سگ‌کشی و بازنگری در قوانین

در روزهای گذشته انتشار فیلمی درمورد کشتن حیوانات بی‌دفاع واکنش‌های متعددی را در بین مردم و مسئولان به همراه داشته است. در کنار فتواهای مراجع تقلید و علمای عظام درمورد سگ‌کشی و رد آن، مسئولان سازمان محیط زیست نیز به این قضیه را مورد بررسی قرار دادند و خواستار رسیدگی به پرونده و مجازات خاطیان شدند. درحالی که در دین اسلام هم‌ زیستی با سگ حرام بوده و بزاق آن به‌دلیل میکروب و باکتری و بیماری‌زایی برای انسان‌ها نجس شمرده می‌شود با وجود این، نسبت به رعایت حقوق همه حیوانات و لطف و کمک به آنها تاکید فراوان شده است. در روایات و آموزه‌های دینی ما موارد متعددی از لطف و توجه ائمه و معصومان نسبت به حیوانات و رعایت حقوق آنها وجود دارد و بر آن تاکید بی‌شمار شده است. از آنجا كه دین مبین اسلام كامل‌ترین و آخرین دین الهی است، بدون شك احكامی كامل نیز درباره حیوانات دارد كه شاید كمتر به آنها توجه شده است. انسان به‌عنوان اشرف مخلوقات در تمام ادیان آسمانی، از كرامت خاصی برخوردار است و حقوق و تكالیف زیادی دارد . بر اساس دیدگاه دین مبین اسلام و تعلیمات آن، اگرچه خداوند سبحان آنچه در آسمان و زمین است مسخر انسان قرار داده است ولی انسان فقط حق بهره گیری مشروع از اینها را دارد. طبق تعالیم دین اسلام، حیات در قلمرو خود حقیقتی است كه همه جانداران به‌منزله امواجی از آن حقیقت هستند. بر اساس معارف دینی و به صراحت قرآن كریم، تمام جهان هستی دارای درك و شعور بوده و با خالق جهان در ارتباط هستند هر چند برای ما انسان‌ها درك آن از طریق عادی مقدور نیست و رابطه ما با آنها گسسته است. در این میان حیوانات اگرچه قوه ناطقه و عاقله انسانی را ندارنداما‌ از درك و شعور بهره‌مند بوده و از احساسات و عواطف برخوردار هستند. به همین علت فقه اسلامی برای حیوانات حرمتی قائل شده كه به دنبال خود، حقوقی برای حیوان و تكالیفی را بر عهده صاحبان آنها در پی دارد . اسلام در 1400 سال پیش رعایت حقوق حیوانات را بسیار دقیق و لطیف حتی با ضمانت اجرا‌های دنیوی و اخروی بیان كرده است . چنانچه در حدیثی نقل شده كه روزی مردی به سگ تشنه‌ای آب داد، خداوند از رحمت خود گناهان او را بخشید. خداوند متعال در آیاتی از قرآن مانند آیه 4 سوره جاثیه؛ مردم را به شناختن عموم حیوانات و تفكر در كیفیت خلقت آنان و كارهایی كه می‌كنند ترغیب کرده و حیوانات را به عنوان نشانه‌های خداوند برای اهل یقین محسوب می‌کند. همچنین در آیات 38 و 37 سوره دخان برهدفدار بودن خلقت تاكید شده است. در تعالیم اسلامی همواره انسان‌ها به شفقت و ترحم و مدارا با حیوانات توصیه شده‌اند. آیات واحادیث زیادی بر لزوم رعایت حقوق حیوانات اشاره دارند. بنابراین از تعالیم اسلام چنین برداشت می‌شود كه، اهم حقوق حیوانات شامل تأمین نیازهای طبیعی آنان مانند آب، غذا ، محل مناسب زندگی و شرایط زیستی و روانی صحیح، رسیدگی به بهداشت و درمان آنان، جلوگیری از آزار و درد و رنج و كشتن بی‌ مورد آنان باید به دقت مورد توجه كسانی كه با حیوانات كار می‌كنند قرار گیرد. مادامی که در کشوری اسلامی زندگی می‌کنیم باید حداقل به دستورات دینی خود عمل کنیم و جدای از آن در قوانین نیز در اکثر کشورهای توسعه‌یافته مجازات‌های سنگینی برای این افراد اعمال می‌شود. در کشور ما با توجه به خلا قانونی در این زمینه و تضییع حقوق حیوانات به‌دلیل نبودن پشتوانه قانونی موارد متعددی از این هنجارشکنی‌ها رخ می‌دهد که لازم است سازمان حفاظت محیط زیست بر این امر نظارت جدی‌تری داشته باشد و برای رفع خلا‌های قانونی با نهادهای دیگر از جمله قوه قضائیه و مجلس همگام شود. در فراکسیون محیط زیست مجلس این دغدغه وجود دارد و در شرایط فعلی بهترین زمان برای بازنگری در قوانین موجود در مورد حقوق حیوانات و تصویب قوانین جدید و کاربردی تر دراین حوزه فرا رسیده است تا دیگر هیچ کسی به خود اجازه تعدی و تعارض به این موجودات بی دفاع را ندهد و کار سر و سامان دادن به آنها و کنترل آن به نهادهای مسئول در این حوزه واگذار شود تا با روش‌های علمی مانند واکسیناسیون و عقیم‌سازی جلوی زیادشدن و انتقال بیماری از آنها به انسان‌ها گرفته شود.