اعمال تحولات علوم انسانی از سال 94

فارس: علی فتحی آشتیانی دبیر کارگروه روانشناسی تحول و ارتقاء علوم انسانی در نشست خبری صبح امروز گفت: پیرو دستور مقام معظم رهبری در سال‌های 87 و 88 شورای تحول علوم انسانی زیرمجموعه شورای عالی انقلاب فرهنگی تشکیل شد که این شورا متشکل از 15 کارگروه است. وی افزود: کارگروه روانشناسی از دیماه سال 89 کار خود را آغاز کرد و تا کنون 61 جلسه 2 تا 8 ساعته داشته است که در این جلسات بر مسائلی نظیر باور تحول علوم انسانی و تلاش برای حضور اساتید حداقل دانشیار در کارگروه تأکید شده است. فتحی آشتیانی ادامه داد: اولین گام در این جلسات ارزیابی از وضع موجود روانشناسی بود که به این نتیجه رسیدیم گرایش‌های مختلف روانشناسی حدود 25 سال بدون تجدیدنظر بوده است و باید بازنگری شود. وی گسترش بی‌رویه کارشناسی در دانشگاه‌ها، افت کیفیت آموزشی، قدیمی بودن منابع، تبدیل دروس به جزوه، به روز نبودن اساتید و عدم مطابقت گرایش‌های موجود با استانداردهای جهانی را از مشکلات این حوزه عنوان کرد و گفت: بی‌توجهی به مسائل بومی و تفکر انتقادی در جامعه، غلبه متون ترجمه‌ای بر متون تألیفی، بی‌توجهی به نظریه‌پردازی عمومی، بی‌توجهی به نیازهای بومی و کیفیت پائین پژوهش نیز از دیگر مشکلات حوزه تحول علوم انسانی است. دبیر کارگروه روانشناسی شورای تحول و ارتقای علوم انسانی اظهار داشت: در جلسات این کارگروه ابتدا شاخص‌های تحول را در سه زمینه غنی‌سازی، بومی‌سازی و ارزشمداری و اسلامی‌سازی مطالب بررسی کردیم، پس از آن روانشناسی در دنیا را مطالعه کرده و مقایسه با 10 دانشگاه برتر آمریکا، اروپا، تعدادی از دانشگاه‌های آسیای شرقی و کشورهای اسلامی را انجام دادیم. وی با بیان اینکه حدود 4.5میلیون دانشجو در کل کشور مشغول تحصیل هستند، گفت: 250 هزار نفر در رشته روانشناسی تحصیل می‌کنند که 222هزار نفر در مقطع کارشناسی هستند، 73درصد آنها دختر و 17 درصد پسر هستند. وی ادامه داد: از این تعداد 63درصد در دانشگاه پیام نور، 26درصد دانشگاه آزاد، 10درصد دانشگاه‌های وزارت علوم و 2درصد در دانشگاه‌های غیر انتفاعی تحصل می‌کنند. به گفته وی همچنین در مقطع کارشناسی ارشد 26هزار دانشجو که 72درصد زن و 28درصد مرد و در مقطع دکترا نیز 2هزار دانشجو متشکل از 50درصد زن و 50درصد مرد فعال هستند که توزیع نامناسب از نظر جنس و دانشگاه مورد بررسی قرار می‌گیرد. فتحی آشتیانی با اشاره به تجمیع گرایش‌ها در مقطع کارشناسی گفت: در این مقطع بر اساس استانداردهای جهانی گرایشی در روانشناسی وجود ندارد و به همین دوره کارشناسی این رشته را بدون گرایش ارائه کردیم، 68عنوان درس را برنامه‌ریزی کردیم که 34درس مربوط به دروس پایه 17 درس مربوط به دروس تخصصی، 16 درس اختیاری هستند. وی با بیان اینکه دوره کارشناسی به طور کلی 138 واحد دارد اظهار داشت: برای هر عنوان درسی سه سرفصل را در نظر گرفته و در یک سرفصل اقدام کردیم و برنامه نهایی پس از بررسی‌ها در اسفندماه سال 91 به شورای تحول و معاونت آموزشی وزارت علوم ارائه شد. فتحی آشتیانی گفت: شورای تحول با یک وقفه شش ماهه این مسائل را بررسی کرد و پس از آن برنامه ارائه شد بطوریکه نامه تصویب شورای انقلاب فرهنگی در دیماه 92 اعلام شد که پس از آن با سازمان سنجش مذاکره کردیم که این برنامه در دفترچه دیماه سال 92 لحاظ شود ولی سازمان سنجش اعلام کرد: برنامه‌ها را مهرماه نهایی می‌کند و امکان تغییر در دیماه نیست که قرار شد در سال 93 دانشگاه‌ها برای اجرای برنامه آماده شده و از کنکور 94 این برنامه جایگزین تمام گرایش‌ها شود. وی افزود: در وضع موجود تعدادی از دانشگاه‌ها برنامه جدید را در کنار برنامه قدیم اجرا می‌کنند و دو دانشگاه علامه طباطبایی و شهید بهشتی از سال 92 این برنامه را آغاز کردند. فتحی‌آشتیانی گفت: 80درصد عناوین درس‌ها همان عناوین قبلی است و بیشتر تغییرات در محتوا، منابع و سرفصل‌ها بوده است به طوریکه مواردی که با مبانی دینی منافات داشته مورد نقد و قرار گرفته و مسائل بومی دینی اضافه شده است، همچنین یکسری دروس جدید نیز ارائه شده که تحت عنوان دروس بینشی مطرح می‌شود. وی افزود: دروسی مانند معرفت‌شناسی، انسان‌شناسی از دیدگاه اسلام، روانشناسی از دیدگاه اندیشمندان مسلمان، آشنایی با فلسفه، اسلام‌شناسی و روانشناسی دین، فلسفه عمل روانشناسی، آموزه‌های روانشناختی و حدیث و آموزه‌های روانشناختی در قرآن دروس جدید هستند، همچنین غیر از دروس بینشی روانشناسی سیاسی، نظامی، اخلاق، تبلیغات و رسانه‌، کار و مدیریت، ورزش، رفتار مصرف‌کننده، اعتیاد، سالمندی،‌جنسیت، سلامت و مدیریت استرس نیز مطرح شده است که این دروس پس از 5 سال دوباره باید بازنگری شود.