ماجرای مکمل های غذایی آمریکایی

خبرگزاری مهر: دکتر رسول دیناروند در چهارمین همایش کشوری آزمایشگاه های برتر که صبح امروز در تالار ابوریحان دانشگاه شهید بهشتی برگزار شد، بر لزوم اطمینان بخشی به مردم در خصوص صحت و سلامت کالاهای حوزه سلامت موجود در بازار تاکید کرد و افزود: در این مسیر نمی توان آزمایشگاه های کنترل کیفیت را حذف و یا نادیده گرفت و از سوی دیگر وجود آزمایشگاه ها به تنهایی نمی تواند تضمین کننده کیفیت کالاها باشد بلکه روش تولید، مواد اولیه و کیفیت تولید نیز نقشی اساسی دارد اما این آزمایشگاه ها هستند که بر این کالاها نظارت می کنند. وی یکی از معضلات اصلی سازمان غذا و دارو را وجود افراد متقلب عنوان کرد و گفت: عرصه تولید از پیشرفت های علم و فناوری بهره مند شده و همزمان با آن، اهل تقلب نیز نه در ایران بلکه در تمام دنیا از این پیشرفت ها استفاده نادرستی می کنند و هنر آنها کاهش دادن قیمت است که با سود بیشتر برای تولید کننده همراه است. دیناروند با بیان اینکه شناسایی محصولات تقلبی با توجه به مجهز بودن و تبحر اهل تقلب، برای آزمایشگاه ها و دستگاه های ناظر بسیار دشوار است، افزود: در برخی موارد شاهدیم که دستگاه های ناظر حتی از متقلبان عقب می افتند و به عنوان نمونه برخی از محصولات اگر به صورت درست تولید شود قیمتی معادل ۵ هزار تومان دارد در صورتی که قیمت آن محصول در بازار ۱۰۰۰ تومان است و یا یک فرآورده گوشتی که ۳۰ درصد گوشت دارد و باید حداقل ۶ هزار تومان باشد اما با قیمت ۲۰۰۰ تومان در بازار عرضه می شود و این هنر متقلبان است. رئیس سازمان غذا و دارو اظهار داشت: افراد متقلب قیمت محصولات را بسیار کاهش می دهند و در برخی از موارد آزمایشگاه ها نیز موفق به شناسایی آن نمی شوند اما لازم است تا آزمایشگاه ها را در حوزه نیروی انسانی، تجهیزات و فناوری های جدید، روش های جدید آنالیز مواد و ارتباط بیشتر با نهاد ها و موسسات معتبر خارجی، تقویت کنیم. دیناروند اظهار داشت: ممکن است گاهی اوقات تقلبات آسیب زیادی جز به جیب مردم نرسانند اما گاهی اوقات شاهد آسیب های خطرناک و کشنده برای مردم هستیم به عنوان نمونه در مواردی مانند تخلف در روغن زیتون که روغن آفتابگردان و یا سویا را بجای روغن زیتون به مردم می فروختند به جیب مردم آسیب می رسد و نگرانی آن کمتر از مواردی مانند استفاده از ملامین در شیرخشک در کشور چین است. وی با اشاره به وجود آلاینده های زیادی از جمله بیولوژیک، شیمیایی و معدنی در محصولات اظهار داشت: برخی از آلاینده به دلیل دستکاری های تولید کننده به منظور افزایش تولید و برخی نیز به صورت غیر عمد انجام می شود که در آن قصد و غرضی نیست اما هر دوی آنها باید شناسایی شود. دیناروند افزود: برای افزایش تولید فرآورده های کشاورزی، از سم و کود استفاده می شود که اثرات مخربی به همراه دارد و در صورتی که آلاینده های آن از حد مجاز فراتر رود، خطرناک است بنابراین تلاش برای افزایش تولید و کاهش قیمت تلاش در جهت افزایش آلاینده ها است. رئیس سازمان غذا و دارو با بیان اینکه آزمایشگاه ها کمک زیادی به ما در شناسایی آلاینده می کنند، افزود: آزمایشگاه ها باید بتوانند با امکانات جدید و با تخصص و تلاش های خود این اطمینان را در مردم ایجاد کنند که می توانند آلاینده های متعدد مانند فلزات سنگین، سموم و میکروب ها را به موقع شناسایی و از سلامت مردم حفاظت کنند. دیناروند در ادامه به معضلات افزودنی های غیر مجاز و افزایش مصرف آن در دوران حاضر اشاره کرد و ادامه داد: برای بهبود طعم، رنگ و ماندگاری یک محصول، افزودنی های غیر مجاز به آن اضافه می شود به عنوان نمونه عمر یک دوغ باید مثلا یک ماه باشد اما این دوغ پس از گذشت یک سال کمامان به همان شکل روز اول باقی می ماند. وی گفت: از دانش امروزی در راهی استفاده می شود که رنگ و طعم و ماندگاری محصولات افزایش می یابد به عنوان نمونه فرآورده گوشتی تولید می شود که به هیچ عنوان گوشتی در آن وجود ندارد و یا از رنگ های غیرمجاز به جای زعفران استفاده می شود. دیناروند با خطرناک دانستن برخی از مواد افزودنی غیر مجاز، خاطر نشان کرد: بسیاری از این مواد افزودنی به جز میکروب ها که منجر به مسمومیت می شوند، خطر فوری ندارند بلکه دارای اثر تجمعی هستند که آزمایشگاه می توانند به کمک مردم بیاید تا تقلب ها را شناسایی کند. وی افزود: یک تولید کننده ادعا می کند که داروی طبیعی تولید می کند که یک دروغ است و برای اثر بخشی فوری به آن داروی شیمیایی اضافه کرده است و یا یک تولید کننده ادعا می کند داروی طبیعی کاهش اشتها و لاغری تولید می کند اما یک ماده غیر مجاز ضد اشتها که مورد تأیید هم نیست و برای سلامتی مضر و برای برخی از افراد کشنده است، به این دارو اضافه می کند. معاون وزیر بهداشت با اشاره به مطالعه ای که در سال گذشته در آمریکا در خصوص مکمل های غذایی انجام شده بود، تشریح کرد: ۷۰ درصد مکمل های غذایی موجود در بازار آمریکا ادعای نادرستی داشتند به این معنی که ادعا کرده بودند که محصولی ۱۲۰ میلی گرم از یک ماده را دارد در حالی که پس از آزمایش، این میزان ۶۰ درصد بود و یا از فرآورده های غیرمجاز استفاده کرده بودند. دیناروند شناسایی فساد در مواد غذایی را برای آزمایشگاه ها مهم دانست و افزود: شناسایی این فسادها با روش های تجزیه دستگاهی، میسر است که باید بیش از گذشته تجهیز شویم. وی افزود: با کمک معاونت علمی و فناوری رئیس جمهوری از سال گذشته یک پروژه سنگین را تعریف کرده ایم تا بتوانیم با سرعت و دقت تقلب ها، آلاینده ها و فسادها را شناسایی کنیم. رئیس سازمان غذا و دارو بر ضرورت ایجادشبکه برای آزمایشگاه های کشور تأکید کرد و افزود: در سال ۵ هزار نمونه در آزمایشگاه های مرجع، ۲۵۰ هزار نمونه در آزمایشگاه های شبکه دانشگاهی و ۷۰۰ هزار نمونه در آزمایشگاه های مجاز و همکار که شامل بخش دولتی و خصوصی است، آزمایش می شود که بسیار وسیع است اما هر کدام از آنها به صورت جزیره ای عمل می کنند. دیناروند افزود: شبکه آزمایشگاهی ما شامل مرجع، دانشگاهی، خصوصی، مجاز و همکار، تمام اطلاعات و آزمایش های خود را در سامانه ای که تا سال آینده راه اندازی می شود ثبت می کنند تا علاوه بر مبنایی برای برنامه ریزی مسوولان، مرجعی برای اطلاع رسانی به مردم باشد و اگر فردی قصد داشت که هر محصولی را بررسی کند که این محصول در چندین سال اخیر چند بار مورد آزمایش قرار گرفته و نتیجه آن چه بوده است، در این پرتال امکان پذیر است. وی، یکی از ضرورت های توجه به جامعه آزمایشگاهی را اصلاح تعرفه های آزمایشگاهی دانست و گفت: در دو سه ماه یش اصلاح تعرفه آزمایشگاهی با امضای وزیر بهداشت به هیات دولت ارسال شده و امیدواریم که در سال جاری شاهد تصویب و ابلاغ آن باشیم تا بخشی از هزینه آزمایشگاه ها جبران شود. دیناروند گفت: طبق گزارش هایی که به ما رسیده امسال در مقایسه با سال گذشته میزان خطا و کاهش دامنه آزمایشگاه ها افزایش چشمگیری یافته که می تواند نشان دهنده نظارت های سخت گیرانه سازمان غذا و دارو و یا در مواردی به دلیل مشکلات ناشی از تعرفه ها باشد.