکور و نیز مولفه های کلیدی مؤثر در انتخاب بهترین کتابهای کنکور اشاره می کند.

ظاهر جذاب و قطور بودن کتاب

امروزه انواع و اقسام کتابهای آمادگی برای کنکور در بازار یافت می شود، کتابهایی که ناشرین شان برای افزایش حجم آن با یکدیگر رقابت می کنند، سینا تهرانی معتقد است: بسیاری از دانش آموزان تصور می کنند اگر کتابی در کنار ظاهر جذاب و فریبنده اش، قطور نیز باشد، حتماً کتاب خوبی است زیرا تعداد صفحات بالا، دربرگیرنده کلیه نکات مورد نیاز برای کنکور است اما این داوطلبین عزیز نمی دانند که قطور کردن کتابهای کمک آموزشی، امری تجاری است و صرفاً با هدف فروش بیشتر انجام می گیرد و به هیچ عنوان نشان دهنده جامعیت آن کتابها نیست. لذا بدیهی است با وقت محدودی که داوطلب برای آماده سازی خود جهت شرکت در کنکورسراسری دارد، مطالعه چنین کتبی فقط اتلاف وقت و انرژی است و نتیجه چندانی دربرنخواهد داشت.

آب بستن در کتب کنکور ( درسنامه های کم ارزش یا طولانی)

سینا تهرانی به رجا گفت: شاید بتوان یکی از امتیازات مثبت برخی از کتابهای کنکور را در نوع بیان ساده و روان مطالب و مفاهیم کتب درسی دانست. زیرا حقیقتاً بیشتر کتاب‌های درسی، ادبیاتی پیچیده و نامفهوم دارندريال در حالی که کتاب‌های کنکور همان مطالب علمی را به صورت ساده‌تر تشریح کرده و با زبانی راحت تر با داوطلبان حرف می‌زنند اما این نقطه مثبت نباید با تشریح بیش از حد و به اصطلاح آب بستن در کتاب ، باعث ایجاد دلسردی، بی انگیزگی، خستگی ، ناامیدی و اتلاف وقت داوطلب کنکور گردد. ضمن آنکه در برخی از موارد نیز کتبی منتشر می شود که درسنامه هایش یا بیش از حد خلاصه است و یا نوع بیان آن حتی از کتابهای درسی نیز سخت تر و پیچیده تر است که این مسأله نیز می تواند دانش آموزان را با مشکل مواجه سازد.

اشتباهات علمی سهوی یا عمدی

قای تهرانی ضمن انتقاد از برخی از مؤلفین کتابهای کنکور گفت: متأسفانه برخی از مؤلفین در نشر کتابهای کنکور با اعمال نظرات شخصی خود، به دانش آموزان ضربه وارد کرده اند، به عنوان مثال مؤلفی که اقدام به نوشتن کتاب دین و زندگی نموده با اعمال تغییرات شخصی در چندین تست سراسری؛ هم بار علمی تست را از بین برده است و هم در کمال ناباوری به یکباره شاهد آن هستیم که بیش از یک گزینه تست صحیح است، اما نویسنده محترم کتاب، به دلیل عدم تسلط بر آن درس و یا بی دقتی به این نکته توجه ننموده که تغییرات اعمال شده توسط وی، تست را از حالت استاندارد خود خارج کرده است، همین مسأله باعث گردیده تا دانش آموزی که آن کتاب و تستهایش را مطالعه و بررسی کرده است، شش تست کنکور سراسری را به اشتباه پاسخ دهد. ضمن آنکه در برخی از مواقع نیز پافشاری مؤلف بر نظرات شخصی خود در برخی از مباحث و رد نظرات طراح آزمون سراسری ، باعث شده تا دانش آموزان در سر جلسه آزمون سراسری، دچار یک سردرگمی و دودلی در انتخاب گزینه صحیح شوند که بنده این مسأله را نه تنها در برخی از کتب کنکور بلکه در آزمون های آزمایشی تعدادی از مؤسسات دیده ام.

پرسش های چهارگزینه ای غیراستاندارد

از نگاه سیناتهرانی چند فرضیه در طراحی تستهای تألیفی در کتب کنکور مطرح است، فرضیه اول ویژه مؤلفینی است که یا تسلط کافی بر درس مورد نظر خود نداشته و یا شناخت چندانی نسبت به سبک سؤالات کنکورسراسری ندارند، لذا در کتاب خود، خط به خط کتاب درسی را بصورت پرسش های چهارگزینه ای درآورده اند و تصور کرده اند با طرح تستهای بیشمار می توانند باعث موفقیت دانش آموزان شوند، از نظر این نویسنده ساده لوح، تک تک کلمات آن کتاب درسی مهم است، به قول یکی از دبیران سابقم حتی واو آن هم مهم است. حال آنکه این روش مؤلف، کاری بسیار خطرناک بوده و باعث اتلاف وقت دانش آموزان و ایجاد ازهم گسیختگی ذهنی نسبت به مباحث مختلف کتب درسی می شود بگونه ای که داوطلب قادر به ارتباط مفاهیم برای پاسخگویی به سوالات کنکور سراسری نخواهد بود.

فرضیه دوم آنکه برخی از مولفین که آنها نیز از سطح علمی بالایی برخوردار نیستند، از روی تستهای سراسری سالهای قبل تست های مشابه ایجاد می کنند و بعد از برگزاری کنکور سراسری با نهایت اعتماد به نفس کاذب در چاپ جدید کتاب خود مدعی می شوند که مثلا فلان تستهای کنکور سراسری امسال از روی تستهای تألیفی آنها آمده است، حال آنکه از نظر بنده امکان ندارد طراح با تجربه و بسیار با دانش کنکور تا این حد در طراحی سؤال ناتوان شده باشد که بخواهد از تستهای کتابهای این مولفین استفاده کند، بلکه برعکس اتفاقی که در اینجا افتاده این است که آن مؤلف عزیز و به اصطلاح زرنگ، در واقع از تستهای سالهای قبل طراح کنکور سراسری تقلید نموده و تست مشابه ایجاد نموده است.

فرضیه سوم ویژه دبیران زبده و با دانشی است که بنده شخصاً ارادت خاصی به آنها دارم ، زیرا این افراد متعهد با مطالعه و بررسی دقیق سوالات کنکور، ایده ها و مفاهیم کلیدی طراحان را بخوبی شناسایی کرده اند و با بهره گیری از آن ایده ها ، اقدام به طراحی سوالات تألیفی استاندارد و با کیفیت در کتابهای خود نموده اند. اما متأسفانه تعداد این دبیران بسیار اندک است.

فرضیه چهارم که فرضیه ای منسوخ می باشد این است که برخی از نویسندگان کتب کنکور معتقدند هرچقدر دانش آموزان پرسش های تستی سخت تری حل کنند، موفق تر هستند به همین دلیل در کتب خود اقدام به طراحی تستهایی سخت تر از سطح استاندارد پرسش های آزمون سراسری می نمایند که این نیز مشکلات خاص خود را دارد و ذهن دانش آموز را در سر جلسه کنکور به بیراهه می کشاند و حتی در بسیاری از مواقع باعث شده دانش آموز تصور کند روشش در حل سریع تستهای سراسری و رسیدن به پاسخ اشتباه است و به نظرش نباید آن تست سراسری اینقدرها هم راحت حل شود و همین امر باعث گردیده درصد خطاهایش به شدت افزایش یابد.

پاسخ های تشریحی طولانی

سیناتهرانی به رجانیوز می گوید: بسیاری از مؤلفین یا از روی ناآگاهی و عدم تسلط بر مباحث درسی و یا از روی عمد اقدام به ارائه پاسخ های تشریحی طولانی به پرسش های تستی می نمایند. او در ادامه افزود: بررسی های دقیق بنده و همکارانم بر روی پاسخ هایی که برخی از این مؤلفین به تستهای سراسری داده اند، نشان می دهد که در بسیاری از مواقع نویسنده کتاب، تسلط کافی بر مباحث آن درس نداشته و به همین دلیل سوال را با روشی تشریحی و وقتگیر حل کرده است. در بسیاری از مواقع نیز مؤلف از سطح علمی بالایی برخوردار بوده اما چون تدریس خصوصی و گروهی نیز دارد، از ارائه روشهای کوتاه مبتنی بر مفاهیم کتب درسی خودداری کرده است تا به قول عوام فوت های کوزه گری اش لو نرود.

راهکارهای تستی بی پایه و اساس

از نگاه سینا تهرانی ، متأسفانه مشکل بسیاری از کلاس های کنکور و حتی بسته ها آموزشی به داخل کتابهای کنکور نیز رسوخ کرده است، بگونه ای که برخی از مؤلفین از روشهایی برای پاسخگویی به تستها استفاده کرده اند که پایه و اساس علمی ندارد و ذهن دانش آموز را پر می کنند از فرمولهای تستی ای که بگونه ای زیرکانه، روش سازی شده اند. این متخصص برجسته در زمینه شگرد فریبکارانه روش سازی که بیشتر در بسته های آموزشی کنکور بکار می رود، گفت: به عنوان مثال دبیر فیزیکی مدعی است که روشهایی بسیار کوتاه و مفهومی در حل سوالات کنکور ارائه می دهد، روش او به اینصورت است که ابتدا منتظر می شود تا کنکور سراسری برگزار شود، سپس می رود آن تستها را بررسی کرده و برای هر تست یک روش سریع اما غیرعلمی می سازد، سپس می گوید من همه تستهای فیزیک کنکورسراسری امسال را در کوتاهترین زمان ممکن و به شیوه های مخصوص به خود برای شما حل می کنم، حال داوطلبان کنکور تصور می کنند با تکیه بر آن روشهای بی پایه و اساس در سر جلسه کنکور سراسری قادر به پاسخگویی سریع به تستهای فیزیک خواهند بود، اما به یکباره غافلگیر می شوند، زیرا این تستها دیگر با روشهای حل تستهای سال قبل، قابل حل نیست.این ماجرا در دروس دیگر نیز اتفاق می افتد. سیناتهرانی در ادامه به رجانیوز گفت: اگر آن دبیر محترم فیزیک و دبیران این چنینی راست می گویند، تشریف بیاورند بنده تستهای سراسری بسیاری در اختیارشان قرار بدهم که هیچکدام با روشهای آنها قابل حل نباشد. در حالیکه همین تستها صرفً با شیوه ای که مبتنی بر تفکر طراحان کنکورسراسری است و به شدت متکی بر فرمولها و مفاهیم کتابهای درسی است، بسادگی و حتی سریع تر از روش این آقایان قابل حل می باشد.

از دیدگاه این مشاور سرشناس، مشکل دیگر روش نادرست و غیرعلمی روش سازی این است که شما مجبور هستید،نکات و فرمولهای تستی غیرعلمی بسیار زیادی را به حافظه خود بسپارید که قطعاً در شرایط پراسترس جلسه کنکور سراسری ، یا بسیاری از آنها را به یادنخواهید آورد و یا با یکدیگر اشتباه خواهید گرفت.