انتقاد از واردات داروهای مشتق از پلاسما

مهر: مدیر عامل سازمان انتقال خون ایران، امنیت و سلامت خون را از نگرانیهای اصلی خواند که پس از قرن 16 با به وجود آمدن فرایند انتقال خون در دل بشر و جامعه پزشکی همواره وجود داشته است. دکتر علی اکبر پورفتح اله در کنگره بیماریهای عفونی با اشاره به ورود هپاتیت C و HIV و دهها بیماری نوظهور و نو پدید در جامعه بشری گفت: این بیماریها و ویروسهای نوظهور که به علل مختلف از جمله دستکاری اکوسیستم و محیط زیست به وجود آمد، چالش های بسیاری را برای مردم فراهم می کند. وی افزود: اکنون نیز با چالش دیگری مواجه هستیم به نام پریون ها که پروتئین های تغییر شکل یافته بیماری زایی هستند که نه امکان غربالگری آنها با روشهای معمول وجود دارد و نه امکان حذف آن با روشهای فیزیکی و شیمیایی. پورفتح اله با اشاره به اهمیت تست NAT در فرایند انتقال خون گفت: اکنون در آمریکا با استفاده از این نوع تست، از هر یک میلیون انتقال خون یک مورد آلودگی به ویروسهای HIVو هپاتیت Bو Cدیده می شود درحالی که با روش Elisa امکان آلودگی با توجه به میزان شیوع این پاتوژنها در جامعه از 50 هزار تا 500 هزار انتقال خون ، یک مورد است. مدیر عامل سازمان انتقال خون ایران گفت: نت تست در واقع نوکلئید اسید تست و جستجوی ژنوم ویروس است که از کارآمد ترین تست ها برای تشخیص ویروس به شمار می رود. وی گفت: برای استفاده از این تست و بالا بردن امنیت و سلامت خون در فرایند انتقال خون ناگزیر هستیم بخشی از فرایندهای انتقال خون را تعرفه گذاری کنیم در غیر این صورت کلیه بودجه سازمان انتقال خون فقط برای برقراری این تست باید هزینه شود. تنها راه به روز رسانی علمی و فنی فرایندهای انتقال خون این است که فراورده های مشتق از خون کالای اقتصادی به حساب بیاید و بیمه ها از مصرف و تولید خون و فرآورده های خونی حمایت کنند. پورفتح اله با اشاره به مراقبتهای ویژه ای که برای پیشگیری از بروز آلودگی در خون اهدایی در سازمان انتقال خون اعمال می شود گفت: اضافه نمودن یک کیسه جانبی و حذف 20 تا 30 سی سی اولیه خون و انتقال ندادن آن به کیسه اصلی، یکی از روشهایی است که هم اکنون در انتقال خون اجرا می شود و امکان عفونت باکتریایی را تا حدود 33 درصد کاهش می دهد. وی افزود: ضروری است که تک تک فرآورده های پلاکتی ازنظر عفونت باکتریال در یک سیستم انتقال خون بیمارستانی چک شود که متاسفانه اکنون در بیمارستانها این سیستم را نداریم . پورفتح اله ابراز امیدواری کرد که روزی با انتقال خون نیز چون پیوند عضو برخورد شود وپزشکان آن را با همان وسواس به بدن بیمار انتقال دهند و تا حد امکان از مصرف خون و فراورده برای بیمار امساک کنند. امروز ادبیات کاملا محافظه کارانه ای را در مصرف خون وجود دارد و تاکید می شود که خون سالم خونی است که مصرف نشود. وی افزود: هر واحد خون اضافه به خاطر مسائل مربوط به سیستم ایمنی بیمار 50 درصد شانس عفونت اکتسابی را در بیمارستان افزایش می دهد. در کشورهایی که مثل آمریکا برای هر واحد خون 140 دلار هزینه فرایند دریافت می کنند 5 برابر آن هزینه عوارض مرتبط با خون و فراورده ها را می پردازند. مدیرعامل سازمان انتقال خون ایران، نبود مراکز مشاوره انتقال خون در بیمارستانها را از دیگر نقایص چرخه انتقال خون در ایران خواند و افزود: وجود چنین مرکزی در حال حاضر یکی از چالشهای مهم است که می تواند به کاهش مصرف خون کمک کند. پورفتح اله شیوع HIV مثبت در اهدا کنندگان را 3 در 100 هزار نفر اعلام کرد و گفت: مطالعه آمار کشوری شیوع عفونتها در خون اهدایی نشان می دهد طی 6 سال گذشته مورد جدیدی از هپاتیت C مشاهده نشده است و این نشاندهنده غربالگری و آزمایشات دقیق و گزینش خوب اهدا کننده است که در سیستم انتقال خون صورت می گیرد. وی با اشاره به قانون سپر خون در آمریکا گفت: در این کشور سیستم قضایی و بهداشت و درمان پذیرفت که مواجهه سیستم انتقال خون با عوامل نوظهور بیماری زا در حالی که هنوز امکان غربالگری به وجود نبامده است جرم نیست و برای مواردی از این دست قانونی با عنوان سپر خون تصویب کردند که جلوی متهم شمردن انتقال خون را در مقابل عوامل نوظهور می گرفت اما درایران ما هنوز هم باید بعد از 16 سال درگیر پرونده آلودگی هپاتیت و ایدز باشیم. پورفتح اله گفت: در آن زمان که HIV به عنوان یک بیماری نوظهور در ایران چهره ناپسند خود را نشان داد از میان 3 هزار و 500 هموفیلی در ایران تنها 7 تا 8 درصد آنان به HIV مبتلا شدند که درصد آلودگی در کشورهای غربی حدود 10 برابر بود.آن روز بخش عمده فرآورده های پلاسمایی را خود تولید می کردیم و حجم کمی از دارو و فراورده مشتق از خون از خارج وارد می شد. و از همین رو آلودگی در جامعه ما نسبت به کشور های غربی کم بود ولی امروزه با واردات لجام گسیخته داروهای مشتق از پلاسما مواجه هستیم و اگر بیماری نوظهور دیگری در جامعه ایجاد چالش کند، قطعا جامعه ما در معرض خطر جدی قرار خواهد گرفت. حد اقل 15 سال است که کشورهای پیشرفته اجازه ورود داروهای مشتق از پلاسما را با منشاء بیگانه نمی دهند و متاسفانه در کشور ما هنوز شاهد ورود داروهای مشتق از پلاسما با منشاء بیگانه هستیم که امکان ورود بیماریهای نوظهور و نوپدید را به همراه خواهد داشت.