در قرآن 276 بار مسئلۀ رحمت خدا مطرح شده است

وارث: مراسم شب تاسوعا با سخنرانی حجت الاسلام انصاریان و مداحی حاج احمد نیکبختیان در هیئت صاحب‌الزمان عجل الله تعالی فرجه الشریف برگزار شد.

مسئلۀ رحمت پروردگار در قرآن کریم

در 30 جزء و 114 سورۀ قرآن، 276 بار مسئلۀ رحمت به وسیلۀ خود پروردگار بیان شده است. اگر بیشتر مردم اهل باور بودند، خداوند یک بار هم که در قرآن خودش را اعلام می کرد من مهربانم بس بود. خدا که صادق و بی نیاز است، چه نیازی به خلاف گویی دارد؟ اگر یک بار هم می فرمود برای مردم در طول تاریخ از زمان نزول قرآن تا قیامت بس بود. البته آنهایی که از بندگان خاصش هستند، آنها نیاز به تکرار و قسم نداشتند. مثلاً ما در سورۀ بقره می خوانیم که پروردگار فقط یک بار به ابراهیمی که بالای 100سال عمر کرد، اعلام کرد تسلیم من باش.

خدا حکیم است. خدا عالم است. خدا خبیر است. خدا بصیر است. اینها صفاتی است که خودش در قرآن بیان کرده است. حکمتش هم محدود نیست. هر صفتی را در قرآن می بینید بینهایت است. علم محدود همراه با جهل است. قدرت محدود همراه با ضعف است. خداوند که صفات منفی ندارد. معلوم نیست چندمیلیارد سال است میلیاردها سیاره و خورشید و ماه و منظومه و کهکشان را بدون این که روی ستون بگذارد یا با زنجیر به جایی وصل کند در فضا نگه داشته و همۀ آنها را هم حرکت داده است. خداوند در قرآن می فرماید: « كُلٌّ فِي فَلَكٍ يَسْبَحُونَ.»1 کرۀ زمین شش برابر ماه است. ماه یک ششم کرۀ زمین است.خورشید یک میلیون و دویست هزار برابر زمین است. یعنی یک میلیون و دویست هزار زمین در خورشید جا می گیرد. میلیارد ها سال است اینها را در فضا هم دور خودشان و هم دور محور سالانۀ آنها می گرداند. زمین در یک سال یک بار دور خورشید می گردد و چهارفصل به وجود می آید. خورشید هم گردش دارد و با کل منظومه در حرکت است. از اول که آفریده شدند رو به جلو آمدند و هنوز هم دارند می روند، به بن بست هم نخوردند. اگر قدرت و علم و حکمت و بصیر بودن بی نهایت نباشد، نظام چگونه بگردد؟ اصلا نظامی به وجود نمی آید چه برسد به این که بگردد.

276بار در کل قرآن رحمت خدا مطرح است.

دوجلوه از جلوه های رحمت پروردگار

پاداش نیکوکاران

یک جلوۀ رحمت الله برای نیکوکاران عالم است. می فرماید: «إنَّ رَحْمَتَ اللّهِ قَرِيبٌ مِّنَ الْمُحْسِنِينَ»2

مثلاً شما که مومن هستید می گویید من در محضر پروردگار زشت است بخیل باشم. چون خودش کریم است و کریم را دوست دارد. دلم می خواهد این پولی که خدا به من داده را انفاق برای کار خیر یا حل مشکل مردم کنم. شما این کار را که می کنید رحمت خدا از وجود شما اینگونه طلوع می کند: «مَّثَلُ الَّذِينَ يُنفِقُونَ أَمْوَالَهُمْ فِي سَبِيلِ اللّهِ كَمَثَلِ حَبَّةٍ أَنبَتَتْ سَبْعَ سَنَابِلَ فِي كُلِّ سُنبُلَةٍ مِّئَةُ حَبَّةٍ وَاللّهُ يُضَاعِفُ لِمَن يَشَاء وَاللّهُ وَاسِعٌ عَلِيمٌ»3

خداوند خودش در سوره اسراء می گوید نه آنقدر دست و دلباز باش که خود و خانواده ات به مشکل بخورند، نه آنقدر دستت بسته باشد که یک قران ندهی. «بین ذلک قواما.»4 در انفاق کردن آدم متعالی باش، نه چندان بخور که از دهانت برآید نه چندان که از ضعف جانت برآید.

وقتی انفاق می کنید انفاق تو در پیشگاه من "کمثل حبة"، مانند یک دانه نبات است که آن را می کارند، از یک طرف در زمین ریشه می دهد از یک طرف ساقه. هفت خوشه به بعضی از ساقه های نباتات روییده می شود. بعضی از این نباتات در هر خوشه ای صد دانه نباتی دارد. هفت خوشه، هفت تا صدتا. در کل می شود هفتصدتا. انفاق تو را هفتصد برابر در دنیا و آخرت به تو برمی گردانم.

بخشیدن گناه گنهکاران

یک جلوۀ رحمت هم فقط برای گنهکاران توبه کننده گذاشته است. البته گناهانی که بین بنده و خودش است. ما گناهانی داریم که بیرون از رابطۀ ما با پروردگار است و آن گناهان مالی نسبت به مردم است. کسی حقی را ضایع کند، مثلا کسی که کارگری را آورده و پولش را خورده است یا کم داده است یا بیمه اش را نداده است، این ضایع کردن حق ها گناه است و بخشش آن کاری به خدا ندارد. باید از کسی که مالش خورده شده طلب مغفرت و بخشش کرد. اما آنچه گناه بین خود و خدا داریم در صورت توبه کردن رحمت خدا از وجودتان طلوع می کند که مغفرتش است. تمام گناهان پرونده را پاک می کند. طوری پاک می کند که پیغمبر صلی‌الله‌علیه‌وآله می فرماید: « التائب من الذنب كمن لا ذنب له.» کسی که از همه گناهان گذشته اش بِبُرد، (نه این که توبه کند و فردا دوباره گناه کند)مثل آدمی است که در عمرش گناه نکرده است.

حیف است خدایی که پاداش کسی را ضایع نمی کند و خدایی که به راحتی با توبه گناه را می بخشد آدم با او زندگی نکند و با او نباشد.

1. سوره یس آیه 40

2. سوره اعراف آیه 56

3. سوره بقره آیه 261

4. بخشی از آیه 67 سوره فرقان