واکاوی هیاهوی پیامکی درباره زلزله

هنگام رخداد زلزله‌ها ارجاعات مردم به آنها به دلیل توجهشان به مساله زلزله بیشتر می‌شود. ولی مساله چیست؟

در روزهای اخیر،، تلفن‌های متعددی دریافت کردم که سایتی به نام world-earthquake.com برای 48 ساعت آینده برای ایران احتمال زیادی برای زلزله پیش‌بینی کرده است. در مورد این شایعه‌پراکنی صلاح دیدم چند کلامی بنویسم. در سایت هم فقط کلمه ایران (با وسعت حدود یک میلیون و ششصد و چهل و هشت هزار کیلومتر مربعی آن) آمده ولی در پیامک‌ها و گروه‌های وایبری پیامی می‌چرخد که پیام این سایت تجاری (و از دید من حقه بازی و شعبده‌بازی!) را به عنوان احتمال بالای وقوع زلزله در تهران ترجمه کرده (و در بعضی پیامک‌ها آن را به سازمان لرزه‌شناسی دنیا یا تهران نسبت می‌دهد که اصلا به این نام، سازمان لرزه‌شناسی در تهران یا دنیا یا هیچ جای دیگری از کره خاکی نداریم!). در این پیامک‌ها مردم دسته‌جمعی مشغول نگران کردن همدیگر شده‌اند! واقعا باعث تاسف و تاثر عمیق است که بعد از این همه گفت‌وگو در مورد علم و عقل و آموزش در جامعه ما، یک پایگاه تجاری جمعی از هموطنانم را تحت تاثیر اخبار دروغ قرار می‌دهد. احتمال وقوع زلزله اول شهریور ۹۳ در تهران با یک ماه قبل در اول مرداد ۹۳ و یک سال قبل در چنین روزی (اول شهریور ۹۲) در تهران از نظر اعداد و ارقام مربوط به سنجشگر‌های علمی تغییری نکرده است. در کشوری که در استان ایلامش زلزله‌ای با بزرگای 2/6 ریشتر در روز دوشنبه قبل آمده معلوم است که نه تنها در 48 ساعت آینده بلکه در 48 روز آینده احتمال وقوع زلزله- به دلیل پس‌لرزه‌ها- در منطقه غرب کشور حتما بالاست و ما این مساله را به صراحت گفته‌ایم و تکرار هم کرده‌ایم، این هیاهو و شایعه پراکنی و نگران کردن مردم برای چیست؟ تهران و بسیاری از کلان‌شهر‌های ما محل‌هایی با مخاطره و ریسک بالای زلزله هستند. همان‌طور که در یک ماه قبل و یک سال قبل در چنین شبی به همین وضع بوده‌اند. بیان اینکه تهرانی‌ها امشب خاص را باید نگران رخداد زلزله باشند، بی‌معنی است. هرگاه زلزله‌ای در کشور بیاید - هم در 48 ساعت آینده و هم در 48 روز و همه ماه‌های بعدتر- بر اساس روال و قاعده علمی رخ می‌دهند. بشر بخشی از این فرآیند را درک کرده و با روش علمی آن را رصد می‌کند. کار علم پیش‌بینی است. لطفا امشب یا دو شب بعد یا دو ماه بعد نگویید زلزله غیر قابل پیش‌بینی است. زلزله هم قابل پیش‌بینی است ولی «اکنون» کسی در دنیا زمان دقیق آن را نمی‌تواند اعلام کند. شاید در آینده کسی بتواند. روش‌های پیش نشانگری که در دنیا وجود دارند، هنوز در ایران عملیاتی نشده‌اند. رصد نشانگر‌های زلزله، سامانه و رفتارسنجی خاص و علمی و با ابزار دقیق نیاز دارد (و این فقط یکی از روش‌های پیش‌بینی زلزله است). چطور کسی یا کسانی از آن سوی دنیا برای همه دنیا در ساعت‌های آینده و برای همه دنیا پیش‌بینی می‌کند؟! لطفا و حتما لازم است تا ما دست از سر شیادان و کلاهبرداران برداریم! تا آنها هم سراغمان نیایند و دست از سر ما بردارند. نگویید در گروه وایبری که هستم مدام برایم پیام می‌آید؛ یا وایبر را حذف کنید یا از آن گروه خارج شوید. اگر پیامکی تکراری این‌چنینی از آشنایی آمد، پیشنهاد می‌کنم آن شماره را در لیست سیاه - و قفل شده- گوشی خود قرار دهید! مگر حفاظت از حریم روانی خودتان را فراموش کرده‌اید و اختیارتان را به دست پیامک‌ها و گروه‌های وایبری داده‌اید!؟ امشب و همیشه باید برای وقوع زلزله‌های مخرب آماده بود. این موضوع ربطی به موضوع خبر سایت حقه بازی مزبور ندارد. سرزمینی که در آن زلزله بم 1382 و طبس 1357 و... آمده است باید در آن همواره آماده زیست. اگر اوقات دیگر سال از این موضوع غافلید، اشکال از شماست.

منبع:‌ دنیای اقتصاد